Πρόκειται για την εξέλιξη της τεχνικής του απίκο, η οποία έχει περάσει και στον τοµέα της αθλητικής αλιείας. Μάλιστα η γενέτειρα αυτής της εξέλιξης είναι τα γλυκά νερά. Από όπου και στη συνεχεία µεταπήδησε στη θάλασσα.
∆ιαβάζοντας τις λέξεις «αγωνιστικό χαρακτήρα» ή «αθλητική αλιεία», δε σηµαίνει ότι αυτή η εκδοχή του απίκο είναι κάτι ξένο ή κάτι απρόσιτο για τον ερασιτέχνη απικατζή. Απλά έχει να κάνει µε τη βελτίωση του εξοπλισµού, αποσκοπώντας σε πιο απαιτητικές και φυσικά πλουσιότερες ψαριές. Στο εξωτερικό, τα καλάµια για ψάρεµα χωρίς τη χρήση µηχανισµού, διαχωρίζονται µε γνώµονα βασικά τον τρόπο σύνδεσης των στελεχών τους. Και δευτερευόντως την εµπειρία του χρήστη, και το είδος-µέγεθος των ψαριών στα οποία απευθύνονται.
Έτσι στην κατηγορία που εµείς ονοµάζουµε απίκο ανήκουν τα καλάµια µε µήκος έως 8 µέτρα. Ενώ και αυτά διαχωρίζονται σε whips και poles. Τα whips («µαστίγια»), αποτελούν «εισαγωγικό» τύπο καλαµιού και απευθύνονται κυρίως σε αρχάριους. Έχουν µήκος από 3 έως το πολύ 6 µέτρα, και τηλεσκοπική ή αρθρωτή ανάπτυξη των στελεχών. Τα poles έχουν µήκος µεγαλύτερο των 6 µέτρων, άλλα είναι τηλεσκοπικά και άλλα αρθρωτά (δηλαδή το ένα στέλεχος τοποθετείται εσωτερικά ή εξωτερικά από στο άλλο). Ενώ τα κατεξοχήν αγωνιστικά και κατά συνέπεια πολύ δυνατά –tournament- µοντέλα φθάνουν ακόµα και τα 16 µέτρα και είναι πάντα αρθρωτά.
Επίσης, υπάρχουν και τα καλάµια τύπου roubaisienne µε µήκη έως και 20 (!) µέτρα. Τα οποία ξεκίνησαν από τη Γαλλία και σιγά-σιγά κατάφεραν να κερδίσουν πολλούς Ευρωπαίους ψαράδες και ειδικά τους Ιταλούς. Λαµβάνοντας υπόψη τις απαιτήσεις και τις προδιαγραφές της αθλητικής αλιείας. Οι εξειδικευµένες εταιρείες που καλύπτουν την τεχνική του απίκο έχουν φροντίσει να κατασκευάσουν καλάµια στιβαρά στα κάτω τµήµατα (για δύναµη). Παραβολικά από τη µέση και πάνω (για να κουράζουν ευκολότερα τα ψάρια και να απορροφούν τις τάσεις από τα «κεφάλια») και «γρήγορα» στην κορυφή (fast tip) για να καρφώνουν εύκολα και σίγουρα.
Τα καλάµια αυτά µε την ηµιπαραβολική συµπεριφορά, µπορούν να δεχτούν αρµατωσιές αρκετά λεπτές. Όµοιες µε αυτές του µπολονέζ όσον αφορά στο διαµέτρηµα των πετονιών. Με αυτόν τον τρόπο να ξεγελάσουν ακόµα και τα πιο πονηρά ή δύστροπα ψάρια. Η χρήση λεπτών πετονιών συνδυάζεται πάντα µε τη χρήση ειδικού λάστιχου που τοποθετείται σε κάποιο από τα πρώτα στελέχη των καλαµιών (1ο στα τύπου whip, 1ο έως και 4ο στα poles). Ανάλογα µε το νούµερο που το διακρίνει απευθύνεται σε ψάρια διαφορετικού µεγέθους, δύναµης και συµπεριφοράς. Τα µεγάλα νούµερα προορίζονται για µεγάλα ψάρια και πολύ απαιτητικά ψαρέµατα αγωνιστικού τύπου.
Χαρακτηριστικό των καλαµιών pole είναι η µεγάλη προσαρµοστικότητά τους, αφού τα διαθέσιµα κιτ αναβάθµισης µπορούν να τους προσφέρουν συγκεκριµένα χαρακτηριστικά. Ή να τους δώσουν συµπεριφορά tournament (αντικατάσταση συγκεκριµένων στελεχών µε πιο δυνατά και πιο ενισχυµένα στα σηµεία σύνδεσης, κοντύτερα τα 3-4 στελέχη των τηλεσκοπικών τµηµάτων τους για την καλύτερη συµπεριφορά στον άνεµο ή το ευκολότερο απόχιασµα των ψαριών κτλ.)
Τα αρθρωτά καλάµια pole διαθέτουν τα αρχικά τµήµατά τους (πρώτα 3-4 στελέχη) τηλεσκοπικά. Ανάλογα µε τον τρόπο σύνδεσης των υπόλοιπων τµηµάτων-στελεχών τους διαχωρίζονται σε δυο κατηγορίες: put-in και put-over.
1. Put-in: Πρόκειται για καλάµια που αποτελούνται από πολλά τεµάχια-στελέχη. Όπου το ανώτερο στέλεχος «κουµπώνει» εσωτερικά του επόµενου (κάτω) στελέχους. Τα καλάµια αυτού του τύπου είναι λιγότερο συνηθισµένα, πιο βαριά από τα τύπου put-over µιας και το υλικό κατασκευής τους είναι κυρίως τα υαλονήµατα. Βαρύτερα, πολύ πιο µαλακά και παραβολικά, µε µεγαλύτερη διάµετρο στελεχών από τα ανθρακούχα ίδιου µήκους. Αλλά και ταυτόχρονα σηµαντικά πιο φθηνά), και σπανιότερα τα ανθρακονήµατα. Η ενδιάµεση λύση βρίσκεται σε υλικά composite (σύνθετα). Αφού αποτελούν τη χρυσή τοµή µεταξύ βάρους, αντοχής και δύναµης. Ενώ είναι και σηµαντικά πιο φθηνά από τα 100% ανθρακούχα. Τα συνήθη µήκη τους κυµαίνονται από 6-8 µέτρα.
2. Put-over: Αποτελούνται και αυτά από πολλά τεµάχια-στελέχη, αλλά εδώ το κατώτερο στέλεχος (ας πούµε το«αρσενικό») γλιστρά εσωτερικά του ανώτερού του («θηλυκό»). Το υλικό κατασκευής τους είναι κατά κύριο λόγο ο άνθρακας. Και στα φθηνότερα µοντέλα διάφορα σύνθετα µίγµατα ινών άνθρακα και υάλου. Το µήκος τους ξεπερνά τα 6 µέτρα. Ενώ κάποια φθάνουν -όπως είπαµε και παραπάνω- τα 16 (match-tournament µοντέλα) ή ακόµα και τα 20 µέτρα (roubaissiene).
Το εσωτερικό των πρώτων, τηλεσκοπικών στελεχών διατρέχεται από λάστιχο το οποίο εµπρός καταλήγει σε ειδική τάπα (pole tip) που εφαρµόζει στην κορυφή του καλαµιού. Διαθέτει άγκιστρο για την προσάρτηση της αρµατωσιάς, ενώ το πίσω µέρος του τερµατίζει σε ειδική, κωνική σφήνα. Η οποία βρίσκεται σταθερά εγκατεστηµένη στο εσωτερικό του στελέχους µε τη µεγαλύτερη διάµετρο.
Η µεγάλη δυνατότητα επιµήκυνσης του λάστιχου είναι υπεύθυνη για τη γρήγορη κόπωση και το ευκολότερο απόχιασµα µεγάλων και πολύ δυνατών ψαριών. Αφού απορροφά κάθε τάση από τα «κεφάλια» τους και τα εξουθενώνει, διασφαλίζοντας τη σύλληψη. Τα λάστιχα διαθέτουν µεγέθη µε διαφορετικές αντοχές για να εξυπηρετούν διαφορετικά ψαρέµατα, και µπορούν να παλέψουν ανάλογα δυνατά ή λιγότερο δυνατά ψάρια (τα µικρότερα νούµερα απευθύνονται στα µικρότερα και λιγότερο µαχητικά ψάρια).
Η εφαρµογή των put-over καλαµιών προϋποθέτει συνήθως βάση-κάθισµα µε ειδικό δίχαλο το οποίο διαθέτει ράουλα. Επάνω στα οποία «σέρνει» το κάθε στέλεχος που προστίθεται (ανάπτυξη του καλαµιού µέχρι να φτάσει στο επιθυµητό σηµείο). Ή αφαιρείται (σύλληψη του ψαριού και προσπάθεια προσέγγισης των τηλεσκοπικών τµηµάτων για την τελική µάχη και το απόχιασµα). Μπορούν να παλέψουν µε ψάρια πολύ µεγάλου βάρους και µαχητικότητας (όπως π.χ. οι κυπρίνοι στα γλυκά νερά).
Θέλοντας λοιπόν να εφαρµόσουµε την αθλητική µορφή του απίκο, χρειαζόµαστε οπωσδήποτε ένα καλάµι λεπτό και ελαφρύ. Αρκετά παραβολικό ή τουλάχιστον ηµιπαραβολικό, ώστε να µπορούµε να προσαρµόσουµε όσο το δυνατόν λεπτότερες αρµατωσιές, εξασφαλίζοντας διακριτικότητα στο βυθό. Στα πιο µαλακά καλάµια δεν είναι απαραίτητη η χρήση λάστιχου. Αφού η παραβολή του καλαµιού αναλαµβάνει να προστατεύει το σύνολο της αρµατωσιάς από τυχόν σπασίµατα σε κάποιο δυνατό κεφάλι του ψαριού, και φυσικά κουράζει το ίδιο το ψάρι.
Το σύνολο της αρµατωσιάς θα πέσει πολύ σε νούµερα χάρη στην παραβολικότητα. Ενώ η προσθήκη φελλού κρίνεται απαραίτητη. Σε αυτήν τη µορφή, το ψάρεµα µε καρτελάκι είναι απαγορευτικό. Ένα καλό σύνολο υλικών, µε δυνατότητα µέγιστων αποδόσεων, µπορεί να αποτελείται από:
• Μια µάνα διαµέτρου 0,20-0,25 χιλ.,
• Ένα φελλό αρκετά λεπτό ο όποιος να δέχεται ερµάτισµα 2-3 γραµµαρίων, ενώ το ερµάτισµα γίνεται µε µικρά δαγκωτά µολυβάκια. Τα οποία τοποθετούνται διάσπαρτα επάνω στη µάνα για το φυσικό κατέβασµα της αρµατωσιάς.
Το παράµαλλο θα είναι από αόρατη πετονιά διαµέτρου 0,17 έως 0,19 mm και στην άκρη του µπορεί να δεχθεί αγκίστρι ή σαλαγκιά. Όσον αφορά στην ένωση µάνας και παράµαλλου, καλό θα είναι να γίνεται µε την χρήση σύνδεσης loop to loop. Παρακάµπτοντας στριφτάρια και κόµπους, και επιτυγχάνοντας τη µέγιστη αντοχή των πετονιών.
Απόχη – µαλάγρα: απαραίτητοι σύµµαχοι
Όπως προανέφερα, το ψάρεµα αυτό γίνεται µε λεπτά καλάµια και αρµατωσιές. Οπότε η συνδροµή της απόχης κρίνεται απαραίτητη για να µη µπει η αρµατωσιά σε δοκιµασία. Επειδή στο ψάρεµά µας θα χρειαστεί να κρατάµε στο ένα χέρι το καλάµι και στο άλλο την απόχη, αυτό ίσως γίνει κουραστικό για τα χέρια µας. Οπότε αν της τοποθετήσουµε κάποιο ανυψωτικό υλικό, πχ. ένα είδος αφρολέξ κοντά στο στεφάνι της, γίνονται όλα πιο εύκολα.
Όσον αφορά στη µαλάγρα, θα πρέπει να είναι πάντα στο πλευρό µας. Αφού κατά τη σύλληψη ενός ψαριού, το λεπτό και παραβολικό καλάµι θα αναλάβει να κουράσει το ψάρι πριν το οδηγήσει στην απόχη. Με συνέπεια η προσπάθεια να διαρκέσει αρκετά και να τροµάξουν τα υπόλοιπα του κοπαδιού που βρίσκονται στην ψαρεύτρα µας. Έτσι, η παροχή µαλάγρας θα φροντίσει να τα διατηρήσει ενεργά µέχρι η αρµατωσιά µας να επιστρέψει και πάλι στο νερό. Φυσικά, εννοείται ότι πριν το ψάρεµα έχει προηγηθεί εντατικό µαλάγρωµα µε αρκετές µπάλες. Ενώ κάθε φορά που οι τσιµπιές αραιώνουν, τροφοδοτούµε το νερό µε µία µεγάλη ή 2-3 µικρότερες µπάλες. Για να «ενεργοποιήσουµε» τα ψάρια και πάλι.
Σύνδεση µάνας-παράµαλλου µε τη βοήθεια θηλιών (Loop to Loop)
Στο απίκο µε λεπτά εργαλεία, συνηθίζουµε να αποφεύγουµε τα στριφτάρια και τις παραµάνες στη σύνδεση µάνας και παράµαλλου, και προτιµούµε τη σύνδεση loop to loop, δηλαδή τη σύνδεση µε τη βοήθεια θηλιών. Ας δούµε µε πέντε απλά σκιτσάκια πως επιτυγχάνεται αυτή η σύνδεση.
1. Κατασκευάζουµε στα δύο άκρα, µάνας (πορτοκαλί) και παράµαλλου (πράσινο), από µια µικρή θηλιά.
2. Περνάµε τη θηλιά του παράµαλλου µέσα από τη θηλιά της µάνας.
3. Στη συνέχεια περνάµε το άλλο άκρο του παράµαλλου (ίσως εδώ να υπάρχει δεµένο αγκίστρι) µέσα από τη θηλιά του παράµαλλου.
4. Τραβάµε ταυτόχρονα και τις δυο πετονιές, µάνας και παράµαλλου.
5. Η σύνδεσή µας είναι έτοιµη.