Eging Vs καφτερού: εξέλιξη ή παράδοση; μέρος 2ο - Η εξέλιξη egi Fishing
Στο πρώτο µέρος ασχοληθήκαµε µε τη σύγχρονη µορφή ψαρέµατος των καλαµαριών, το eging. Δηλαδή το ψάρεµά τους µε χρήση τεχνητών δολωµάτων και µέθοδο spinning. Επειδή όµως ποτέ δεν πρέπει να παραµελούµε την παράδοση για χάρη της εξέλιξης, ήρθε η στιγµή για να µιλήσουµε για το «καφτερό».
Ψάρεµα καλαµαριών µε βελόνα νωπό
Μια βελόνα δόλωσης νωπού ψαριού-ή αν προτιµάτε απλά «καφτερό»-πλαισιωµένη από ένα φρέσκο, λαµπερό ψάρι. Είναι πραγµατικός πόλος έλξης για όλα τα καλαµάρια στην υψηλή αναπαραγωγική περίοδο και για τα µεγάλα του είδους κάθε εποχή. Τα ψάρια προσφέρουν φυσική οπτική έλξη και διαθέτουν επίσης φυσική οσµή, στοιχεία ακαταµάχητα για τα κεφαλόποδα. Την περίοδο της αναπαραγωγής, τα θηλυκά καλαµάρια ζητούν πρωτεΐνη για να µπορέσουν να µεγαλώσουν τα αυγά τους. Και τα αρσενικά για να αντέξουν στις υψηλές απαιτήσεις της περιόδου. Χωρίς τελικά να εξουθενωθούν και να πεθάνουν παρασυρµένα από κάποιο κύµα. Έτσι, η σάρκα των ψαριών είναι µεγάλο δέλεαρ, ειδικά αν περιέχει πολύ λίπος (σκουµπράκι, σαρδέλα, ορτσίνι), γυαλίζει έντονα (σαµπανιός, κολιαρούδι). Ή είναι κόκκινο και γλιτώσει από τα δόντια µας (µπαρµπουνάκι, µεγάλη κουτσοµούρα).
Για να καταλάβετε την αποτελεσµατικότητα ενός δολωµένου καφτερού. Αρκεί χαρακτηριστικά να πούµε ότι µια συνήθης αναλογία χτυπηµάτων σε τεχνητά και δολωµένες βελόνες την εποχή που συζητάµε και διανύουµε. Με δύο καλάµια να κάνουν συνεχώς spinning και άλλα δύο να ψαρεύουν ρέµπελα µε ψάρι, είναι 40/60 υπέρ των καφτερών. Και να αναλογιστείτε ότι οι ρίψεις στο eging είναι υπερπολλαπλάσιες, τα τεχνητά «ψάχνουν» µεγαλύτερη περιοχή, από αφρό έως βυθό κλπ., κλπ…
Η ύπαρξη ρευµάτων δεν αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για τη δράση του καφτερού. Καθώς όσο το ψάρι ταξιδεύει, σαρώνει µεγαλύτερη έκταση. Επειδή δεν ξέρουµε σε ποιο βάθος κινούνται τα κοπάδια των καλαµαριών, δολώνουµε δύο-τουλάχιστον-καφτερά και ρυθµίζουµε το στόπερ τους. Έτσι ώστε να ψαρεύουν σε διαφορετικά βάθη. Φροντίζουµε να έχουµε πάντα µαζί µας βελόνες σε διαφορετικά µήκη, ώστε όσο µεγάλα και αν είναι τα ψάρια, να µπορούν να τα δεχτούν. Οι βελόνες µε το πιο χοντρό σύρµα και τα πιο ανοιχτά άγκιστρα (πιο αποµακρυσµένα από τον κορµό του καφτερού), έχουν λιγότερες αποτυχίες. Καθώς αντέχουν περισσότερο στις κακουχίες (σκαλώµατα στο βυθό, χτύπηµα στα βράχια). Ενώ είναι επίσης πολύ σηµαντικό ότι το κεφάλι του ψαριού δε φιµώνει την πρώτη σειρά αγκίστρων. Με αποτέλεσµα να παραµένουν και οι δύο σειρές λειτουργικές και αποτελεσµατικές.
Η τρύπα του στελέχους (κοτσανιού) της βελόνας θα πρέπει να είναι αρκετά µεγάλη για να µπορεί να προσαρµοστεί εύκολα σε στριφταροπαραµάνες µε στραβό (καµπυλωτό) άκρο. Η ουρά του ψαριού στερεώνεται στο κοτσάνι του καφτερού µε λίγο ελαστικό νήµα. Αν τα ψάρια µας δεν είναι πολύ φρέσκα και ανοίγουν εύκολα οι κοιλιές τους (ακόµα και κατά τη ρίψη). Τα ενισχύουµε µε ελαστικό νήµα σε όλο το µήκος τους, εκτός του κεφαλιού. Όταν ψαρεύουµε µε σαµπανιό, αφαιρούµε την οστέινη µάζα εξωτερικά του δέρµατος µε ένα πολύ κοφτερό µαχαίρι. Και το περιεχόµενο αίµα κάνει το ψάρι πολύ ελκυστικό. Οι φρίσες και οι σαµπανιοί αντέχουν περισσότερο στις επιθέσεις των καλαµαριών. Ακόµα και χωρίς να επιστρατευτεί νήµα, γιατί έχουν κοιλιές σκληρές, ενισχυµένες µε πλέγµα από κόκαλα, πτερύγια κτλ. Επίσης, η φρίσσα αποτελεί την Νο1 επιλογή τις φεγγαρόλουστες νύχτες. Καθώς τα µικρά της λέπια γυαλίζουν έντονα και καλούν τα καλαµάρια (και όχι µόνο) από απόσταση.
∆ιάφορα είδη καφτερών. ∆ώστε µεγάλη προσοχή στα άγκιστρα (µέγεθος, διάµετρος σειρών, πάχος σύρµατος), την ύπαρξη φωσφορούχας χάντρας (επιπλέον έλξη), το σχήµα του σηµείου πρόσδεσης της στριφταροπαραµάνας (µεγάλη τρύπα, µυτερή άκρη για ευκολότερη δόλωση και µικρότερη «ταλαιπωρία» του δολώµατος).
Μην απορήσετε λοιπόν, καθόλου αν τα ψάρια δεχτούν επίθεση από αναπάντεχους επισκέπτες. Ειδικά όταν τα ψάρια σας ψαρεύουν πολύ χαµηλά (µουγκριά, σµέρνες) ή το φεγγάρι διατηρεί ενεργούς και κινητικούς τους συνήθεις κυνηγούς της µέρας, ακόµα και τη νύχτα (πχ. οι κατά κόσµον «κυνηγοί», ή «λαπόρδες», ή «σαµαροπαΐδες» όπως λέγονται σε διάφορα µέρη της χώρας µας). Μια διακριτική παρουσία φωσφόρου ανάµεσα στις δύο σειρές βελονών ή πάνω από αυτές. Μας προσφέρει οπτική έλξη για τις σκοτεινές, αφέγγαρες νύχτες.
Όταν τα καφτερά σας στέκονται –ή κινούνται αργά- κοντά στο βυθό και δε διακρίνετε επίθεση από καλαµάρια. Καλό είναι να ελέγχετε τα ψάρια κάθε 20 λεπτά το αργότερο, γιατί µπορεί να τα τρώνε καβούρια και άλλοι καθαριστές του βυθού. Αν κατά το έλεγχο διαπιστώσετε ότι το ψάρι σας έχει µερικώς «ξεκοιλιαστεί», µην το αλλάξετε. Η θέα των εντοσθίων κάνει πιο ελκυστικά τα δολώµατα, και τις επιθέσεις των καλαµαριών ακόµα πιο άµεσες και βίαιες. ∆εν είναι τυχαίο άλλωστε, ότι η περιοχή της κοιλιάς του ψαριού έρχεται πρώτη στις προτιµήσεις των καλαµαριών! Μην ξεχνάτε να επιβεβαιώνετε το βάθος που ψαρεύουν τα καφτερά, εξασφαλίζοντας ότι οι κόµποι stop δεν ξεσέρνουν καθόλου.
Μπαλάκια διαφόρων ειδών. Τα οβάλ προσφέρουν καλύτερη παρουσίαση και οπτικό εντοπισµό της τσιµπιάς ή της παραµικρής µετακίνησης. Ενώ αν είναι φωσφορούχα είναι ακόµα πιο «δυνατά» αφού µε λίγο φως από το φακό αποτελούν κράχτη για τα καλαµάρια όταν οι αρµατωσιές µας ψαρεύουν ψηλά.
Τα µακρόστενα (οβάλ) µπαλάκια buldo είναι πιο ευδιάκριτα από τα σφαιρικά, καθώς το βάρος του ψαριού τα κάνει να στέκονται όρθια και οι ενδείξεις των τσιµπιών είναι πιο ευδιάκριτες. Φροντίστε να έχετε µαζί σας φρέσκα χηµικά φωτάκια, για να καλύψουν όλη τη διάρκεια των ψαρεµάτων σας και να είναι ορατά ακόµα και σε µακρινές ρίψεις. Και το βασικότερο: µην παραλείπετε πριν τη ρίψη να δοκιµάζετε την αβίαστη κίνηση της πετονιάς µέσα από τους οδηγούς του καλαµιού σας, καθώς το οποιοδήποτε µπλέξιµο µπορεί να σας κοστίσει από µια χαµένη βελόνα και ένα µπαλάκι buldo, µέχρι -στη χειρότερη περίπτωση- την ακεραιότητα του καλαµιού σας.
Από πλευράς εξοπλισµού χρειάζεστε ένα µηχανισµό κατηγορίας 2500-4000 και ένα καλάµι γύρω στα 3,2-4 µέτρα σχετικά µαλακό, για να µην ταλαιπωρεί τα καλαµάρια και να αποσβένει τα «πισωγυρίσµατά» τους χωρίς να κόβονται τα µεγάλα πλοκάµια τους. Το casting weight τους είναι καλό από 60 έως 100 γραµµάρια και εξαρτάται πάντα από το συνδυασµό βελόνας-µεγέθους ψαριού (µια συνηθισµένη βελόνα έχει βάρος γύρω στα 20 γρ. και ένα µέτριο ψάρι 50 γρ.). Αν ξαφνικά δείτε το µπαλάκι σας να βουλιάζει βίαια προς τα κάτω µόλις «κάτσει» στην επιφάνεια της θάλασσας, ενώ εσείς καρφώνετε συνεχώς … νερό, καλό είναι να το πάρετε έξω και να ελέγξετε τις ασφαλιστικές τάπες του buldo, γιατί σίγουρα έχoυν ανοίξει (… όχι σαν κάτι «άλλους», ονόµατα δε λέµε, που νόµιζαν ότι τους είχαν επιτεθεί τεράστια, πεινασµένα καλαµάρια και κάρφωναν µε µανία το νερό µέχρι να καταλάβουν τι συµβαίνει).
Επειδή η ταυτόχρονη εξάσκηση eging µε τη χρήση νήµατος και καφτερού µε πετονιά µπορεί να σας κάνει να µπερδευτείτε, µην ξεγελιέστε και επιχειρείτε κάρφωµα αµέσως µόλις βουλιάξει ή «κάνει ταξίδι» το µπαλάκι σας. Η πετονιά που έχει µείνει ώρα κάτω έχει κάνει σίγουρα κοιλιά, και πρέπει πρώτα να µαζέψετε οτιδήποτε χαλαρό γιατί αλλιώς το κάρφωµα θα πάει στράφι.
Επειδή στους σαµπανιούς αφαιρούµε την άγρια οστέινη µάζα που ξεκινά από την ουρά για να τρέξει αίµα και να γίνει το δόλωµα πιο ελκυστικό, οι επιθέσεις εκδηλώνονται… ανάποδα.
Μόλις διαπιστώσετε ότι έχετε πετύχει το κοπάδι των καλαµαριών και δέχεστε γενικευµένη επίθεση. Καλό είναι να έχετε κοντά σας και ένα τρίτο καλάµι, έτοιµο και αρµατωµένο. Ώστε να µη µεσολαβούν µεγάλα χρονικά κενά µεταξύ των συλλήψεων και µετακινηθεί η αγέλη σε άλλο σηµείο. Ψαρεύοντας από έξω, µόνος ή έστω και µε ένα σύντροφο, είναι πολύ δύσκολο να παρατείνετε την έκκριση της αδρεναλίνης σας επί µακρόν. Κρατώντας τα καλαµάρια για πολύ ώρα κοντά στα καφτερά σας. Η γόνιµη περίοδος µπορεί να διαρκέσει από ένα δεκάλεπτο έως και µισή ώρα και στο διάστηµα αυτό να πιάσετε 5-6 καλαµάρια.
Κατόπιν, πρέπει να περιµένετε το επόµενο πέρασµά τους, το οποίο µπορεί να συµβεί µετά από ένα δίωρο ή περισσότερο. Ειδικά αν υπάρχουν γνωστά, κοντινά σηµεία µε εγγυηµένη τροφή. Αν για κάποιο λόγο το καλαµάρι ξαγκιστρωθεί κατά τη διαδικασία του αποχιάσµατος, µην απογοητευτείτε. Απλά φωτίστε καλά την περιοχή µπροστά σας, ει δυνατόν και µε δύο φακούς αν υπάρχει και παρέα, ρίξτε την αρµατωσιά σας ξανά στο νερό και περιµένετε… ελάχιστα.
Τα καλαµάρια δεν αποµακρύνονται γρήγορα από το σηµείο της απαγκίστρωσης. Έχοντας σύµµαχό σας την επιθετική του φύση, το φως και τη θέα του ψαριού, η επιτυχία µε τη δεύτερη, την τρίτη ή όσες προσπάθειες χρειαστούν είναι δεδοµένη. Μιλάµε για ποσοστό 90+%! Την «υψηλή σεζόν» της αναπαραγωγής (ένας καλός «ρουφιάνος» είναι τα αυγά στην κοιλιά των κεφαλόποδων) έχετε το νου σας κατά το απόχιασµα. Γιατί εύκολα µπορεί να περιµένετε ένα και να βρεθείτε µε δύο καλαµάρια στο διχτάκι σας. Ειδικά αν έχει πιαστεί θηλυκό, οπότε το κλασσικό θύµα όλου του ζωϊκού βασιλείου. Ο εκπρόσωπος του δυνατού φύλου αρσενικός, δε θα κωλώσει να θυσιαστεί µαζί µε την αγάπη του…!
H αρµατωσιά του καφτερού
Η αρµατωσιά του καφτερού είναι πολύ απλή. Πάνω στη µάνα κάνουµε ένα κόµπο stop µε πετονιά 0,35-0,40 χιλιοστών, περνάµε µία µικρή χάντρα, το µπαλάκι buldo µέσω στριφταροπαραµάνας και µία ακόµα χάντρα (φωσφορούχα ακόµα καλύτερα). Στην άκρη της πετονιάς δένουµε µία στριφταροπαραµάνα και τη «γαντζώνουµε» µέσα από το µάτι (τρύπα) της βελόνας νωπού. Ασφαλίζουµε την ουρά του ψαριού µε ελαστικό νήµα. Αν η κοιλιά του ανοίγει, ενισχύουµε µε νήµα όλο το ψάρι εκτός από την περιοχή του κεφαλιού.
Κόµπος stop για το buldo
Με ένα κοµµάτι πετονιάς διαµέτρου 0,35-0,40 χιλ. και µήκους 10-15 εκατοστών, σχηµατίζουµε µια θηλιά κάτω από τη µάνα. Περνάµε το ένα άκρο της θηλιάς 5-6 φορές γύρω από το άλλο της άκρο και τη µάνα και τραβάµε τα δύο άκρα να σφίξουν. Πριν το τελικό σφίξιµο, σαλιώνουµε. Κόβουµε το τµήµα των δύο άκρων που περισσεύει από τον κόµπο αφήνοντας περίπου 3 εκ. σε κάθε πλευρά του. Για να «µας δίνει χέρι» και να κάνουµε εύκολα διορθώσεις αν τυχόν χαλαρώσει ή ξεσύρει.
1. Δύο φορές μέσα από τον κρίκο του στριφταριού, 2. Πέντε φορές γύρω από το σταθερό άκρο, 3. Κάνουμε μία θηλιά και το οδηγούμε 5 φορές μέσα από αυτή, 4. Τελική μορφή.
Κόµπος δεσίµατος στριφταροπαραµάνας
Περνάµε δύο φορές το ελεύθερο, κινούµενο άκρο της πετονιάς µέσα από τη θηλιά του στριφταριού. Το φέρνουµε 5 φορές γύρω από το σταθερό, κάνουµε µία θηλιά και το οδηγούµε 5 φορές µέσα από αυτή, πιάνοντας ταυτόχρονα και το σταθερό άκρο. Σαλιώνουµε τον κόµπο, σφίγγουµε ελαφρά και τραβάµε απότοµα το σταθερό άκρο της πετονιάς. Μέχρι να τακτοποιηθεί ο κόµπος µόνιµα και σταθερά πάνω στο σύρµα του στριφταριού. Το απότοµο τράβηγµα εξασφαλίζει ότι δε θα κατσαρώσει η πετονιά. Καθώς ο κόµπος σύρεται πάνω στο σταθερό άκρο.
Μπαλάκι buldo-Η οπτική ένδειξη του καφτερού
Η τσιµπιά του καλαµαριού στο ψάρεµα µε καφτερό, χρειάζεται ένα εύκολο και πολύ ευδιάκριτο τρόπο για να αποκωδικοποιηθεί. Κάποιες φορές τα καλαµάρια τρέφονται µε βουλιµία και επιτίθενται µε τόση µανία. Ώστε µετακινούν το µπαλάκι πολλά µέτρα οριζόντια, ή το βουλιάζουν απότοµα και συνεχόµενα για µερικά δευτερόλεπτα. Αν όµως υπάρχουν ρεύµατα που µπορεί να µας ξεγελάσουν και να χρεώσουµε µια µικρή µετακίνηση σε αυτά αντί για τα καλαµάρια. Ή έντονος κυµατισµός ο οποίος κάνει το µπαλάκι να «σκαµπανεβάζει», τότε χρειαζόµαστε κάτι πραγµατικά ευαίσθητο για να µην παραπλανηθούµε. Έχει λοιπόν µεγάλη σηµασία να δίνει ο «οπτικός ενδείκτης» µας άµεσα σήµατα, εύκολα στον εντοπισµό τους.
Τα συρόµενα buldo (ένα σωληνάκι διατρέχει τη «µακριά» διάσταση του οβάλ σχήµατός τους). Καθώς επίσης και τα στρογγυλά µπαλάκια, έχουν µεγάλη επιφάνεια επαφής µε τη θάλασσα και είναι κάπως δυσκίνητα. Με αποτέλεσµα να καθυστερούµε ή να αποκωδικοποιούµε λάθος τις τσιµπιές. Αλλά, αν χρησιµοποιήσουµε ένα οβάλ µπαλάκι µε δύο σταθερά σηµεία δεσίµατος, και επιστρατεύσουµε ένα διαφανές σωληνάκι σιλικόνης. Από αυτά που περιέχονται στις συσκευασίες των χηµικών φώτων-, λίγη κόλλα στιγµής και µερικά εκατοστά πετονιάς. Μπορούµε να φτιάξουµε ένα απλό, µα πολύ αποτελεσµατικό «καλαµαροσυναγερµό».
Τα βήµατα είναι τα εξής:
1,2. Κολλάµε µε λίγη κόλλα στιγµής το σωληνάκι πάνω στο µπαλάκι, ευθυγραµµίζοντας σχολαστικά τους άξονές τους.
3. Φτιάχνουµε ένα κόµπο στη άκρη της πετονιάς.
4,5. ∆ηµιουργούµε µε την πετονιά µία θηλιά, και την τυλίγουµε γύρω από το σωληνάκι και το πλαστικό άκρο από το buldo.
6. Τυλίγουµε την πετονιά 9-10 φορές σφιχτά γύρω από το σωληνάκι, και κάνουµε δύο τσακιστές θηλιές.
7. Ασφαλίζουµε τις βόλτες της πετονιάς µε αρκετή κόλλα, και από την πλευρά επαφής µε το σωληνάκι, αλλά και από την άλλη µεριά (σηµείο άµεσης επαφής µε το buldo).
8. Παίρνουµε µια στριφταροπαραµάνα, και περνάµε την παραµάνα της µέσα από το µεταλλικό κρικάκι της δεύτερης τρύπας προσάρτησης πετονιάς που διαθέτει το µπαλάκι. Έτοιµο! Το τελικό αποτέλεσµα φαίνεται στη φωτογραφία. Με τον τρόπο αυτό το µπαλάκι έχεις συρόµενες ιδιότητες παρόµοιες του εγγλέζικου φελλού. Επιτρέπει στην αρµατωσιά µας να ψαρέψει σε οποιοδήποτε βάθος επιθυµούµε.
Παράλληλα, µας προειδοποιεί µε ακρίβεια για κάθε οριζόντια ή κατακόρυφη µετακίνηση της δολωµένης βελόνας. Ενώ το «στήσιµό» του πάνω στο νερό είναι µοναδικό. Καθώς στέκεται όρθιο (αυτό που οι Βρετανοί αποκαλούν µεταφορικά «cocked», για όσους µπορούν να καταλάβουν την αλληγορία) και δίνει πολύ µικρή επιφάνεια επαφής. Έτσι, η παραµικρή τσιµπιά ή µετατόπιση του buldo είναι ευδιάκριτη από απόσταση 50 ή και περισσότερων µέτρων. Αφού µπαλάκι και χηµικό φωτάκι αποτελούν ένα σύνολο µήκους 10-11 cm.
Το ελαστικό νήµα βοηθά πολύ όταν τα ψάρια µας έχουν αποψυχθεί ή είναι πολύ µαλακά (πχ. κολιαρούδι) και χαλάνε εύκολα από τις επιθέσεις των ψαριών.
Συµπεράσµατα
Και οι δύο τεχνικές θα δώσουν καλά αποτελέσµατα αν εκτελεστούν σωστά. Βέβαια τα µεγαλύτερα καλαµάρια θα τα πάρετε στο καφτερό. Αφού το δέλεαρ (ψάρι) είναι πιο ρεαλιστικό, άρα και πιο δυνατό. Αυτό όµως στην περίοδο της αναπαραγωγής, γιατί µόλις τα καλαµάρια «αδειάσουν» από γονιµότητα, γίνονται πολύ επιθετικά σε κάθε τι κινείται, προσπαθώντας να εκµεταλλευτούν την οποιαδήποτε πηγή τροφής θα τα βοηθήσει να ανακτήσουν τη χαµένη τους ενέργεια και δύναµη. Τότε το eging υπερτερεί του στατικού καφτερού. Ενώ παράλληλα µας δίνει περισσότερη διασκέδαση. Όπως και να ‘χει πάντως, και οι δύο τεχνικές χωρούν στα βράδια σας και σας περιµένουν να τις απολαύσετε.
Και να θυµάστε: το ερασιτεχνικό ψάρεµα δεν έχει βιοποριστικά κίνητρα, ούτε απώτερο σκοπό το γέµισµα του καταψύκτη µας. Μπορεί όµως να προσφέρει λίγες ώρες ανεµελιάς και µερικές στιγµές έντασης. Αρκετές για να χαρίσουν ένα πλούσιο γεύµα στην οικογένειά µας. Να ‘στε πάντα καλά και να χαίρεστε τη θάλασσα!
Δείτε το σεμινάριο του Νίκου Δεσποτίδη με θέμα Ψάρεμα καλαμαριών από ακτή – Καφτερό Vs. Eging – BFWEBINARS2021
Ακολουθήστε το boatfishing.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις θαλασσινές ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο
