Απίκο: Αρμάτωμα Καλαμιού
Πολλοί φίλοι µας προτρέπουν, να ασχοληθούµε µε απλά θέµατα, που άπτονται της τεχνικής του απίκο. Ένα από αυτά, είναι σίγουρα το αρµάτωµα του καλαµιού µας. Είτε πρόκειται για ψάρεµα σε λιµάνι, είτε για ψάρεµα από βράχια. Η γενική φιλοσοφία παραµένει ίδια, σε όποιον τόπο και να ψαρεύουµε. Υπάρχουν όµως κάποιες ουσιώδεις λεπτοµέρειες. Οι οποίες χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής. Ας τις δούµε πιο αναλυτικά
Βασική και ολική αρµατωσιά
Βασική λέµε την αρµατωσιά, η οποία ξεκινά από τη µύτη του καλαµιού και φθάνει µέχρι το σηµείο ένωσης µε το παράµαλλο (στην καθοµιλουµένη των ψαράδων, απλά «µάνα»). Ολική ή συνολική, λέµε την αρµατωσιά από τη µύτη του καλαµιού έως και το αγκίστρι ή τη σαλαγκιά (µάνα και παράµαλλο µαζί). Το µήκος της συνολικής αρµατωσιάς, είναι πάντα µικρότερο από το µήκος του καλαµιού. Αυτό είναι ευνόητο, γιατί µε το λύγισµα που κάνει το καλάµι υπό το βάρος του ψαριού, πρέπει η συνολική αρµατωσιά να µην κρεµάει αρκετά χαµηλότερα από το κάτω µέρος της λαβής του καλαµιού (τάπα).
Έτσι, όσο πιο ευλύγιστο είναι το καλάµι µας, τόσο πιο κοντή είναι η ολική αρµατωσιά µας. Τέλος, το µήκος του παράµαλλου καθορίζει και το µήκος της βασικής αρµατωσιάς. Καθώς αν αφαιρεθεί το παράµαλλο µας µένει µόνο η βασική αρµατωσιά. Το πάχος της πετονιάς στη βασική αρµατωσιά, είναι πάντα λίγο µεγαλύτερο σε διάµετρο από το πάχος του παράµαλλου. Ώστε αν σκαλώσει το αγκίστρι ή η σαλαγκιά µας στο βυθό, να µην κοπεί όλη η αρµατωσιά, παρά µόνο το παράµαλλο. Η διαφορά αυτή είναι της τάξης των 0,02-0,05 χιλιοστών. ∆ηλαδή αν το παράµαλλο είναι 0,25 χιλιοστά, η µάνα είναι 0,27-0,30 χιλιοστά.
Ειδική κατασκευή για ψάρεµα κεφάλου
Ο κέφαλος, έχει όπως ξέρουµε τη συνήθεια να πιπιλά το δόλωµα, και να µην το δαγκώνει όπως κάνει η πλειονότητα των ψαριών. Η συµπεριφορά αυτή έχει ως συνέπεια, την ανεπαίσθητη και ελάχιστα ορατή οπτική ειδοποίησή µας από το καρτελάκι ή το φελλό. Για το ψάρεµα του κέφαλου, έχουν εµφανιστεί κατά καιρούς διάφορες αυτοσχέδιες πατέντες και κατασκευές, επινοήσεις των απικατζήδων, πιστών φίλων του ψαριού. Μια από αυτές, είναι το λαστιχάκι στη φωτογραφία. Όταν ο κέφαλος τσιµπά, οι δυο άκρες του λάστιχου κατεβαίνουν προς τα κάτω και πάνε να ενωθούν. Πραγµατικά έξυπνος τρόπος, για δύσκολες τσιµπιές!
Σύνδεση αρµατωσιάς µε καλάµι
Στο παρελθόν, υπήρχε µεγάλη ποικιλοµορφία αυτοσχέδιων συνδέσεων αρµατωσιάς και µύτης καλαµιού. Ανάµεσα στις οποίες κυριαρχούσε το σχοινάκι µε τη παραµανίτσα, τα οποία κρέµονταν από τη µύτη. Από τη στιγµή όµως που εµφανίστηκε στην αγορά ειδών αλιείας το απικάλε, κυριολεκτικά υποσκέλισε όλες τις αυτοσχέδιες κατασκευές. Μόλις ο ψαράς αγοράσει το εξάρτηµα, το τοποθετεί στη µύτη του καλαµιού πολύ εύκολα µε χρήση κόλλας στιγµής, και έχει το κεφάλι του ήσυχο, για πολύ µεγάλο χρονικό διάστηµα. Στις µέρες µας συναντάµε κάποιον διαφορετικό τρόπο σύνδεσης, µόνο σε κάποια πολύ εξειδικευµένα ψαρέµατα απίκο.
Σύνδεση βασικής αρµατωσιάς µε παράµαλλο
∆ύο είναι οι πιο συνηθισµένοι τρόποι σύνδεσης µάνας και παράµαλλου: οι θηλιές και το στριφταράκι. Οι θηλιές απευθύνονται σε όσους ζητούν µια πιο διακριτική αρµατωσιά, χωρίς πολλά παρελκόµενα για να µην τροµάζουν τα ψάρια. Το στριφταράκι αντίθετα προτιµάται από αυτούς που θέλουν την ευκολία τους ή ασχολούνται µε πιο «δυνατά» ψαρέµατα. Ενώ κάποιοι τελευταίοι συνηθίζουν να τοποθετούν µικρή στριφταροπαραµάνα αντί για στριφτάρι. Με σκοπό τη µεγαλύτερη διευκόλυνσή τους στην αντικατάσταση των παράµαλλων.
Αρµάτωµα
Ανοίγουµε το καλάµι µας και το ξαπλώνουµε σε κάποιο καθαρό σηµείο. Παίρνουµε την πετονιά που προορίζουµε για µάνα και κάνουµε στην άκρη µια µικρή θηλιά. Τη θηλιά αυτήν την τοποθετούµε στο άγκιστρο του απικάλε και το ασφαλίζουµε µε το λαστιχάκι του. Ξετυλίγουµε την πετονιά µας φθάνοντας περίπου στο ένα µέτρο πάνω από τη βάση του καλαµιού και κόβουµε. Περνάµε στην πετονιά ένα φελλό (αν δεν ψαρεύουµε µε φελλό, προσθέτουµε µόνο ένα µικρό περαστό µολύβι ή µια τορπίλη) και αποφασίζουµε αν θέλουµε στριφτάρι ή θηλιά. Η βασική µας αρµατωσιά είναι έτοιµη.
Πάµε τώρα στο παράµαλλο. Σε µια πετονιά που προορίζουµε για παράµαλλο, δένουµε το αγκίστρι ή τη σαλαγκιά µας. Στη συνέχεια, υπολογίζουµε το επιθυµητό µήκος του παράµαλλου και κόβουµε την πετονιά. Το άκρο αυτό δένεται στο στριφτάρι ή κάνουµε µια µικρή θηλιά και συνδέουµε το παράµαλλο µε τη βοήθεια θηλιών στη µάνα. Τώρα, ανάλογα µε το είδος ψαρέµατος, τροποποιούµε τα µήκη µάνας και παράµαλλου ώστε να έχουµε το κατάλληλο ολικό µήκος αρµατωσιάς. Το πόσο ακριβώς πρέπει να είναι για να µπορούµε να δολώσουµε άνετα το αγκίστρι µας ή τη σαλαγκιά µας, αλλά και για να µην κρεµάει το ψάρι επικίνδυνα χαµηλά, µε φόβο να χτυπήσει στο βράχο ή το ντόκο και µας ξαγκιστρωθεί, θα το δούµε στα πρώτα µας ψαρέµατα.
Προστασία κόµπου
Όταν χρησιµοποιούµε συρόµενο µολύβι και στριφτάρι, υπάρχει ο κίνδυνος τραυµατισµού του κόµπου του στριφταριού από το ίδιο το µολύβι. Ένας έξυπνος τρόπος αποφυγής τέτοιων προβληµάτων, είναι η τοποθέτηση µιας µικρής διάφανης χάντρας ανάµεσα στο στριφτάρι και το µολύβι. Χρησιµοποιείται κυρίως όταν ψαρεύουµε µεγάλα και δυνατά ψάρια σε βαθιά νερά, οπότε το βάρος του µολυβιού µοιραία είναι αρκετά µεγάλο.
Σύνδεση αρµατωσιάς µε µύτη καλαµιού µε τη βοήθεια απικάλε
Πολλοί οι τρόποι σύνδεσης αρµατωσιάς και καλαµιού. Ανάµεσα σε αυτούς, ξεχωρίζει η σύνδεση µε τη βοήθεια απικάλε. Πρόκειται για το µικρό αυτό εξάρτηµα που βλέπετε στη φωτό 1. Με τη βοήθεια µιας στιγµιαίας κόλλας στερεώνεται στη µύτη του καλαµιού (φωτό 2). Ανάλογα µε τη διάµετρο της µύτης, υπάρχουν και τα αντίστοιχα απικάλε. Όταν θέλουµε να τοποθετήσουµε την αρµατωσιά µας στο καλάµι, «κρεµάµε» τη θηλιά της αρµατωσιάς στο άγκιστρο του απικάλε (φωτό 3). Τραβάµε τη λαστιχένια ροδέλα ώστε να σκεπάσει το άγκιστρο και είµαστε έτοιµοι για ψάρεµα (φωτό 4).
Σύνδεση µε θηλιές (loop – to – loop)
Μία σύνδεση ευρέως χρησιµοποιούµενη σε πολλές τεχνικές ψαρέµατος, είναι η σύνδεση µε θηλιές. Η απλότητα και η ευκολία κατασκευής της, η διακριτική εµφάνιση αλλά και η µεγάλη ευκολία προσθαφαίρεσης παράµαλλου, είναι τα µεγάλα πλεονεκτήµατά της. Η σύνδεση µάνας και παράµαλλου, σε παράκτιες τεχνικές όπως το απίκο, το εγγλέζικο, το µπολονέζ και το casting ή «σκαφάτες» όπως η συρτή βυθού, φύλακας, jigging, καθετή, έχει καταφέρει να κερδίσει την εµπιστοσύνη πολλών ψαράδων. Η loop-to-loop σύνδεση µπορεί να πραγµατοποιηθεί µε ίδια υλικά (πετονιά µε πετονιά) ή και µε διαφορετικά (πετονιά µε νήµα). ∆ιαφοροποιώντας λίγο τις αρχικές προδιαγραφές, υπάρχει ενδεχόµενο να αντικατασταθεί η θηλιά της µάνας µε ένα απλό κρίκο ή τον κρίκο ενός στριφταριού.
Ας δούµε αναλυτικά τα βήµατά της:
1. Κατασκευάζουµε δύο απλές θηλιές, περίπου ίδιου µεγέθους. Έστω ότι, η πράσινη δεξιά είναι η µάνα και η λευκή αριστερά το παράµαλλο.
2. Περνάµε τη θηλιά του παράµαλλου µέσα από τη θηλιά της µάνας.
3. Στη συνέχεια περνάµε το ελεύθερο άκρο του παράµαλλου (εκεί θα δεθεί το αγκίστρι ή η σαλαγκιά) µέσα από τη θηλιά του.
4. Τραβάµε τις δύο άκρες.
5. Η σύνδεση είναι σχεδόν έτοιµη.
6. Εδώ βλέπουµε την τελική µορφή της σύνδεσης.
Προσοχή όταν τραβάµε τις δυο άκρες. Πρέπει οπωσδήποτε να σχηµατιστεί ο σύνδεσµος που βλέπουµε στην φωτό 7 και όχι αυτός στη φωτό 8.
Ο πρώτος έχει αντοχές και λύνεται εύκολα, ενώ ο δεύτερος δεν έχει τις ίδιες αντοχές µε τον πρώτο, ενώ επίσης κατσαρώνει τη θηλιά του παράµαλλου, µε συνέπεια όταν αυτό αφαιρεθεί, να µη µπορεί να ξαναχρησιµοποιηθεί. Για να γίνει σωστός ο σύνδεσµος, θα πρέπει να προσέξουµε ώστε, όταν τραβάµε τις δυο άκρες να δούµε κάτι ανάλογο µε την φωτό 5.
Καρτελάκι
Το καρτελάκι αποτελεί για τους φίλους του απίκου ένα βασικό εξάρτηµα του εξοπλισµού τους. Με τη βοήθειά του αντιλαµβάνονται τις τσιµπιές όταν η χρήση φελλού δεν είναι εφικτή. Συνήθως είναι αυτοσχέδιο και έγκειται στο γούστο κάθε ψαρά. Μια πρόταση για κατασκευή καρτελάκι για όσους χρησιµοποιούν το απικάλε στο καλάµι τους είναι η εξής:
1. Κόβουµε ένα πλαστικό χρώµατος λευκού στο µέγεθος που επιθυµούµε και του κάνουµε µια µικρή τρυπούλα όπου περνάµε µέσα σε αυτή το λαστιχάκι από το απικάλε όπου και το κολλάµε.
2. Περνάµε τη θηλιά της αρµατωσιάς µέσα από το λαστιχάκι και την τοποθετούµε στο άγκιστρο του απικάλε στην κορυφή του καλαµιού. Το πλαστικό αυτό µε το λαστιχάκι το τοποθετούµε πάνω στο άγκιστρο του απικάλε.
3. Εδώ είµαστε έτοιµοι µε το καρτελάκι στην κορυφή του καλαµιού και την αρµατωσιά συνδεδεµένη στο καλάµι µας έτοιµοι να ψαρέψουµε.
