Ψάρεμα Ζόκας: Για Φαγκριά & Τσαούσια
Το φαγκρί, είναι αναµφισβήτητα ένα ψάρι που κάθε ψαράς επιθυµεί να δει στα αγκίστριά του. Η µαχητικότητα, η εξυπνάδα και το µέγεθός του, σε κάνουν να το αναζητείς σε τόπους µακρινούς, εκεί που δύσκολα θα πήγαινες για άλλο ψάρι. Jigging, φύλακας, παραγάδι µπορεί να είναι οι πιο συνηθισµένοι τρόποι ψαρέµατός του, αλλά αυτό που πραγµατικά τα έλκει και τα κάνει ευάλωτα στα αγκίστρια µας είναι η ζόκα. Ένα εργαλείο παραδοσιακό το οποίο έδινε, δίνει και θα συνεχίσει να δίνει µεγάλα κι εκλεκτά ψάρια.
Το µεγάλο πλεονέκτηµα
Στα προηγούµενα τεύχη, είδαµε αρκετά αναλυτικά τη φιλοσοφία του συγκεκριµένου εργαλείου. Το κατέβασµα της ζόκας στο βυθό µε δολωµένο το αγκίστρι, αντί να φοβίζει τα ψάρια, τα έλκει από αρκετά µακριά. Το µεγάλο και γυαλιστερό µολύβι, φαίνεται στα µάτια των ψαριών σα µικρόψαρο έτοιµο να φαγωθεί από τους διώκτες του. Ένας διπλός µεζές, που κάλλιστα µπορεί να γίνει µια µπουκιά. Γι’ αυτό, µην απορήσετε αν δείτε το φαγκρί -ή το οποιοδήποτε άλλο µεγάλο ψάρι-, να έχει καταπιεί δόλωµα και µολύβι µαζί. Αυτό άλλωστε είναι το πλεονέκτηµα της κλασσικής και παραδοσιακής ζόκας, έναντι των άλλων σύγχρονων µορφών της.
Εξοπλισµός
Κάποτε, το ψάρεµα των φαγκριών µε ζόκα γινόταν µόνο στο χέρι. Ο ψαράς δόλωνε το αγκίστρι της, κατέβαζε το εργαλείο του στο βυθό µε µια χοντρή πετονιά και περίµενε την τσιµπιά. Μόλις αυτή ερχόταν, τράβαγε δυνατά και προσπαθούσε µε γρήγορες κινήσεις να τραβήξει το ψάρι προς την επιφάνεια, προτού προλάβει να «κεφαλώσει». Στην ανάγκη, έτρεχε και πάνω στο καΐκι του. Αν για οποιονδήποτε λόγο αργοπορούσε και το ψάρι κεφάλωνε, τότε το αποτέλεσµα ήταν σίγουρα δυσάρεστο για αυτόν. Στις µέρες µας, µπορεί να υπάρχουν ακόµη λίγοι τέτοιοι ψαράδες, οι οποίοι τα αναζητούν κυρίως στα ρηχά. Η πλειοψηφία όµως έχει αλλάξει, έχει εκσυγχρονιστεί και ψαρεύει τα συγκεκριµένα ψάρια µε σύγχρονο εξοπλισµό. Ποιος είναι αυτός; Το καλάµι και ο µηχανισµός γεµισµένος µε λεπτό νήµα. Τα κέρδη µας πολλαπλά. Μπορούµε άνετα να ψαρέψουµε σε µεγάλα έως πολύ µεγάλα βάθη. ∆εν κουραζόµαστε σηµαντικά, αφού δεν είµαστε αναγκασµένοι να πάρουµε µε τη µία το ψάρι επάνω, αλλά απολαµβάνουµε το ψάρεµά µας. Τα λάθη και οι άγαρµπες κινήσεις µας, διορθώνονται από το ίδιο τα καλάµι, καθώς µε την ευλυγισία του καλύπτει µεγάλο µέρος αυτών. Στην ανάγκη, µπαίνει στο παιγνίδι και ο µηχανισµός, όπου µε τη σωστή ρύθµιση των φρένων διορθώνει καταστάσεις. Τα δυνατά κεφάλια του ψαριού µας βρίσκουν πανέτοιµους ανά πάσα στιγµή, κι έτσι δεν υπάρχουν χασίµατα και κοψίµατα. Τα ρέµατα δεν µας επηρεάζουν ιδιαίτερα, αφού το νήµα µας είναι αρκετά λεπτό, και µάλιστα οι τσιµπιές µεταφέρονται άµεσα στην επιφάνεια, όπως άµεσο άλλωστε είναι και το κάρφωµά µας.
Τώρα, αν µε ρωτήσετε λεπτοµερείς προδιαγραφές για τον εξοπλισµό, θα σας έλεγα απλά να τον προσαρµόσετε στις δικές σας ανάγκες, οι οποίες καθορίζονται από τα βάθη που ψαρεύετε, το µέγεθος των ψαριών και το βάρος της ζόκας σας. Σε γενικές γραµµές, ένα καλάµι 15-20 λίµπρες τύπου jigging ή φύλακα, είναι αρκετά ικανοποιητικό, ειδικά αν συνοδεύεται από έναν αξιόλογο µηχανισµό, γεµισµένο µε νήµα διαµέτρου 0,24-0,30 χιλιοστών και έχει τη δυνατότητα σωστής ρύθµισης των φρένων και την αντοχή να φέρει το ψάρι στην επιφάνεια χωρίς να «κοµπιάζει» και να ταλαιπωρείται. Τέλος, εκτός από το µεγάλο και κοφτερό της αγκίστρι, η ζόκα πρέπει να έχει βάρος αρκετό για να κατεβαίνει γρήγορα στα βαθιά. Το βάρος σχετίζεται άµεσα µε το βάθος και για την ακρίβεια βρίσκεται σε αναλογία µε αυτό, ενώ το αγκίστρι παραµένει πάντα µεγάλο, καθώς έχει σχέση µε το µέγεθος του δολώµατος και όχι µε το βάρος της ζόκας. Γι’ αυτό, καλό είναι ο ψαράς να διαθέτει µια ποικιλία από ζόκες διαφορετικού βάρους, ώστε να µπορεί κάθε φορά να επιλέγει όποια ταιριάζει στις εκάστοτε συνθήκες βάθους.
1. Περνάµε το αγκίστρι της ζόκας στην ουρά του καλαµαριού, 2. Το µικρό αγκίστρι του παράµαλλου το αγκιστρώνουµε στη βάση των πλοκαµιών, 3. Το ίδιο κάνουµε και στο δεύτερο αγκίστρι των παραµάλλων.
Τρόπος δολώµατος καλαµαριού
Ένα από τα καλύτερα δολώµατα για το ψάρεµα των φαγκριών, είναι το ζωντανό καλαµάρι και εναλλακτική λύση η ζωντανή σουπιά. Ο τρόπος δόλωσής τους παρόµοιος περνάµε το µεγάλο αγκίστρι στην ουρά του καλαµαριού και καρφώνουµε τα µικρότερα αγκίστρια στο κάτω µέρος της βάσης των πλοκαµιών. Έτσι επιτυγχάνουµε το κάρφωµα του ψαριού που διστάζει να καταπιεί το δόλωµα και απλά τσιµπάει τα πλοκάµια, αλλά και του µεγάλου ψαριού που θα καταπιεί όλο το δόλωµα, συνήθως µαζί µε το βαρίδι της ζόκας!
Η ζόκα µας δολωµένη, έτοιµη να κατέβει στο βυθό.
Ψάρεµα
Αναζητούµε τα µεγάλα φαγκριά σε βαθιά συνήθως νερά, και σε τόπους άγριους µε απότοµα ανεβάσµατα, πάγκους, αποχές µεσοπέλαγων ξερών και ναυάγια. Το βυθόµετρο είναι ο πολύτιµος βοηθός µας στην εύρεσή τους, ενώ το gps θα καταγράψει τα δεδοµένα µας, ώστε όταν ξαναεπισκεφτούµε το σηµείο, να οδηγηθούµε σωστά, µε µεγάλη ακρίβεια. ∆ολώνουµε τη ζόκα µας και την κατεβάζουµε στο βυθό. Συνήθως, αν υπάρχουν ορεξάτα ψάρια, θα αρπάξουν το δόλωµά µας προτού πατώσει. Σε διαφορετική περίπτωση, εφόσον πατώσει και δεν πάρουµε τσιµπιά, το ανεβάζουµε περίπου ένα µέτρο από το βυθό και περιµένουµε την τσιµπιά. Μόλις τη νιώσουµε καρφώνουµε δυνατά, για να αγκιστρώσουµε στα σίγουρα το ψάρι και αρχίζουµε να τυλίγουµε, προσέχοντας να µην αφήνουµε µπόσικα στο ψάρι και ξαγκιστρωθεί. Μην περιµένετε να πάρετε τη «σούπερ τσιµπιά». Το ψάρι, όσο µεγάλο και αν είναι, τσιµπάει σιγανά. Ένα δυνατότερο τρεµούλιασµα του δολώµατός µας, είναι ικανό να µας δώσει το σήµα για κάρφωµα και να αρπάξουµε το ψάρι τη στιγµή ακριβώς που έχει το δόλωµα στο στόµα του και προσπαθεί να το πάρει από το αγκίστρι µας. Αν ολιγορήσουµε περιµένοντας τον καλό τσίµπο, θα φέρουµε το αγκίστρι µας άδειο από δόλωµα.3
Αρµάτωµα µε κλέφτες
Η ζόκα είναι από µόνη της ικανή να ψαρεύει θαυµάσια, αλλά αν επιθυµούµε να αυξήσουµε τις πιθανότητες επιτυχίας µας και να καταφέρουµε τη σύλληψη όσο το δυνατόν περισσότερων ψαριών σε λιγότερες τσιµπιές, πρέπει να την αρµατώσουµε µε δυο µικρότερα αγκίστρια, δεµένα σε µικρά παράµαλλα, τους λεγόµενους κλέφτες. Το αρµάτωµα αυτό γίνεται σχετικά εύκολα. Θα χρειαστούµε δυο αγκίστρια νούµερο 5/0 έως 7/0 καλής ποιότητας, κοφτερά και γερά, ώστε να µην ανοίγουν µε το ζόρισµα. Τα αγκίστρια αυτά τα δένουµε σε µικρά παράµαλλα από πετονιά διαµέτρου 0,60-0,70 χιλιοστών και µήκους περίπου ίσου µε το µέγεθος των δολωµάτων µας. Τις άκρες των παράµαλλων τις δένουµε στον κορµό του αγκιστριού της ζόκας. Αυτό που προσέχουµε -εκτός φυσικά από τον καλό κόµπο-, είναι παράµαλλα να έχουν το ίδιο µήκος, λεπτοµέρεια µε ιδιαίτερη σηµασία στο κάρφωµα των ψαριών.
Τέλειος εξοπλισµός-γερό κάρφωµα-γρήγορο µάζεµα
Το φαγκρί, είναι από την φύση του ψάρι µε έντονα κυνηγητικά ένστικτα και δε διστάζει να επιτεθεί σε οποιοδήποτε θήραµα βρεθεί στο διάβα του, µε απίστευτη αγριότητα. Αυτό όµως δε σηµαίνει ότι είναι πάντα εύκολο να το ξεγελάσουµε. Όταν το πετύχουµε να κυνηγάει σε τόπο τον οποίο δε γνωρίζουν αρκετοί, το πιθανότερο είναι να επιτεθεί µονοµιάς στο δόλωµά µας. Αν είµαστε προσεκτικοί στο κάρφωµα και στο µάζεµα και καταφέρουµε να πάρουµε το ψάρι, τότε και στο επόµενο δόλωµα που θα κατεβάσουµε, θα επαναληφθεί το ίδιο σκηνικό. Όταν όµως ο τόπος ψαρεύεται συχνά, από πολλά εργαλεία, τα ψάρια γίνονται πολύ δύστροπα και µίζερα. Τόσο που, είτε δεν τσιµπάνε καθόλου, είτε τσιµπάνε µε περίσσια δεξιοτεχνία και µας παίρνουν το δόλωµα, σχεδόν χωρίς να δηλώσουν την παρουσία τους.
Ένα συχνό φαινόµενο στο ψάρεµα της ζόκας, είναι η απώλεια του ψαριού κατά το ανέβασµα. Αυτό οφείλεται κυρίως στο επιπόλαιο κάρφωµα όταν τα ψάρια τρώνε µίζερα, αλλά και στην πολύ γερή δοµή του στόµατός του. Για να διαπεράσει ένα αγκίστρι το στόµα του, θα πρέπει να έχει τέλεια αιχµή, µε µεγάλη ικανότητα διάτρησης, και φυσικά ο ψαράς να καρφώσει γερά. Κάποιες φορές µάλιστα, ίσως χρειάζεται να επαναλάβουµε το κάρφωµα, αν δεν είµαστε σίγουροι ότι καρφώσαµε γερά το ψάρι. Ένα άλλο χαρακτηριστικό του φαγκριού, βασική αιτία για την απώλειά του, είναι η τάση του να ανεβαίνει προς τα πάνω, απορρίπτοντας ότι έχει στο στοµάχι του. Έτσι, κάποιες φορές καταφέρνει να φτύσει το δόλωµα µαζί µε τα αγκίστριά µας και κάποιες άλλες να ξαγκιστρώνεται, λόγω της χαλάρωσης της πετονιάς η οποία δηµιουργείται στα ξαφνικά του ανεβάσµατα. Εµείς, θα πρέπει να έχουµε προετοιµάσει τέλεια τον εξοπλισµό µας, δίνοντας έµφαση στην επιλογή του αγκιστριού µας, να καρφώνουµε την κατάλληλη στιγµή µε περίσσια δύναµη και να έχουµε συνεχή επαφή µε το ψάρι, µαζεύοντας γρήγορα όποτε χρειάζεται.
Χρήστος Βερούχης
Το φαγκρί είναι ψάρι που προτιµάει του βαθιούς λασπώδης διάσπαρτους µε πέτρες βυθούς. Στην πιο πάνω εικόνα διακρίνουµε δυο αψίδες όπου δηλώνουν την ύπαρξη δυο ψαριών. Ένα από τα βασικά στοιχεία που θα µας υποδείξει την ταυτότητα τους είναι το χρώµα(κόκκινο µπλε ) και παρόλο που µιλάµε για δυο ψάρια σεβαστού µεγέθους τα χρώµατα του είναι «µαλακά» µιας και η νηκτική τους κύστη έχει σµικρυνθεί λόγο της τεράστιας πίεσης του βάθους! Η αψίδα σχηµατίζεται από µικρές γραµµές και όχι συµπαγή σχήµα λόγο του βάθους σε συνάρτηση µε τον κυµατισµό , όµως η συµµετρία µας δείχνει ότι τα φαγκριά είναι σχεδόν ακίνητα και δηλώνει ότι ενεδρεύουν, µια κατάσταση που θα µας επιφέρει ένα σίγουρο τσίµπηµα εάν καταφέρουµε το δόλωµα µας να περάσει σε κοντινή απόσταση. Σπύρου ∆ηµήτρης
