Το κάθε δόλωµα έχει τα δικά του πλεονεκτήµατα, αλλά και µειονεκτήµατα, και υπάρχουν συγκεκριµένες τεχνικές µε τις οποίες «δένει» καλύτερα, µα και συγκεκριµένα ψάρια τα οποία το προτιµούν περισσότερο από κάποιο άλλο. Εµείς εδώ θα αναφερθούµε σε µερικά από τα πιο συνηθισµένα δολώµατα, µε κάποιες βασικές οδηγίες για την πιο σωστή και αποδοτική τους χρήση, αλλά και κάποια µυστικά ιδιαίτερα χρήσιµα για να «απογειώσετε» την αποτελεσµατικότητά τους.
Ένα από τα πιο γνωστά, εύχρηστα και πολυχρησιµοποιηµένα δολώµατα. Μπορούµε να το εξασφαλίσουµε άνετα αφού υπάρχει σε οποιοδήποτε κατάστηµα ειδών αλιείας, η συντήρησή του είναι αρκετά εύκολη, και τα περισσότερα ψάρια το προτιµούν. Έτσι, µπορεί να δολωθεί ολόκληρος για τα µεγαλύτερα, και σε κοµµάτια για τα µικρότερα. Η βελόνα είναι απαραίτητο βοήθηµα για τη δόλωσή του, αφού δεν τον ταλαιπωρεί ιδιαίτερα, τον τοποθετεί όµορφα πάνω στο σύρµα του αγκιστριού και αποδίδει τέλειες παρουσιάσεις. Λεπτά αγκίστρια και συνήθως µακρυκότσανα, προτείνονται για την καλύτερη διαχείριση, την πιο σωστή δόλωση και µια υποδειγµατικά άψογη παρουσίαση του δολώµατος.
- – Τοποθετείστε στα αγκίστριά σας χάντρες, πούλιες και κάποιο ανυψωτικό, και αναζητείστε τα µελανούρια σε σηµεία που έχει αφρουδιά ή σε βυθό µε αραιές φυκιάδες, ειδικά τις φεγγαρόλουστες νύχτες.
- – Όταν το δολώνετε µε τη βελόνα, κόψτε του λίγο την ουρά και βγάλτε τη βελόνα λίγο πριν το τελείωµα του κεφαλιού, ώστε να διατηρήσει όλη του την κινητικότητα και να προσελκύει καλύτερα τα ψάρια.
- – Σε περίπτωση που δεν είναι σε καλή κατάσταση, βρέξτε το µε λίγο γλυκό νερό και αυτό θα «ζωντανέψει» για λίγο. Όµως να ξέρετε ότι αυτή η ζωντάνια είναι πρόσκαιρη, και γρήγορα θα φθίνει και πάλι.
- – Συνδυάστε το στο αγκίστρι σας και µε άλλο είδος δολώµατος (αχτύπητος µε ταίρι του το αµερικάνικο), για µέγιστη οπτική και γευστική πρόκληση.
- – Προσπαθείστε να το συντηρήσετε µε όσο το δυνατόν λιγότερες θερµοκρασιακές διαφοροποιήσεις, για µεγαλύτερη «µακροζωία». Εννοείται πως τις ζεστές ηµέρες (και νύχτες) του χρόνου, χρειάζεται φορητό ψυγείο και παγοκύστες για την καλύτερη συντήρηση και συνεπώς τη µέγιστη απόδοσή του.
Σκουλήκι ιδιαίτερα κινητικό, γεµάτο µε αίµα που προσελκύει εύκολα τα ψάρια. Η σωστή δόλωσή του γίνεται µε τη βοήθεια βελόνας, και προσφέρεται άλλοτε ολόκληρο στα µεγάλα και εκλεκτά ψάρια, και άλλοτε σε κοµµάτια, µε στόχο τα µικρότερα. Πάντως δουλεύει και µε τους δύο τρόπους θαυµάσια και οι τσιµπιές έρχονται µε το ρίξιµο της αρµατωσιάς µας στο νερό. Οι µουρµούρες είναι οι κύριοι θαυµαστές του αµερικάνικου, και συνήθως το πρώτο ψάρι που θα πλησιάσει και θα πιαστεί στα δολωµένα αγκίστριά µας.
- – Αγκίστρια µε µακρύ και λεπτό στέλεχος θα µας βοηθήσουν στην καλή παρουσίαση του δολώµατός µας.
- Αν θέλουµε να δολώσουµε ολόκληρο το δόλωµα και το αγκίστρι µας είναι µικρό, τότε ξεπερνάµε το σκουλήκι από την παλέτα ή τον κρίκο του αγκίστρι και καλύπτουµε µέρος του παράµαλλού µας. Ένα µικρό floater θα παίξει το ρόλο του stop.
- – Αν ψαρεύουµε σε βραχώδη περιοχή, τότε οι κακαρέλοι δύσκολα θα αντισταθούν σε ένα µεγαλούτσικο κοµµάτι αµερικάνου. Επίσης τα λυθρίνια της περιοχής θα έλθουν γρήγορα κοντά του, οπότε µην εκπλαγείτε αν τα δείτε στα αγκίστριά σας.
- – Τα µικρότερα σκουλήκια είναι πιο ανθεκτικά και προτείνονται για µονάγκιστρες αρµατωσιές, φυσικά χωρίς να τεµαχιστούν. Τα µεγάλα σκουλήκια αντέχουν λιγότερο, αλλά δίνουν περισσότερα δολώµατα.
- – Αν τα σκουλήκια έχουν πετάξει έξω το κεφάλι και φαίνονται τα δόντια, τότε µιλάµε για «µη αναστρέψιµη κατάσταση» και πρέπει το δόλωµα να δολωθεί το συντοµότερο δυνατό.
- – Εκτός από το φυκάκι που τα συνοδεύει στη συντήρηση, µπορούµε να τα διατηρήσουµε για µεγάλο χρονικό διάστηµα στο ψυγείο, µέσα σε θαλασσινό νερό που µόλις τα σκεπάζει, σε ένα µπωλ µε «ρυζάτη» άµµο (χοντρή) ή ακόµα και χωρίς άµµο. Φυσικά ελέγχουµε συχνά, γιατί µε το πέρασµα των ηµερών η πείνα τα κάνει να κανιβαλίζουν, και το αίµα τους «µολύνει» (θα λέγαµε µεταφορικά…) το νερό, το οποίο µυρίζει, αφρίζει και τελικά οδηγεί στο θάνατο όλα τα σκουλήκια.
- – Το αµερικάνικο σκουλήκι αντέχει σε πολύ χαµηλές θερµοκρασίες, αφού προέρχεται από το Maine στα σύνορα ΗΠΑ-Καναδά. Έτσι, ψαρεύοντας τις κρύες χειµωνιάτικες µέρες και νύχτες, δε χρειάζεται καµία κυριολεκτικά προστασία.
- – Αν πιάνοντας το σκουλήκι διαπιστώσετε ότι έχει γλιστερή υφή, πρέπει να το καταναλώσετε άµεσα.
- – ∆οκιµάστε διπλάρια µε αµερικάνικο στο πατωτό αγκίστρι, δεµένο σε µακρύ παράµαλλο, και ακροβάτη στο επάνω κοντύτερο, και θα µας θυµηθείτε… Ειδικά όταν η αρµατωσιά σας πέσει σε κοπαδάκι κακαρέλων, φαγκρόπουλων ή λυθρινιών.
Η πρώτη µας επιλογή για ρηχά ψαρέµατα, σε βραχώδη περιοχή και σκοτάδι. ∆ύσκολα το εκλεκτό ψάρι θα αντισταθεί στη θέα ενός κοµµατιού ζωντανού φαραώ και διακρίνεται για την ικανότητά του να «επιλέγει» τα µεγαλύτερα κοµµάτια της περιοχής. Φαφούτηδες «παπουδοσαργοί», σηκιοί, αλλά και µελανούρια, κακαρέλοι, φαγκρόπουλα και τσιπούρες, θα τιµήσουν τον άξιο συνεργάτη των αγκιστριών µας. Ακόµη και αν η δολωσιά µας είναι µικρή, το εκλεκτό ψάρι θα επιχειρήσει να την γευτεί.
- – Αρχίζουµε να κόβουµε κοµµάτια πρώτα από την ουρά και στη συνέχεια προχωράµε προς το κεφάλι, για να µπορέσουµε να διατηρήσουµε ζωντανό το δόλωµά µας.
- – ∆ε χρειάζεται να επιχειρήσουµε κόψιµο δολώµατος µε το µαχαίρι ή το ψαλιδάκι. Αν πιέσουµε λίγο µε τα δάχτυλά µας στο σηµείο που επιθυµούµε να κοπεί, το ακραίο τµήµα θα διαχωριστεί χωρίς να µατώσει το υπόλοιπο.
- – Για να διατηρηθεί µεγάλο χρονικό διάστηµα, το τοποθετούµε σε ένα φαρδύ µπωλ µε 1-2 δάχτυλα θαλασσινό νερό (ίσα που να το σκεπάζει), και το έχουµε σε ένα σκιερό µέρος ή στη συντήρηση του ψυγείου µας, ιδιαίτερα τις ζεστές µέρες του καλοκαιριού (προσέξτε : η θερµοκρασία δεν πρέπει να είναι χαµηλότερη από 7-8 βαθµούς, γιατί τότε το σκουλήκι πεθαίνει).
- – Αν θέλουµε, µπορούµε να βάλουµε το κοµµάτι που πρόκειται να δολώσουµε αρχικά σε καλαµποκάλευρο και στη συνέχεια να το περάσουµε στα αγκίστριά µας. Έτσι θα δολωθεί πιο εύκολα, αλλά και θα µαλαγρώσει το σηµείο που θα πέσει η αρµατωσιά µας.
- – Αν δείτε κάτι σαν πέτσα στην επιφάνεια του νερού, στο µπωλ µε το φαραώ σας, µην παραξενευτείτε. Το σκουλήκι έχει φτιάξει «κουκούλι» και κάνει οικονοµία δυνάµεων!
- – Η αλλαγή στο χρώµα ή οποιαδήποτε οσµή στο νερό, είναι σηµάδι πως πρέπει να το ανανεώσετε άµεσα.
- – Όταν διαλέγετε σκουλήκια, αν έχετε τη δυνατότητα πιάστε το σώµα του για να διαπιστώσετε ότι είναι σφιχτό. Οι στρογγυλές ακαθαρσίες στο νερό δεν είναι λόγος ανησυχίας αλλά απόδειξη υγείας, αφού το υγιές σκουλήκι αποβάλλει τα «κόπρανά» του. Αλλιώς, αν τα νιώσετε εσωτερικά του και δε δείτε ακαθαρσίες, πρέπει να το βοηθήσετε κόβοντας ένα κοµµάτι από την ουρά, για να διευκολύνετε την αποβολή τους και φυσικά να σώσετε το σκουλήκι σας.
- – Αν το κατάστηµα ειδών αλιείας σας δώσει το σκουλήκι σε πλαστική σακούλα, µην το αφήσετε πολύ ώρα εκεί, γιατί αφενός µεν µπορεί να τη δαγκώσει και να το βρείτε να περιφέρεται στο αυτοκίνητό σας, αφετέρου να «σκάσει» από την έλλειψη οξυγόνου και να το ψαρέψετε ψόφιο!
- – Η δόλωση κοµµατιών κοντά στο κεφάλι απαιτεί πολύ προσοχή, αφού το δάγκωµα του φαραώ είναι αρκετά οδυνηρό. Έτσι, µη δοκιµάσετε να κόψετε τα τελευταία δολώµατα σφίγγοντας µε το χέρι, γιατί το σκουλήκι είναι πολύ σκληρό στα τελευταία 20 εκατοστά από το κεφάλι του. Απλά αφήστε ένα κοφτερό µαχαίρι να σας βοηθήσει…
- – Η δόλωση του φαραώ µπορεί να είναι διπλή (είσοδος της ακίδας από τη ράχη του, ξεπέρασµα στην κοιλιά, νέο κάρφωµα λίγο πιο πέρα και τελικό ξεπέρασµα της ακίδας στη ράχη).
- – Αν ο φαραώ σας «έχει πάρει την κάτω βόλτα» και δεν προβλέπεται ψάρεµα σύντοµα, µπορείτε να τον παστώσετε σε χοντρό αλάτι. Προσοχή όµως! Πάντα πριν ψοφήσει, για να παραµείνει σφιχτός. Στο σωστό τόπο και χρόνο, ο παστός φαραώ δουλεύει σχεδόν το ίδιο καλά µε τον ζωντανό.
Το σκουλήκι που βρίσκουµε εύκολα σχεδόν παντού, αλλά λίγοι το καταδεχόµαστε στα ψαρέµατά µας. Αποτελεί ένα από τα καλύτερα δολώµατα για τις µουρµούρες, ενώ όλα τα ψάρια θα το καταδεχτούν. Τα αγκιστράκια µε πολύ λεπτό στέλεχος είναι το µυστικό της καλής δόλωσης, ώστε να µη χυθούν οι χυµοί του και χάσει εντελώς την αξία του.
- – Περνάµε προσεκτικά την ακίδα του αγκιστριού µας από την ουρά και καλύπτουµε µε το δόλωµα όλο µας το αγκίστρι. Αν το καταφέρουµε, τότε δύσκολα θα µείνει απαρατήρητο από τα ψάρια και ειδικά τις µουρµούρες και τα µπαρµπούνια.
- – Αν έχουµε εξασφαλίσει µεγάλο αριθµό σκουληκιών, µπορούµε να κάνουµε µια δολωσιά παρόµοια µε αυτήν των µπικατίνι στο εγγλέζικο, περνώντας ένα σκουλήκι ώστε να καλύψει το αγκίστρι και στην ακίδα που ξεπροβάλλει να καρφώσουµε άλλο ένα από την ουρά…
- – Οι αρµατωσιές µας είναι λεπτές, µε παράµαλλα της τάξης των 0,16 χιλιοστών, ώστε το δόλωµα να κολυµπά ελεύθερα στο νερό και να φαίνεται ότι παρασύρεται από το ρέµα και τον κυµατισµό κοντά στο βυθό.
- – Ανυψωτικό ή δολωσιά µε δύο-τρία σκουλήκια µαζί, είναι κάποια από τα τρικ που εφαρµόζουµε στα ψαρέµατα µας.
- – Η καλύτερη ώρα για να βρούµε πολλά και καλά σε µέγεθος σκουλήκια, είναι νωρίς το πρωί, αφού όταν ζεστάνει η µέρα υποχωρούν βαθύτερα στην άµµο.
- – Εκεί που θα βρούµε ένα, έχει σίγουρα και άλλα.
∆ολώµατα σε αφθονία και τα δύο, στα καταστήµατα µε είδη αλιείας. Αρκετά σκληρά για να αντέχουν στα µικρόψαρα (… και οµολογουµένως υπάρχουν αρκετά αυτήν την εποχή) και αρεστά στα εκλεκτά ψάρια. Οι µάνες δολώνονται αφού πρώτα κοπούν σε ροδέλες και µετατραπούν σε λωρίδες, εκτός αν είναι µικρές και απευθυνόµαστε σε µεγάλα ψάρια όπως τσιπούρες και λαβράκια, οπότε τις δολώνουµε ολόκληρες. Τα µονοδόλια δολώνονται ολόκληρα σε µονάγκιστρες αρµατωσιές µε συρόµενο –συνήθως- µολύβι, ώστε το ψάρι που θα τραβήξει το δόλωµα να µη βρει αντίσταση και να το καταπιεί αµέσως.
- – Για τα µονοδόλια χρησιµοποιείστε αγκίστρι τύπου Aberdeen, ώστε δολώνοντας προσεκτικά, να κρύψετε ολόκληρο το αγκίστρι µέσα στο σκουλήκι.
- – Αν έχετε µεγάλες µάνες και θέλετε να τις δολώσετε για µεγάλα ψάρια, τότε µε ένα ελαστικό νήµα τυλίξτε αρκετές φορές στο µέσο και στη συνέχεια χωρίστε τη µάνα σε δύο ίσα κοµµάτια µε ένα ψαλιδάκι, πάνω στο σηµείο που έχει τυλιχτεί το νήµα. Τα δύο κοµµάτια µπορούν να δολωθούν θαυµάσια σα να ήταν µονοδόλια.
- – Ένας τρόπος δόλωσης για µεγάλες τσιπούρες και σαργούς, είναι να κόψουµε τη µάνα στα δύο άκρα της, και αφού αδειάσουµε το περιεχόµενό της (ζουµιά και έντερα), να τη γυρίσουµε το µέσα-έξω, να την τοποθετήσουµε στο αγκίστρι και να τη ράψουµε µε αυτό, ώστε να φαίνεται το εσωτερικό της τµήµα µόνο, ολόλευκο και πολύ προκλητικό. Αυτός ο µεζές αρέσει πολύ στα µεγάλα ψάρια όλων των ειδών, γιατί µπορούν να το δουν από µακριά και σπεύδουν να το αρπάξουν.
- – Τα ανυψωτικά δουλεύουν και σε αυτό το δόλωµα ικανοποιητικά, µε προτίµηση στα φωσφορίζοντα (ειδικά για τις τσιπούρες).
- – Τα µεγάλα, ολόκληρα µανάκια, αν είναι δυνατό χωρίς καθόλου µολύβι, και µε βολές στο εσωτερικό λιµανιών, θα µας δώσουν µεγάλα λαβράκια, ειδικά αν τα νερά είναι θολά. 3 Το ίδιο αποτελεσµατικά είναι και σε αµµούδες, όταν έχει επικρατήσει έντονη θαλασσοταραχή και ο καιρός είναι πάνω στο «σπάσιµό»του.
- – Τα µονοδόλια εισαγωγής δεν είναι τόσο αποτελεσµατικά όσο τα εγχώρια, αφού είναι πολύ πιο µαλακά και ευάλωτα στις τσιµπιές των µικρόψαρων. Αν θελήσετε να τα συντηρήσετε σε νερό, µην τα βάλετε σε 100% θαλασσινό, αλλά σε ένα µίγµα µε αναλογία 1 µέρος νερό βρύσης και 2 µέρη θαλασσινό, αφού εκτρέφονται σε µονάδες µε υφάλµυρο νερό.
- – Η δόλωση του µονοδολιού γίνεται από το στρογγυλό µέρος του και το αγκίστρι βγαίνει λίγο πριν το κεφάλι (το άκρο που µπορεί να εκτείνεται και έχει εµφανή τρύπα). Έτσι, το σκουλήκι µπορεί να κινείται πιο φυσικά και να µην υποψιάζει τα ψάρια. 3 Το αντίθετο µπορεί να φέρει τσιµπιές στη λάθος πλευρά του σκουληκιού και εποµένως αποτυχηµένες συλλήψεις.
- – Αν το σκουλήκι σας δεν αποδίδει τα αναµενόµενα, µπορείτε να το τσιµπήσετε σε ένα-δύο σηµεία µε το νύχι σας, ώστε να αναβλύσουν λίγοι από τους χυµούς του και να φανούν τα εντόσθια. Αυτό το κάνει πραγµατικά ακαταµάχητο στα ψάρια.
Τόσο το κόκκινο, όσο και το πράσινο, δουλεύουν θαυµάσια σε όλους τους βυθούς και όλα τα ψάρια. Το κόκκινο έχει µια ελαφρά υπεροχή, αλλά είναι αρκετά ακριβότερο. ∆ολώνονται ολόκληρα περνώντας την ακίδα από την ουρά τους και βγάζοντάς την στο κάτω µέρος του κεφαλιού, ανάµεσα στα ποδαράκια τους.
- – Αν βρίσκεστε κοντά στη θάλασσα, µπορείτε να αυξήσετε το χρόνο ζωής των δολωµάτων σας τοποθετώντας τα µέσα σε ένα πλαστικό µπουκαλάκι που του ανοίγετε αρκετές τρύπες και το ρίχνετε στο νερό. Ένα σχοινάκι στο καπάκι του,
- θα σας βοηθήσει να το κρεµάσετε ή να το δέσετε στο επιθυµητό σηµείο.
- – Το πράσινο καραβιδάκι ψαρεύει θαυµάσια σε ρηχαδιές για µουρµούρες και τσιπούρες, ενώ το κόκκινο σε βαθύτερα νερά και µάλιστα βραχώδη.
- – ∆οκιµάστε στο σπάσιµο του νοτιά που αφήνει δυνατή ρεστία, σε αποστάσεις το πολύ τριάντα µέτρων από την ακροθαλασσιά. 3 Μην ψαρεύετε µε περισσότερα από δύο καλάµια, γιατί δε θα προλαβαίνετε να δέχεστε τσιµπιές από τσιπούρες και θα χάνετε περισσότερα ψάρια από όσα θα πιάνετε.
- – Αν σας περισσέψει δόλωµα, µην το αφήσετε να ψοφήσει, αλλά ζωντανό όπως είναι τοποθετείστε το στην κατάψυξη. Στο επόµενό σας ψάρεµα, πάρτε το µαζί και δολώστε το. Ψαρεύει αρκετά καλά.
- – Πράσινο καραβιδάκι µπορείτε να βρείτε και µόνοι σας, σε περιοχές µε δυνατές παλίρροιες, όπου η άµπωτη αφήνει πολλές τρύπες στη βρεγµένη άµµο. Με ένα κυλινδρικό κονσερβοκούτι του οποίου έχει αφαιρεθεί µε ανοιχτήρι η µία βάση του, πιέζουµε πάνω από µία τρύπα και αφήνουµε τον αέρα να εισχωρήσει στη στοά της καραβίδας και να την πετάξει έξω από την άλλη άκρη της, δηλαδή από µία γειτονική τρύπα.
Εκλεκτό δόλωµα το οποίο συλλέγουµε µόνοι µας. Μια µικρή απόχη µε λεπτό διχτάκι ή τουλουπάνι, ένα φακουδάκι, και µπορούµε το βράδυ να µαζέψουµε αρκετά ικανοποιητικό αριθµό δολωµάτων στα απάνεµα βραχάκια της ακτογραµµής. Τα µάτια που αστράπτουν στο φως του φακού µας, είναι αυτό που τις προδίδει. Τοποθέτηση σε ένα µπουγελάκι µε νερό και κατευθείαν σε λιµάνια ή στην ακτογραµµή για ψάρεµα!
- – Τις µεγάλες γαρίδες τις χρησιµοποιούµε µε την εγγλέζικη τεχνική µέσα σε λιµάνια, για τα –µεγάλα- λαβράκια της περιοχής. Προτιµούµε να ψαρεύουµε ανάµεσα σε καΐκια και αν είναι δυνατόν να µη χρησιµοποιούµε βαρίδι στην αρµατωσιά µας, ή αν χρησιµοποιήσουµε, να έχει ελάχιστο βάρος.
- – Λεπτά εργαλεία και απόχη, τα µυστικά ενός ασφαλούς και αποτελεσµατικού ψαρέµατος.
- – Η ζωντανή γαρίδα αποτελεί ένα από τα καλύτερα δολώµατα για ψάρεµα µε ψιλά ζοκάκια. Περνάµε την ακίδα από το κεφάλι και τη βγάζουµε στην ουρά της, ώστε κατεβαίνοντας η δολωµένη ζόκα προς το βυθό, να µοιάζει σαν µια γαρίδα που παλεύει µε ένα µικρόψαρο, δηλαδή σαν ένα διπλό, πολύ δελεαστικό µεζέ για τα µεγάλα ψάρια της περιοχής.
- – Αν υπάρχουν αφρόψαρα στη περιοχή, τότε τοποθετούµε ένα ανυψωτικό πολύ κοντά στο αγκίστρι µας, ώστε το δόλωµά µας να ανασηκωθεί ψηλά από το βυθό.
- – Ένα καταφύγιο των γαρίδων και συνεπώς ένα στέκι όπου µπορεί να µας εξασφαλίσει αρκετά δολώµατα, είναι τα µισοβυθισµένα λάστιχα αυτοκινήτων που υπάρχουν δεµένα στους ντόκους, για να προστατεύουν τα σκάφη από χτυπήµατα στο τσιµέντο. Ανασηκώστε προσεκτικά ένα-ένα και αδειάστε το νερό. Θα εκπλαγείτε µε τον αριθµό των γαρίδων που θα βρείτε µέσα τους. Φυσικά δεν πρέπει να το παρακάνουµε και να το επιχειρούµε πολύ συχνά, γιατί ο πληθυσµός των «ενοίκων» στις µπαλότσες (λάστιχα) αργεί να ανανεωθεί!
Η εύκολη λύση για το ψάρεµά µας. Μπορεί να µην είναι το καλύτερο δόλωµα, αλλά το προτιµούν όλα τα ψάρια και θα πάρουµε παντού τσιµπιές. Ταυτόχρονα όµως, η «καθολική αποδοχή» της αποτελεί και το µεγάλο της µειονέκτηµα, γιατί εξαφανίζεται πολύ γρήγορα από το αγκίστρι µας. Θα τη βρούµε σε όλα τα καταστήµατα µε κατεψυγµένα τρόφιµα, και θα επιλέξουµε γαρίδα για δόλωµα, µε τιµή φθηνότερη αυτής που προορίζεται για φάγωµα. Την τοποθετούµε στην κατάψυξη, και όποτε χρειάζεται να πάµε για ψάρεµα βγάζουµε την ποσότητα που χρειαζόµαστε και είµαστε έτοιµοι για εξόρµηση.
- – Για τα µεγαλύτερα ψάρια, δοκιµάστε να δολώσετε σε ένα µεγάλο αγκίστρι µια ή δύο γαρίδες µαζί ακαθάριστες,
- αφού πρώτα τις τυλίξετε µε ελαστικό νήµα για να µην τις φάνε τα µικρόψαρα.
- – Το τύλιγµα µε ελαστικό νήµα µπορεί να γίνει και στις καθαρισµένες, µε τις οποίες θα αναζητήσετε µικρότερα ψάρια.
– Για να βοηθηθείτε, περάστε την καθαρισµένη γαρίδα σε µια βελόνα δόλωσης και στη συνέχεια επιχειρείστε το τύλιγµα. - Αν θέλετε να σφίξει το δόλωµά σας αρκετά, µπορείτε να το καθαρίσετε, να του προσθέσετε χοντρό αλάτι και να το αφήσετε µέσα σε ένα σουρωτήρι για να στραγγίσει τα υγρά του. Μια έξυπνη πρόταση που εφαρµόζουν οι καθετίστες ψαράδες.
Μπορούµε να το βρούµε εύκολα και µόνοι µας σε αρκετές περιοχές, ή να το προµηθευτούµε από τα ψαράδικα. Αρέσει πολύ στα ψάρια, αλλά επειδή είναι µαλακό φεύγει εύκολα από τα αγκίστριά µας. Το ελαστικό νήµα είναι απαραίτητο, εκτός κι αν επιχειρήσουµε να το δολώσουµε µε το κέλυφος µε στόχο τις µεγάλες τσιπούρες.
- – Ο καλύτερος τρόπος δόλωσης, είναι το λεγόµενο «κοκορέτσι». Καθαρίζουµε αρκετά µύδια, τα περνάµε σε µια βελόνα δόλωσης, τα τυλίγουµε µε ελαστικό νήµα, τα αφαιρούµε από τη βελόνα και κόβουµε το «κοκορέτσι» µας σε κοµµάτια, ανάλογα µε το µέγεθος των αγκιστριών µας.
- – Για τις µεγάλες τσιπούρες δολώνουµε το µύδι µε το κέλυφος, αφού η πράξη έχει δείξει ότι έτσι αρέσει καλύτερα στα συγκεκριµένα ψάρια.
- – Μπορούµε να χρησιµοποιήσουµε τα µύδια µε όλες τις match τεχνικές.
Μαζί µε το καβούρι, είναι ο διακαής πόθος της µεγάλης τσιπούρας, η οποία δε µπορεί να αντισταθεί στην όψη τους. Πορφύρες µπορούµε να βρούµε µόνοι µας µε τη βοήθεια µιας µάσκας, να τις ζητήσουµε από διχτιάρικα καΐκια ή να τις αγοράσουµε από ψαράδικα που πωλούν όστρακα. ∆ιατηρούνται σε διχτάκι βυθισµένες στο νερό, όσο καιρό θέλουµε. ∆ολώνονται χωρίς το κέλυφος, το οποίο σπάζεται µε προσοχή και αφαιρείται η σάρκα. Το σηµαντικό είναι η αφαίρεση της σκληρής επιφάνειας που αποµονώνει το όστρακο από τον έξω κόσµο και η διατήρηση της µαύρης άκρης της πορφύρας, η οποία αποτελεί το βασικό ατού του δολώµατος. Η ακίδα του αγκιστριού µπαίνει στην ανοιχτόχρωµη σάρκα και βγαίνει από το µαύρο τελείωµα.
TIPS
– Η καλύτερη εποχή της πορφύρας είναι ο χειµώνας, αφού το σάλιο της περιέχει πολύ περισσότερη χρωστική από τις άλλες εποχές του χρόνου, στην οποία οφείλεται και το φυσικό µαλάγρωµα που προσφέρει. Η εποχή αυτή συµπίπτει µε την εποχή αναπαραγωγής της τσιπούρας, οπότε δικαιολογείται η αδυναµία της στο δόλωµα.
Σαρδέλα, γάβρος, σαφρίδι, καθώς και άλλα ψάρια, µπορούν να δολωθούν θαυµάσια στα αγκίστριά µας. Ολόκληρα σε µονάγκιστρα ή πολυάγκιστρα, και τεµαχισµένα ή φιλέτο σε διπλάρια-τριπλάρια, θα προσελκύσουν µεγάλη ποικιλία ψαριών. Εύκολα µπορούµε να τα προµηθευτούµε από ένα ψαράδικο και είµαστε έτοιµοι για ψάρεµα.
- – Σαρδέλα, γαύρος και σαφρίδι µε βγαλµένη την εξωτερική τους πέτσα, αποτελούν τα βασικά δολώµατα για τα πολυάγκιστρα βυθού. Μεγάλοι κέφαλοι και λαβράκια οι βασικοί µας στόχοι.
- – Το φιλέτο σαρδέλας ή γαύρου αποτελεί ένα από τα καλύτερα δολώµατα για όλες τις match τεχνικές, αλλά και το απίκο. Μελανούρια, κέφαλοι, µουρµούρες, λαβράκια, δύσκολα θα αντισταθούν, ειδικά όταν οι αρµατωσιές µας είναι λεπτές και τα παράµαλλα αόρατα (fluorocarbon).
- – Τα ψαροδόλια µπορούν να χρησιµοποιηθούν και στην παρασκευή ζυµαριού, αφού αφαιρέσουµε κεφάλι και ραχοκοκαλιά. Στο ζυµάρι αυτό προστίθεται αλεύρι ή φρυγανιά τριµµένη για συνοχή του δολώµατος και απευθύνεται σε όλα σχεδόν τα ψάρια. Τα κεφάλια και τις ραχοκοκαλιές δεν τα πετάµε, αλλά τα χρησιµοποιούµε σα µαλάγρα στον τόπο ψαρέµατος.
Η εύκολη λύση και επιλογή. Οι περισσότεροι ψαράδες τα έχουν ως εφεδρική λύση, και θα τα χρησιµοποιήσουν όταν δεν βρουν άλλα δολώµατα ή τους τελειώσουν τα διαθέσιµα κατά τη διάρκεια του ψαρέµατος.
Στο εµπόριο θα συναντήσουµε µια µεγάλη ποικιλία από αφυδατωµένα δολώµατα, όπως σκουλήκια, γαρίδα, καλαµαράκι, σουπιά, ικανά να καλύψουν όλες µας τις ανάγκες.
- – Βάζετε τα δολώµατα σε ένα µπολάκι µε θαλασσινό νερό, τα αφήνετε για µερικά λεπτά, και είστε έτοιµοι για ψάρεµα.
Το απόλυτο δόλωµα για τις τσιπούρες, ειδικά τις περιόδους που αναπαράγονται, οπότε και τρελαίνονται να θρυµµατίζουν σκληρά δολώµατα µε τα πανίσχυρα σαγόνια τους. Σηκώνοντας µικρές πέτρες στην ακροθαλασσιά, µπορούµε να βρούµε αρκετά από αυτά, ενώ τα µεγάλα καβούρια προσφέρουν το ακαταµάχητο «δαγκανάρι» τους. Επίσης, στα µεγάλα µπορούµε να αφαιρέσουµε το κέλυφος στο επάνω µέρος τους, να κόψουµε τα πόδια και το «καπάκι» της κοιλιάς και το υπόλοιπο µαλακό να χωριστεί στα δύο µε µαχαίρι, να µπει σε βελόνα δόλωσης, να τυλιχτεί καλά µε ελαστικό νήµα και να δολωθεί. Θα εκπλαγείτε µε τα αποτελέσµατα, ειδικά αν περιφέρονται λαβράκια και τσιπούρες.
- – Για ευκολότερη δόλωση, εκτός από τις δαγκάνες αφαιρέστε και τα πόδια τους, εκτός από τα δύο τελευταία που λειτουργούν σαν πηδάλιο για αυτά. Έτσι αφενός µεν δε θα µπορούν να χωθούν στην άµµο, αφετέρου θα διατηρήσουν µέρος της κινητικότητάς τους η οποία αποτελεί το µεγάλο τους ατού.
- – Το αγκίστρι πρέπει να έχει όλη την ακίδα και το αρπάδι του εµφανή για να διευκολύνεται η σύλληψη, αφού το δόλωµα είναι πολύ σκληρό. Αν θέλουµε µπορούµε να κάνουµε τη ζωή µας ευκολότερη, χρησιµοποιώντας παράµαλλο µε θηλιά και βελόνα για boilies (hair rig needle). Έτσι, αφού περάσουµε τη βελόνα µέσα το σώµα του κάβουρα, γατζώνουµε τη θηλιά και τραβάµε το παράµαλλο µέχρι να τοποθετηθεί το στέλεχος του αγκιστριού µέσα στο δόλωµα. Με αυτόν τον τρόπο η παρουσίασή µας είναι τέλεια, ενώ διατηρούµε ακέραια όλη τη λειτουργικότητα και αποτελεσµατικότητα του αγκιστριού, καθώς η ακίδα και το αρπάδι του δεν κρύβονται µέσα στο δόλωµα.
Το απόλυτο µουρµουροδόλωµα µαζί µε την τριχιά. Το λατρεύουν όλα τα ψάρια και ο περιεχόµενος φώσφορος το κάνει ιδανικό για βραδινά ψαρέµατα σε ρηχά νερά. Τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να σπανίζει, λόγω της µεγάλης ζήτησης και της εντατικής αλίευσης που δεν το αφήνει να αναπαραχθεί.
- – Για να αναχαιτίσουµε τα αδηφάγα µικρόψαρα και να προστατέψουµε το δόλωµά µας από αυτά, το δολώνουµε µαζί µε το σωληνάκι που το φιλοξενεί (θηκάρι).
- – Αν δε σας αρέσει να «αγοράζετε γουρούνι στο σακί», ζητήστε στον –εννοείτε οικείο σας- δολωµατά να σας ανοίξει το πακέτο µε τα σκουλήκια και να «ζουλήξει» ενδεικτικά 2-3 θηκάρια, για να δείτε πόσα από αυτά περιέχουν σκουλήκια και σε τι µέγεθος.
∆ολώµατα «δεύτερης διαλογής» θα λέγαµε, που όµως µπορούν να δώσουν αξιόλογα αποτελέσµατα αν τα δολώσουµε σωστά. Το καθάρισµά τους από την εξωτερική πέτσα, το χτύπηµά τους µε ένα ξύλινο σφυράκι και στη συνέχεια το τεµάχισµα σε µακρόστενα κοµµάτια, τα κάνει υποψήφια για θαλασσινά βραβεία Όσκαρ συλλήψεων.
- – Μην αµελείτε το κτύπηµα µε το σφυράκι, αφού τα κεφαλόποδα µετατρέπονται αµέσως σε αρίστης ποιότητας δολώµατα.
- – Μονάγκιστρα δολωµένα µε ογκώδη λωρίδα καλαµαριού, δίνουν µεγάλες µουρµούρες, σαργούς, λαβράκια, µελανούρια και αφρόψαρα µέσα σε λιµάνια, όταν τα νερά είναι θολά. Αξιόλογα ψάρια µπορούµε να πάρουµε ακόµα και µε καθαρά νερά, φθάνει φυσικά να χρησιµοποιήσουµε λεπτές πετονιές.
Αν το δολώσουµε ολόκληρο, µπορεί να µας δώσει µεγαλύτερα ψάρια. Οι µονάγκιστρες αρµατωσιές και τα χοντρά παράµαλλα επιβάλλονται, αφού το πιάσιµο ενός µαυρόψαρου είναι πολύ πιθανό. Γενικά προτιµούµε τους βραχώδεις βυθούς, ενώ δεύτερη επιλογή µας είναι τα άσπρα-µαύρα (εναλλαγές άµµου-φυκιάδας), γιατί κρατούν µεγάλες τσιπούρες.
- – Φροντίστε να τοποθετήσετε ένα ανυψωτικό στο εσωτερικό του κατά τη δόλωση. Έτσι ανασηκώνεται ελάχιστα από το βυθό και προσελκύει καλύτερα τα ψάρια. Ιδανικό για την περίπτωση το υλικό armaflex που χρησιµοποιούν υδραυλικοί και ψυκτικοί για µόνωση των σωλήνων. Αναζητείστε το σε λευκό χρώµα για να ταιριάζει µε το χρώµα του δολώµατος, αφού πια υπάρχει και αυτή η επιλογή (παλιά υπήρχε µόνο µαύρο).
- – Τα µαυρόψαρα και ειδικά τους ροφούς και τις στήρες τα ψαρεύουµε νύχτα µε σκοτάδι, ενώ τις συναγρίδες και τις µεγάλες τσιπούρες µέρα, και µε καλύτερη ώρα το µεσηµεράκι που βάζει ένα θαλασσινό αεράκι µε κατεύθυνση από τη θάλασσα προς τη στεριά.
- – Τα θράψαλα της αγοράς δεν έχουν τόσο µεγάλη αξία και αποτελεσµατικότητα, αφού ο πάγος που τα συντηρεί περιέχει αµµωνία, η οποία αφήνει τα ίχνη της στη σάρκα τους και απωθεί τα ψάρια.
Το βασικό µας δόλωµα για όλες τις match τεχνικές, ειδικά αν αυτές πραγµατοποιούνται σε λιµάνια. Η κινητικότητά του και το γεγονός ότι µπορεί να χρησιµοποιηθεί συγχρόνως και ως δόλωµα αλλά και ως µαλάγρα, το έχει φέρει στην πρώτη προτίµηση των ψαράδων µε εγγλέζικη ή µπολονέζ τεχνική. Όλα τα ψάρια το προτιµούν, κι έτσι µπορεί να συλληφθεί στο αγκίστρι µας από το µικρότερο, µέχρι το µεγαλύτερο που κυκλοφορεί.
- – Όταν δολώνουµε µπικατίνι φροντίζουµε πάντα να µαλαγρώνουµε µε αυτό. Ρίχνουµε λοιπόν µια χούφτα µπικατίνι µέσα στη µαλάγρα µας, ανακατεύουµε και πετάµε «εµπλουτισµένες» µπάλες στο νερό. Ο άλλος τρόπος µαλαγρώµατος απαιτεί τη χρήση σφεντόνας, και είναι ιδανικός όταν ψαρεύουµε ρηχά.
- – Όταν θελήσουµε να ψαρέψουµε µε µπικατίνι, τα λεπτά εργαλεία είναι µονόδροµος. Έτσι αγκιστράκια νούµερο 14-18, παράµαλλα 0,10-0,16 χιλιοστών και φελλοί +1 γραµµάρια, θα µας οδηγήσουν στην επιτυχία.
- – Η απόχη είναι άκρως απαραίτητο εξάρτηµα στο ψάρεµα µε λεπτά εργαλεία και δόλωµα µπικατίνι.
Συµπληρώνει το αφιέρωµα στα τσιπουροδολώµατα. Αν και κατεξοχήν δόλωµα για παραγάδια, η τσιπούρα το λατρεύει.
Αν και λατρεύονται από όλα τα ψάρια, είναι αρκετά δυσεύρετα και ακριβά. Το άγριο κόκκινο µοιάζει λίγο µε το µαύρο θηκαρίσιο που περιγράφουµε παραπάνω, ενώ το ιωδίου είναι παρόµοιο µε τα lugworms, σκουλήκια πολύ δηµοφιλή και αρκετά κοινά για το ψάρεµα της γλώσσας στη Βρετανία. Η µεγάλη προτίµηση των ψαριών σε αυτά, οφείλεται για το µεν πρώτο στην κινητικότητα και την υψηλή περιεκτικότητα σε φώσφορο, ενώ για το δεύτερο φώσφορος και έντονη µυρωδιά ιωδίου αποτελούν την ειδοποιό διαφορά.
