Light rock fishing: Πλανάκια και σιλικόνες
Στο προηγούµενο άρθρο κάναµε µια εισαγωγή στην τεχνική του LRF. Μιλήσαµε γενικά για την ιδέα του, τα ψάρια που αναζητάµε, τα εργαλεία, τον εξοπλισµό µας, τον τόπο ψαρέµατος και γενικά για τα τεχνητά µας δολώµατα.
Σε αυτό το άρθρο θα αναλύσουµε δύο µεγάλες κατηγορίες τεχνητών δολωµάτων, την πλεύση και τη χρήση τους. Ξεκινώντας θα αναφερθούµε συγκεκριµένα στα πλανάκια (mini jigs) και τα σιλικονούχα τεχνητά δολώµατα (soft baits) µε µολυβοκεφαλές).
Πλανάκια (Μini jigs)
Η χρήση µικρών πλάνων στο LRF, γνωστή και ως ultra light game, είναι ένα αναπόσπαστο κοµµάτι του ψαρέµατος αυτού. Ειδικά τώρα τους ζεστούς, φθινοπωρινούς µήνες, όπως και τους ανοιξιάτικους. Ο λόγος είναι συνήθως η πολύ µεγάλη απόσταση βολής που µας προσφέρουν εξαιτίας του αεροδυναµικού σχεδιασµού τους, και το µεγάλο βάρος σε σχέση µε το µέγεθός τους.
Θα τα επιλέξουµε όταν απευθυνόµαστε σε γρήγορους θηρευτές, ψαρεύοντας µε καιρό, και σε σχετικά µεγάλο βάθος. Συνήθως τα χρησιµοποιούµε για να ξεγελάσουµε κάποια µικρή παλαµίδα, τονάκι, κυνηγό, ζαργάνα, κοκάλι, µελανούρι, σκουµπρί, όλα σχεδόν τα µικρά µαύρα (όπως στήρες κλπ.) και πολλά αλλά κοπαδιαστά και µη ψάρια που κυνηγούν τον γόνο.
Είναι στην ουσία µικρογραφίες των κανονικών πλάνων που γνωρίζουµε από το shore jigging, παροµοιάζοντας σε µικρά ψάρια τα οποία µιµούνται το σχήµα και τα χρώµατα του γαύρου, της σαρδέλας, της φρίσας, της αθερίνας κλπ., απλά πολύ µικρότερα και ελαφρύτερα. Μιλάµε για πλανάκια µε βάρος από 1,5 έως 10-12 γραµµάρια συνήθως, και µήκος 3-8 εκατοστά.
Πρόκειται για ένα επεξεργασµένο κοµµάτι από µολύβι, στενόµακρο ή καµπυλωτό ανάλογα µε τον τύπο του τεχνητού, αεροδυναµικό, βαµµένο µε πολλούς συνδυασµούς χρωµάτων και αντανακλαστικών υλικών.
Αρµάτωµα για τα πλανάκια
Ανάλογα µε το µέγεθός τους, τα αρµατώνουµε µε µια σαλαγκιά ή αγκίστρι στο πίσω µέρος τους, µε τη βοήθεια ενός κρίκου ανοιχτού τύπου. Αυτό όταν είναι σχετικά µικρά. Στα λίγο µεγαλύτερα θα προτιµήσουµε ένα assist hook. Αποτελείται από αγκίστρι δεµένο σε ένα ειδικό σχοινάκι το οποίο κρέµεται από το πάνω προς το κάτω µέρος του πλάνου µας.
Αυτό θα πιάσει το ψάρι την ώρα που επιτίθεται, λόγω του ότι τα πιο πολλά ψάρια αρπάζουν την λεία τους µε αναρρόφηση. ∆ηλαδή µόλις πλησιάσει αρκετά το στόχο του, δεν τον δαγκώνει, αλλά απλά ανοίγει αστραπιαία το στόµα του, και µε µια επέκταση της κάτω γνάθου του δηµιουργεί αναρρόφηση, για να ρουφήξει και να καταπιεί το θήραµα. Όλα αυτά έχουν σαν αποτέλεσµα να τραβήξει πρώτα το αγκίστρι µας που είναι ελαφρύτερο από τον πλάνο, και να πιαστεί καλά από κάποιο σταθερό σηµείο του στόµατός του.
Όλα αυτά για να αποφύγουµε ανεπιθύµητα σκισίµατα από επιπόλαια και άτσαλα πιασίµατα, µε αποτέλεσµα το χάσιµο του ψαριού και το σπάσιµο των νεύρων µας. Μπορούµε να χρησιµοποιούµε µονό ή διπλό assist hook, ανάλογα µε τις ανάγκες µας. Θα προσαρµόσουµε στο πάνω µέρος του πλάνου µας µε τη βοήθεια ενός κρίκου ανοιχτού τύπου ξανά, προσέχοντας τα αγκίστρια να φτάνουν έως το µισό συνολικό µήκους του πλάνου µας και όχι πιο κάτω, και ελέγχοντας αρκετά συχνά το ποσό αιχµηρά είναι.
Όταν αρχίσουν να µην τρυπάνε επαρκώς, καλό θα ήταν να τα αντικαταστήσουµε. Εξαιτίας των τόσο µαλακών καλαµιών που χρησιµοποιούµε, δε θα έχουµε το επιθυµητό και απόλυτο κάρφωµα σε ένα ψάρι που επιτίθεται ιδιαίτερα σε µεγάλες αποστάσεις από εµάς, µε αποτέλεσµα να πάρουµε χτύπηµα αλλά να χάσουµε το ψάρι.
Σχεδιασµός και πλεύση
Το σχήµα των πλάνων, η κατανοµή του βάρους τους και οι γωνίες σχεδίασής τους, είναι και ο λόγος διαχωρισµού τους σε εµπροσθόβαρους και οπισθόβαρους. Με λίγα λόγια, αυτά που έχουν το βάρος µπροστά είναι τα εµπροσθόβαρα και αυτά που έχουν το βάρος κατανεµηµενο πιο πολύ προς το πίσω µέρος τους, είναι τα οπισθόβαρα.
Τα εµπροσθόβαρα συνήθως χάνουν λίγο σε απόσταση βολής και αργούν να βυθιστούν. Υπερτερούν όµως σε φυσικότητα κίνησης, πλεύση και εµφάνιση. Όπως και στο shore jigging, που είναι η βαριά µορφή αυτής της τεχνικής, έτσι και εδώ, αφού κάνουµε βολή και περιµένουµε λίγο να κατέβουν στο επιθυµητό βάθος, ξεκινάµε την ανάκτησή τους εκτελώντας χτυπηµατάκια σε συνδυασµό µε την περιστροφή της µανιβέλας µας. Έπειτα κάνουµε κάποιες παύσεις ή αφήνουµε νήµα ώστε να ξανακατεβούν στο επιθυµητό βάθος, και ξανά ανάκτηση µε συνδυασµούς χτυπηµάτων. Τα εµπροσθόβαρα πλανάκια έχουν πολύ καλή ανταπόκριση στα τινάγµατά µας, µε απότοµες αλλαγές πορείας, στροφές και αντανακλάσεις. Όλα αυτά αποτελούν ξεχωριστές προκλήσεις για έναν θηρευτή, αλλά θα µας δυσκολέψουν σε µεγαλύτερο βάθος ή µε λίγο παραπάνω αεράκι.
Εκεί θα βρουν χρήση τα οπισθόβαρα πλανάκια µας, όπου λόγω κέντρου βάρους έχουν άψογη βολή και γρήγορο βύθισµα και σχετικά καλή κίνηση. Κατά την ανάκτηση, όταν θα ανέβουν αρκετά και θέλουµε να ξανακατεβούν ψάχνοντας για ψάρια που κυνηγούν χαµηλά, θα κατέβουν ευκολότερα και πιο γρήγορα από τα εµπροσθόβαρα.
Ο τρόπος ανακτήσεως για τα πλανάκια είναι κάτι καθαρά προσωπικό και εξαρτάται από το θηρευτή που αναζητούµε. Έτσι, µέσα από πειραµατισµούς και παρατηρήσεις, θα βρούµε ποιος πλάνος δουλεύει καλύτερα στην κάθε περίσταση και ταιριάζει στον εκάστοτε τόπο ψαρέµατός µας.
Παραπάνω έδωσα απλώς ένα παράδειγµα σε κάποιον µη εξοικειωµένο µε την τεχνική, πχ. στη βαριά της µορφή του shore jigging. Στο ψάρεµά µας πάντα η φαντασία, η αντίληψή µας και η έµπνευση της στιγµής, είναι τα στοιχεία που θα φέρουν το επιθυµητό αποτέλεσµα και θα µας γεµίσουν όµορφες εικόνες και δυνατές µάχες.
Σιλικονούχα τεχνητά δολώµατα (soft baits)
Μιλάµε για µια τεράστια κατηγορία τεχνητών δολωµάτων, φτιαγµένα απo διάφορα είδη σιλικόνης, µαλακά ή σκληρά, βυθιζόµενα ή επιπλέοντα. Πρόκειται για αποµιµήση γόνου (γαύρου, σαρδέλας, µικρού κέφαλου και πολλών άλλων ειδών), µε πολύ αληθοφανή παρουσίαση, κίνηση και πλεύση.
Λόγω της συγκεκριµένης τεχνικής, έχουµε και περίεργους τύπους τεχνητών δολωµάτων, µε ιδιαίτερο ενδιαφέρον, όπως καβούρια, γαρίδες και σκουλήκια εµποτισµένα µε αµινοξέα, διάφορα είδη αρώµατος και γεύσης για να είναι πιο ελκυστικά και αποδοτικά σε δύσκολα ψάρια, όπως και πολλούς ακόµα θαλάσσιους ή µη οργανισµούς. Έτσι, θα δούµε προνύµφες από διάφορα είδη εντόµων, έντοµα, ακόµα και µικρές σαύρες.
Απευθυνόµαστε σε όλα σχεδόν τα είδη, όπως λαυράκια, λούτσους, γοφαράκια, στήρες, σφυρίδες, σκορπιούς κλπ., αλλά και σε δύστροπα ψάρια όπως τσιπούρες, µουρµούρες, σαργούς, χειλούδες και πολλά άλλα. Το προτέρηµα των σιλικονούχων είναι η κίνηση και η φυσική, διακριτική παρουσίαση. Επίσης η υφή τους είναι συνήθως µαλακή, µε αποτέλεσµα όταν ένα επιφυλακτικό ψάρι χτυπήσει επιπόλαια και δεν πιαστεί, να έχει την αίσθηση ότι χτύπησε σε κάτι φυσικό και ζωντανό, και όχι σε κάτι ξένο και σκληρό, που θα το κάνει να εξαφανιστεί τροµαγµένο. Αυτή η ιδιότητα των σιλικονούχων έχει σαν αποτέλεσµα επανάληψη της επίθεσης (το κάνουν συνήθως οι λούτσοι και τα µαύρα).
Αρµάτωµα σιλικονούχων δολωµάτων
Αυτό επιτυγχάνεται µε πολλούς και διαφόρους τρόπους. Σε αυτό το άρθρο θα αναφερθούµε στο αρµάτωµά τους µε µολυβοκεφαλή (jig head). Έτσι, προσαρµόζουµε τη σιλικόνη µας πάνω σε µια µολυβοκεφαλή, η οποία είναι ένα µολυβωµένο αγκίστρι όπως και στο κανονικό spinning, όµως πολύ ελαφρύτερο και µε σχετικά µικρό αγκίστρι.
Στην αγορά υπάρχουν πολλοί τύποι jig head, σε διαφορετικά σχέδια και µεγέθη. Ξεκινούν συνήθως από 0,3 γρ., και φτάνουν ανάλογα µε τις ανάγκες µας,- έως 4-5 γρ. Η επιλογή του βάρους γίνεται ανάλογα µε τις συνθήκες που θα ψαρέψουµε, το είδος των ψαριών που ψάχνουµε, τον τόπο, και φυσικά τη σιλικόνη που θέλουµε να του ταιριάξουµε. Λαµβάνουµε λοιπόν υπόψη µας όλες αυτές τις πληροφορίες, για να επιτυγχάνουµε την επιθυµητή βολή του τεχνητού µας, και το κατάλληλο βύθισµα και κίνηση.
Καλό θα είναι να πειραµατιστούµε, γιατί µόνο έτσι θα δηµιουργήσουµε αντίληψη και άποψη του τι δουλεύει, που δουλεύει και γιατί δουλεύει. Προσοχή θέλει ο υπολογισµός του συνόλου µας για να µην έχουµε δυσάρεστες εκπλήξεις. Πχ. αν το καλάµι µας έχει c.w. έως 7 gr. , θα υπολογίσουµε η σιλικόνη µαζί µε τη µολυβοκεφαλή να µην το ξεπερνούν, γιατί υπάρχει φόβος να µη δουλεύει σωστά το τεχνητό, αλλά ακόµα και να σπάσει το ευαίσθητο καλάµι µας σε µια βολή.
Η κίνηση και η πλεύση τους
Οι περισσότερες σιλικόνες δεν έχουν σχεδόν καµία κίνηση από µόνες τους, µε εξαιρέσεις τις τύπου paddle tail, οι οποίες αφού κάνουµε βολή και περιµένουµε να κατέβουν στο επιθυµητό βάθος, ξεκινάµε ανάκτηση. Αυτές λόγω του ότι έχουν µια πλατιά µικρή επιφάνεια στην ουρά τους, κάτι σαν τακουνάκι, το αποτέλεσµα είναι να υπάρχει µια κίνηση κατά την ανάκτηση.Ωστόσο και εµείς µε την ανάκτησή µας τους δίνουµε παραπάνω κίνηση, εκτελώντας µικρά χτυπήµατα, παύσεις και συνδυασµούς αυτών. Όσο για τις κανονικές σιλικόνες, εµείς εξ ολοκλήρου καλούµαστε να τους δώσουµε κίνηση.
Αφού εκτελέσουµε τη βολή µας και περιµένουµε να κατέβουν στο επιθυµητό βάθος, αρχίζουµε ανάκτηση σε συνδυασµό µε χτυπηµατάκια, άλλοτε µεγάλα και αργά, άλλοτε κοφτά και γρήγορα. ∆εν υπάρχει γενικός κανόνας για αυτά, απλά βάζουµε τη φαντασία µας και την έµπνευσή µας να επιλέξει την κίνηση που θα τους δώσουµε, και µέσα από πολλές δοκιµές, πειραµατισµούς, και «τριβή» µε τα συγκεκριµένα τεχνητά δολώµατα, θα βγάλουµε τα κατάλληλα προσωπικά µας συµπεράσµατα.
Προσωπικά θεωρώ ότι το να πω «πρέπει να κάνετε ανά δύο µανιβέλες ένα χτύπηµα, ή δύο» κτλ., και να βάλουµε κανόνες όπως «το λαυράκι θα χτυπήσει σε αργή ανάκτηση ή το γοφάρι σε γρήγορη», πιστεύω ότι θα ήταν απλά κουταµάρα και επιπολαιότητα εκ µέρους µου. Πολλές φορές θα δούµε στο ψάρεµά µας να έρχονται τα πάνω-κάτω, και σε κάποιες περιπτώσεις να πρέπει να ξεχάσουµε ότι ξέραµε και θεωρούσαµε δεδοµένο ως προς τις συνήθειες των ψαριών, και να βρούµε τον τρόπο που θα αποδώσει τη συγκεκριµένη µέρα, στο συγκεκριµένο τόπο.
Τα ψάρια είναι κάθε άλλο παρά προβλέψιµα και αν βάλουµε το µυαλό µας να δουλέψει, θα έχουµε τα επιθυµητά αποτελέσµατα, ακόµα και αν όλα τα υπόλοιπα τα κάνουµε σωστά. Τα τεχνητά δολώµατα είναι σαν µαριονέτες που εµείς καλούµαστε να τους δώσουµε ζωή µε τα χέρια, την αντίληψη και την φαντασία µας.
Επίσης, το που θα πέσει το δόλωµά µας, το πως και το πότε, είναι και αυτά µέρος της αντίληψης και της εµπειρίας που θα αποκτήσουµε µε τον καιρό. Έτσι θα καταφέρουµε να δώσουµε πνοή και κίνηση σχεδόν σαν αληθινή σε ένα άψυχο κοµµάτι σιλικόνης, µε αποτέλεσµα να ξεγελάσουµε και το πιο πονηρό και έµπειρο αρπακτικό που θα επιτεθεί.
Ελπίζω να σας έδωσα µια γεύση των εικόνων και εµπειριών που έχω αποκοµίσει όσο καιρό ασχολούµαι µε την τεχνική. Εσείς όµως θα δηµιουργήσετε τη δική σας άποψη και αντίληψη των πραγµάτων. Προσοχή πάντα µε τις απελευθερώσεις των µικρών ψαριών, καθώς είναι απαραίτητο να φτάσουν σε ηλικία αναπαραγωγής. Όποτε προσέχουµε, για να έχουµε… Στα άρθρα που θα ακολουθήσουν θα µιλήσουµε και για άλλες κατηγορίες τεχνητών δολωµάτων και τις λειτουργίες τους. Έως τότε, να περνάτε καλά.