Συρτή-Big game: Απορίες, προβλήματα και απαντήσεις
Μπορεί οι νέες τεχνικές να έλκουν το ενδιαφέρον των φίλων µας, όµως οι κλασσικές είναι αυτές που βρίσκουν πάντα εφαρµογές. Η συρτή -αφρού ή βυθού-, που αποσκοπεί από µικρά αφρόψαρα και µεγάλα τονοειδή έως µαγιάτικα, συναγρίδες και σφυρίδες, θα µας συντροφέψει σε κάποια µορφή της, είτε σαν αυτόνοµο ψάρεµα, είτε ακόµα πηγαίνοντας και επιστρέφοντας από τον τόπο ψαρέµατος.
Όσα εξειδικευµένα άρθρα κι αν γραφτούν για τη κάθε µορφή συρτής, όσες τεχνικές και αν αναλυθούν, πάντα θα µας δηµιουργούνται απορίες και ερωτήµατα για θέµατα καθηµερινά, τα οποία συναντάµε συνεχώς µπροστά µας. Εδώ έχουµε µαζέψει πέντε από τις πιο συνηθισµένες ερωτήσεις, που αν και πολλές φορές γνωρίζουµε εν µέρει την απάντηση, ζητάµε µια επιβεβαίωση για αυτήν.
Τι τεχνητά να χρησιµοποιήσω και µε τι ταχύτητα να τα τραβήξω σε µια σύνθεση συρτής, για να έχω ουσιαστικό αποτέλεσµα στις εξορµήσεις µου;
Φροντίζουµε σε κάθε σύνθεσή µας, να συµµετέχουν τόσο τεχνητά που κολυµπούν κοντά στην επιφάνεια, όσο και τεχνητά που βουτούν αρκετά βαθύτερα. Έτσι καλύπτουµε µεγαλύτερη στήλη ύδατος και αυξάνουµε τις πιθανότητες µας. Τα σκληρά τεχνητά της συρτής κολυµπούν πειστικά, µε ταχύτητα ένα κόµβο για κάθε 2,5 εκατοστά µήκους. Στηνa ελαφριά συρτή για ρίκια, παλαµίδες και άλλα παρόµοια θηράµατα, τραβούµε συνήθως τεχνητά µε µήκος από 8 µέχρι και 11 εκατοστά. Άρα η ταχύτητα µας, πρέπει να είναι από 3,2 µέχρι 4,5 κόµβους. Στη συρτή ανοιχτής θαλάσσης, όπου χρησιµοποιούµε µικτές συνθέσεις µε σκληρά τεχνητά από 14 µέχρι και 26 εκατοστά, οι ταχύτητές µας πρέπει να µεγαλώσουν και να κυµανθούν ανάµεσα στους 5,5 και τους 8 κόµβους.
Αν χρησιµοποιήσουµε µόνο πολύ µεγάλα τεχνητά, µπορούµε οριακά να ανέβουµε σε ακόµη ψηλότερη ταχύτητα. Οι λούρες, είναι µια ιδιαίτερη κατηγορία τεχνητών, και µπορούν να χρησιµοποιηθούν είτε µόνες τους, είτε συνδυασµένες µε σκληρά τεχνητά. Ένα µολύβι σε απόσταση τριών µέτρων από τη λούρα µας, της παρέχει τη δυνατότητα να πλέει καλύτερα, µε ταχύτητες που ξεπερνούν τους δέκα κόµβους. Συνεπώς, αν επιστρέφουµε από το πέλαγος και απέχουµε αρκετά από το λιµάνι, δύο καλάµια µε λούρες και ταχύτητα δέκα κόµβων, µπορεί να ανατρέψουν το κακό αποτέλεσµα σε ένα ψάρεµα µπαλάδων, αν δε βρήκαµε τα ψάρια.
Ας επιστρέψουµε λοιπόν σέρνοντας µε δέκα κόµβους, αντί για τους δεκάξι ή είκοσι κόµβους που επιλέγουµε όταν δεν έχουµε καλάµια στο νερό. Μια µικρή καθυστέρηση στην άφιξή µας, µπορεί να µετατρέψει ένα αποτυχηµένο ψάρεµα σε µεγάλη επιτυχία. Και δεν πρέπει να ξεχνούµε, ότι µεγαλύτερες ταχύτητες σηµαίνουν και κάλυψη µεγαλύτερης θαλάσσιας επιφάνειας, άρα και περισσότερες πιθανότητες να συναντήσουµε τα θηράµατά µας. Φτάνει να έχουµε τεχνητά στη θάλασσα, την κατάλληλη στιγµή!
Τι πετονιά χρησιµοποιούµε για παράµαλλο στη συρτή και τι αντοχή πρέπει να έχει;
Η πετονιά που θα χρησιµοποιήσουµε πρέπει να είναι αξιόπιστη και σοβαρή, αλλά όχι υποχρεωτικά fluorocarbon, ούτε αόρατη, µιας και αυτό λίγο ρόλο παίζει στις µεγάλες ταχύτητες της συρτής. ∆ε συµβαίνει το ίδιο όµως στο «αργό» µολύβι φύλακα, όπου τα αόρατα παράµαλλα αυξάνουν κατά πολύ τις πιθανότητες σύλληψης εκλεκτών θηραµάτων, όπως οι συναγρίδες. Ούτε φυσικά στο «σχεδόν στατικό» drifting για µεγάλα πελαγικά, όπου η χρήση δέκα µέτρων αόρατου παράµαλλου, µεγάλης αντοχής, επιβάλλεται αν θέλουµε να συλλάβουµε και στη συνέχεια να αντιµετωπίσουµε επιτυχώς, τα µεγάλα θηράµατα που µπορεί να µας προκύψουν.
Η αντοχή της πετονιάς, αλλά και του παράµαλλού µας για τη συρτή ανοιχτής θαλάσσης, ξεκινά από τις 80 λίµπρες και ξεπερνά τις 130. Για το drifting πρέπει να είναι ανάµεσα στις 120 και τις 200 λίµπρες, ενώ στη συρτή µε µολύβι φύλακα προτιµούµε τα «λεπτά εργαλεία», συνδυασµένα µε παράµαλλα σαράντα έως το πολύ εβδοµήντα λιµπρών. Στην ελαφριά συρτή, αντοχές δεκαπέντε µέχρι σαράντα λίµπρες είναι αρκετές για να αντεπεξέλθουν σε κάθε µορφής θήραµα της συγκεκριµένης τεχνικής. Και στην τεχνική αυτή πάντως, λόγω ταχύτητας, µπορούµε να αρκεστούµε σε πετονιές τύπου clear και να αποφύγουµε τις πολύ ακριβότερες fluorocarbon.
Πόσα φρένα βάζω στο µηχανισµό µου στη συρτή, και τι µεγέθους και βάρους µηχανισµό να χρησιµοποιήσω;
Κανείς φυσιολογικά γυµνασµένος άνθρωπος, δε µπορεί (δεν έχει αντοχή) να παλέψει ένα ψάρι µε µηχανισµό στον οποίο έχει εφαρµόσει φρένα 10 κιλά, για περισσότερα από 10 λεπτά. Άρα, οι αναζητήσεις για µεγάλους και βαριούς µηχανισµούς, µε «εξωτικά» φρένα της τάξης των σαράντα µέχρι εξήντα λιµπρών, δηλαδή των είκοσι µέχρι τριάντα κιλών, πρέπει να αναθεωρηθούν. Η έρευνα αγοράς µας πρέπει να εστιάζεται σε µηχανισµούς µε φρένα χαµηλότερων επιδόσεων, αλλά αυτά αποδεδειγµένα να αντέχουν σε σκληρή και συνεχή χρήση. Όσον αφορά στο βάρος τους, όσο µικρότερο είναι, τόσο πιο ξεκούραστη θα είναι η χρήση τους, ειδικά αν δεν έχουµε κάθισµα µάχης στο σκάφος µας.
Ειδικά δε στις ηµέρες µας, όπου τα λεπτά νήµατα έχουν εκτοπίσει από το ρόλο της µάνας τη «χοντρή» monofilament πετονιά, οι µεγάλοι και βαριοί µηχανισµοί οδεύουν µάλλον προς το µουσείο. Μηχανισµοί κατηγορίας «30», µπορούν πια επάξια να αντιµετωπίσουν ακόµη και το µεγαλύτερο θήραµα των θαλασσών µας. Αρκεί να έχουν εξοπλιστεί µε πολύ και µεγάλης αντοχής νήµα, και να διαθέτουν καλά φρένα. Στη συρτή µε µολύβι φύλακα για µαγιάτικα, 5-10 λίµπρες φρένα είναι αρκετά. Αυτό µεταφράζεται σε δυόµισι µέχρι πέντε κιλά, αν προτιµάτε τις ευρωπαϊκές µονάδες µέτρησης. Στις συναγρίδες ο κανόνας είναι «όχι φρένα», και µόνο το κλίκερ του µηχανισµού σταµατά το δόλωµά µας. Φρένα τέσσερις µέχρι οκτώ λίµπρες βάζουµε µετά το κάρφωµα, ανάλογα µε το εκτιµώµενο µέγεθος του θηράµατος.
Στην ελαφριά συρτή, τα φρένα µας δεν ξεπερνούν τις δύο λίµπρες. Όσο λιγότερα, τόσο καλύτερα, αφού τα θηράµατά της έχουν πολύ ευαίσθητα χείλια. Στη συρτή ανοιχτής θαλάσσης για albacore, οκτώ µε δέκα λίµπρες είναι αρκετές, ενώ για µεγαλύτερα πελαγικά ανεβαίνουµε στις 12-16 λίµπρες. Ο ξιφίας και ο ιστιοφόρος της Μεσογείου θέλουν πάντως λιγότερα φρένα, διότι και αυτοί έχουν πολύ ευαίσθητο στόµα. Τέλος στο drifting, τα φρένα µας πρέπει να είναι πολλά και ισχυρά, σίγουρα πάνω από 12 λίµπρες. ∆εν πρέπει να ξεχνάµε ότι στην τεχνική αυτή, όλα ξεκινούν από ένα θετικό και σίγουρο κάρφωµα του θηράµατος, και τις περισσότερες φορές το ψάρι καρφώνεται από µόνο του, καθώς παίρνει το δόλωµα και αποµακρύνεται µε ταχύτητα.
Πόσες ταχύτητες πρέπει να έχει ο µηχανισµός µου και πότε αλλάζω την ισχύ των φρένων µου στη µάχη µε το ψάρι;
Σφίξιµο των φρένων στη διάρκεια της µάχης, σηµαίνει συνήθως κόψιµο του νήµατος και απώλεια του ψαριού. Χρειάζεται αρκετή εµπειρία στις συνθήκες της µάχης, για να αλλάξουµε τη ρύθµιση των φρένων µας κατά τη διάρκειά της. Για το λόγο αυτό, φροντίζουµε να έχουµε µια σωστή προρύθµιση και αρκετό νήµα στο µηχανισµό µας, ώστε να αντιµετωπίσουµε τα µεγάλα φευγιά των πελαγικών ψαριών, αλλά και των µαγιάτικων, που αρκετές φορές µπορεί να πάρουν µέχρι και 300 µέτρα νήµα, στις πρώτες φάσεις της µάχης µαζί τους. Φυσικά οι πιο έµπειροι µπορούν να αλλάξουν τη ρύθµιση των φρένων τους στη µάχη, αλλά πάντα υπάρχει ένα µικρό ρίσκο συνδεδεµένο µε την κίνηση αυτή.
Ας ξεκινήσουµε µε σωστές ρυθµίσεις φρένων λοιπόν, ώστε να ελαχιστοποιήσουµε τις αλλαγές που θα χρειαστεί να κάνουµε όταν παλεύουµε το θήραµά µας. Αν έχουµε διτάχυτο µηχανισµό, ίσως βοηθήσει περισσότερο να αλλάξουµε ταχύτητα, αντί να αυξήσουµε τα φρένα µας. Οι δύο ταχύτητες βοηθούν, και αν δεν έχουµε οικονοµικούς περιορισµούς, αποτελούν σωστή επιλογή για το µηχανισµό µας. Η «αργή» τραβά αποφασιστικότερα και κουράζει περισσότερο το ψάρι, ενώ η «γρήγορη» αντιµετωπίζει πιο αποτελεσµατικά τις ξαφνικές επιστροφές του προς το σκάφος µας. Αυτές οι επιστροφές, οδηγούν αρκετές φορές σε χαλάρωµα της πετονιάς, και δίνεται έτσι η ευκαιρία στο θήραµά µας να «φτύσει» το αγκίστρι και να εξαφανιστεί.
Ξεκινάµε τη µάχη µε τη χαµηλή ταχύτητα του µηχανισµού, και αλλάζουµε στην ψηλή σε κάθε αίσθηση χαλάρωσης της πετονιάς µας. Επανερχόµαστε στην αργή όταν το θήραµα «µουλαρώνει», και πρέπει να του ασκήσουµε συµπληρωµατική πίεση για να το κουράσουµε και να το φέρουµε προς το σκάφος µας. Αυτή είναι η σωστή τεχνική για να αντιµετωπίσουµε ένα πραγµατικά αξιόλογο θήραµα, όπως τα µεγάλα τονοειδή.
Τι καλάµι να χρησιµοποιήσω στη συρτή, carbon ή fiberglass;
Υπάρχουν δύο µεγάλες κατηγορίες καλαµιών της συρτής. Τα καλάµια µε βάση το fiberglass και εκείνα µε βάση το γραφίτη (carbon). Κάποτε τα πράγµατα ήταν απλά. Τα ποιοτικά καλάµια συρτής ήταν από γραφίτη, και τα «δεύτερα», πολύ πιο φθηνά, από fiberglass. Ήταν φτηνότερα, διότι η διαδικασία παραγωγής καλαµιών από fiberglass είναι ευκολότερη και πιο απλή, από την αντίστοιχη διαδικασία παραγωγής καλαµιών από γραφίτη.
Επίσης, η πρώτη ύλη που χρησιµοποιείται σε αυτήν έχει χαµηλότερη τιµή. Αλλά, στα πρώτα χρόνια της παραγωγής τους, τα καλάµια αυτά υστερούσαν σε επιδόσεις και αντοχή, σε σχέση µε τα καλάµια από γραφίτη. Όπως ήδη αναφέραµε, τα ανθρακούχα υπερτερούσαν σε κόστος παραγωγής και το βάρος τους ήταν σηµαντικά µικρότερο. Όλα αυτά έχουν ανατραπεί σήµερα, και οι δύο κατηγορίες καλαµιών ανταγωνίζονται ισάξια για µια θέση στην καλαµοθήκη µας. ∆ιότι µε την εισαγωγή προηγµένων µεθόδων στην παραγωγή καλαµιών από fiberglass, και την αντικατάσταση του βασικού υλικού παραγωγής τους, του e-glass, (πρόκειται βασικά για βοριοπυριτικό γυαλί, δηλαδή οξείδιο του πυριτίου και οξείδιο του βορίου), µε το s-glass, τα πράγµατα άλλαξαν.
Το νέο βασικό υλικό για τα καλάµια από fiberglass, το s-glass, είναι πια κατά 30% βελτιωµένο σε επιδόσεις, και λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε αλουµίνιο και µαγνήσιο, έχει ιδιότητες εφάµιλλες του γραφίτη, σε αρκετά χαµηλότερο κόστος και µε πολύ µικρότερο βάρος. Άρα στις µέρες µας, η διάκριση µεταξύ γραφιτένιων και fiberglass καλαµιών δεν είναι τόσο απλή υπόθεση, ούτε πρέπει να είναι καθοριστικός παράγοντας στις αγορές µας. Μεγαλύτερο ρόλο παίζει πλέον η ποιοτική κατασκευή τους, και λιγότερο το υλικό από το οποίο είναι φτιαγµένα.
Συνεπώς, για να αποφασίσουµε τι θα αγοράσουµε, πρέπει να λάβουµε υπόψη και άλλες παραµέτρους, που έχουν να κάνουν µε την τιµή, τον κατασκευαστή, την ποιότητα, τη στιβαρότητα και τη χρήση για την οποία προορίζουµε το καλάµι µας, και όχι µόνο το υλικό κατασκευής του.
