Χειμερινή συντήρηση σκάφους και 4χρονου κινητήρα
Η χώρα µας έχει ηλιοφάνεια και καλό καιρό τους περισσότερους µήνες του χρόνου. Παρόλα αυτά, αρκετοί ιδιοκτήτες σκαφών -µε εξαίρεση κάποιους επαγγελµατίες- παροπλίζουν το σκάφος και τον κινητήρα τους κατά τη διάρκεια του χειµώνα.
Παρότι αυτή η αποθήκευση του σκάφους και του κινητήρα του δεν έχει την διάρκεια ενός καναδέζικου βαρύ χειµώνα, εάν δεν ακολουθηθούν πιστά οι οδηγίες των κατασκευαστών σκάφους και µηχανών για έστω και oλιγόµηνη αποθήκευση, µπορούν να ανακύψουν πολλά προβλήµατα τα οποία δεν είναι ορατά µε την πρώτη µατιά.
Τα πάρκινγκ σκαφών µπορούν να προσφέρουν διάφορες υπηρεσίες, αλλά δε µπορούν όλα να αντεπεξέλθουν στις παραπάνω απαιτήσεις αν δε συνεργάζονται µε έναν εξουσιοδοτηµένο η εξειδικευµένο µηχανικό, o οποίος θα συντηρήσει τον κινητήρα βάσει των οδηγιών του κατασκευαστή. Αρκετά αξιόπιστα πάρκινγκ παρέχουν τέτοιου είδους υπηρεσίες, ή συνεννοούνται µε τον ιδιοκτήτη ώστε να περάσει από εκεί ο µηχανικός τους για τις όποιες εργασίες είναι αναγκαίες. Οι χαµογελαστοί και κατά τα άλλα συµπαθείς αλλοδαποί εργαζόµενοι στα πάρκινγκ, δυστυχώς δε φηµίζονται για τις µηχανικές τους ικανότητες, και θα ήταν λάθος απο τη µεριά σας να αφεθεί η συντήρηση του κινητήρα και παρελκοµένων στα χέρια τους.
Σε αντίθεση µε τον κινητήρα, το σκάφος συντηρείται ευκολότερα (όπως επίσης και τα παρελκόµενά του), και σαν πιο εύκολη εργασία, αναλαµβάνεται επιτυχώς από τα διάφορα αξιόλογα πάρκινγκ. Υπάρχει βέβαια και η κατηγορία εκείνη των ιδιοκτητών που φυλάσσουν το σκάφος τους σε υπαίθριο ή στεγασµένο χώρο της οικίας τους ή του εξοχικού τους, έως τις επόµενες διακοπές. Και εκεί ο ιδιοκτήτης, ειδικά εάν κατοικεί σε κάποιο νησί, θα πρέπει να φροντίσει τη διαδικασία συντήρησης και αποθήκευσης σκάφους και µηχανής µόνος του, ειδικά εάν δεν υπάρχει µηχανικός τριγύρω.
Η όλη διαδικασία συντήρησης για το ξεχειµώνιασµα του κινητήρα, περιγράφεται πλήρως στο εγχειρίδιο χρήσης που τον συνοδεύει, τουλάχιστον όσον αφορά στις τυπικές εργασίες. Αν η συντήρηση γίνει σωστά, τότε ο κινητήρας θα εκκινήσει αµέσως και µε άνεση µε µία δύο κορδονιές ή µιζιές, και θα είναι έτοιµος για χρήση χωρίς να ταλαιπωρήσει τον ιδιοκτήτη του. Ας δούµε λοιπόν τα σηµεία ελέγχου και συντήρησης σε γενικές γραµµές, καθώς η λεπτοµερή ανάλυσή τους θα χρειαζόταν αρκετά άρθρα για κάθε µεµονωµένη περίπτωση.
Η συντήρηση του σκάφους
∆ιαθέστε λίγο χρόνο για έναν πλήρη έλεγχο του σκάφους.
• Αφαιρέστε όλα τα αντικείµενα τα οποία απαιτούν επιµελή καθαρισµό, φύλαξη η συντήρηση, είτε αυτά είναι ψαρευτικά εργαλεία, είτε είδη κατάδυσης, ξεχασµένα αντικείµενα στα ταµπούκια και ότι άλλο νοµίζετε απαραίτητο. Για τους λάτρεις του ψαρέµατος, ήρθε η ώρα για επιµεληµένη καθαριότητα σε δοχεία διατήρησης δολωµάτων και ψαριών, καλάµια και σχετικά σύνεργα.
• Αφαιρέστε τα όποια ηλεκτρονικά αξεσουάρ π.χ. GPS, VHF κλπ. και φυλάξτε τα σε ένα ασφαλές και στεγνό µέρος, γιατί η υγρασία τα ταλαιπωρεί. Το ίδιο ισχύει και για σωστικά, φωτοβολίδες, φαρµακείο, πυροσβεστήρες, ακόµη και ξεχασµένα αντηλιακά, καθώς ο παγωµένος καιρός τα φθείρει σηµαντικά.
• Αφαιρέστε τις µπαταρίες (Φωτ. 1) και φυλάξτε τις σε στεγνό και καθαρό χώρο, ενώ µην παραλείπετε να τις φορτίζετε µε εξωτερικό φορτιστή -τουλάχιστον- µία φορά µηνιαίως. Πλύνετε το πάνω µέρος τους µε διάλυµα µαγειρικής σόδας και καθαρίστε επιµελώς τους πόλους, για να είναι έτοιµες όταν θα ξαναρίξετε το σκάφος στη θάλασσα.
• Αφού πλύνετε (Φωτ. 2) – κατά προτίµηση µε πιεστικό- και καθαρίσετε ή ακόµη και κερώσετε σχολαστικά το σκάφος, µπορείτε να κοιτάξετε µε προσοχή τη γάστρα, τα µπαλόνια εάν είναι φουσκωτό, την κατάσταση της παπαδιάς (καθρέπτη), την κατάσταση του καταστρώµατος, της γέφυρας, των βοηθητικών χώρων κτλ. Ελέγξτε για ώσµωση, διάβρωση σε µεταλλικά µέρη, φλαπς, βυθόµετρα, πίνακα ασφαλειών, εργάτες, άγκυρες, δέστρες, δελφινιέρες, ρεζερβουάρ νερού και καυσίµων, ταµπούκια, ηλεκτρικά, σφίξιµο βιδών, και ότι άλλο νοµίζετε απαραίτητο. Επισκευάστε τις όποιες ζηµιές, γρατζουνιές κλπ. Εάν οι γνώσεις σας δεν επαρκούν, η συµβουλή ενός εξειδικευµένου τεχνικού από κάποιο ναυπηγείο θεωρείται απαραίτητη.
• Αποστραγγίστε τυχόν νερά από το σκάφος και ελέγξτε όλες τις σωληνώσεις νερού, είτε γλυκού, είτε αλµυρού, για σχισίµατα, διαβρώσεις φθορά κτλ. Επίσης καθαρίστε και στραγγίστε την αντλία σεντίνας, και βεβαιωθείτε ότι είναι στεγνή.
• Ελέγξτε το τρέιλερ συνολικά, το σκελετό, τα ηλεκτρικά, την κατάσταση των ράουλων, τις όποιες βίδες για σφίξιµο, και τέλος την κατάσταση των ρουλεµάν τροχών, που ταλαιπωρούνται σηµαντικά µε κάθε βύθισµα του σκάφους στη γλίστρα.
Μην παραµελείτε τον κινητήρα
Σε περυσινό άρθρο αναφέραµε αναλυτικότερα τι πρέπει να γίνει για τη χειµερινή αποθήκευση, τόσο των 2χρονων, όσο και των 4χρονων κινητήρων. Εδώ θα αναφερθούµε µόνο στους τελευταίους, που έτσι κι αλλιώς αποτελούν πια το µεγαλύτερο όγκο µηχανών των περισσότερων σκαφών.
Στο εγχειρίδιο που συνοδεύει τον κινητήρα σας, ο κατασκευαστής αναφέρει αναλυτικά τι πρέπει να γίνει για την παραπάνω διαδικασία και µε ποιον ακριβώς τρόπο. Το όλο θέµα αναλύεται απλά και λεπτοµερέστατα, έτσι ώστε να µπορεί να το κάνει ο ιδιοκτήτης σε περίπτωση που το επιθυµεί. Αν όµως δε µπορεί µόνος του, τότε είναι καλύτερα να απευθυνθεί σε έναν εξουσιοδοτηµένο µηχανικό.
Οι σηµερινοί κινητήρες -ειδικά οι 4χρονοι µεγάλου κυβισµού- είναι µεν πολύπλοκοι, αλλά αξιόπιστοι όταν συντηρούνται σωστά. Μην εφαρµόζετε τεχνικές που τυχόν κάνατε ή είδατε να κάνουν για χειµερινή συντήρηση στους απλούς, παλιούς 2χρονους κινητήρες. Οι σηµερινοί 4χρονοι και 2χρονοι άµεσου ψεκασµού, έχουν υψηλή ιπποδύναµη από µικρό κυβισµό, ένα σωρό ηλεκτρονικά µέρη, µπεκ ψεκασµού, ηλεκτρικές αντλίες κτλ. και δεν τους αφήνουµε απλά να στεγνώσουν απο καύσιµο για να τους αποθηκεύσουµε. Κάτι τέτοιο θα σήµαινε την καταστροφή της ηλεκτρικής αντλίας που θα λειτουργούσε στεγνή, για αυτό και αναφέρεται πάντα και στα εγχειρίδια χρήσης του αυτοκινήτου µας να µη λειτουργεί µε το δείκτη βενζίνης στο Ε (Empty).
Η βενζίνη µετά από δύο µήνες αρχίζει και αλλοιώνεται και εξατµίζεται αφήνοντας βερνικώδη-ζελώδη υπολλείµατα παντού, βουλώνοντας τα πάντα, όπως καρµπυρατέρ, µπεκ ψεκασµού, σωληνώσεις, βαλβίδες πουάρ, διαχωριστή ατµών, ηλεκτρικές αντλίες κτλ. Μέσα στο εγχειρίδιο χρήσης οι κατασκευαστές περιγράφουν πως να φτιάξουµε ένα µίγµα συντήρησης, µε το οποίο θα λειτουργήσει ο κινητήρας για λίγα λεπτά ώστε να γεµίσει όλο το σύστηµα τροφοδοσίας µε το µίγµα. Αναζητήστε τα συντηρητικά βενζίνης (Φωτ. 3), το λάδι συντήρησης (Φωτ. 4) που θα µπει στους κυλίνδρους και ότι άλλο απαιτείται, από τους πάγκους ανταλλακτικών των εταιρειών.
Αν η βενζίνη αφεθεί στην τύχη της, τότε τα καρµπυρατέρ (Φωτ. 5) ή τα µπεκ ψεκασµού βουλώνουν, οι ηλεκτρικές αντλίες κολλούν και κατόπιν δηµιουργούνται διάφορα δαπανηρά προβλήµατα. Τηρήστε τις διαδικασίες του κατασκευαστή πιστά, ή απευθυνθείτε σε έναν εξουσιοδοτηµένο -κατά προτίµηση- µηχανικό.
Όσον αφορά στο λάδι συντήρησης (Φωτ. 4) στους κυλίνδρους (Storage Fogging Oil), µην το παρακάνετε µε τις ποσότητες ψεκάζοντας µία οκά µέσα σε κάθε κύλινδρο! Αυτό ήταν µία παλιά πρακτική στους παλαιότερους 2χρονους καρµπυρατεράτους, αλλά στους νεότερους κινητήρες η πείρα έχει δείξει ότι αυτό το λάδι «µελώνει» και «βερνικώνει», µε αποτέλεσµα περισσότερες φθορές στους κυλίνδρους κατά το «ξύπνηµα» του κινητήρα την άνοιξη, αµέσως µετά τη «χειµερία νάρκη» του.
Βασικά σηµεία συντήρησης
• Πλύνετε και καθαρίστε εξωτερικά τον εξωλέµβιο κινητήρα, και χρησιµοποιήστε ένα προϊόν προστασίας των πλαστικών µερών του, για να διατηρείται η βαφή του σε καλή κατάσταση. Βάψτε όσα σηµεία έχουν γδαρθεί, ειδικά στα αλουµινένια τµήµατα όπως το πόδι.
• Βγάλτε την προπέλα και ελέγξτε την κατάστασή της, την κατάσταση του αφαλού της και την τυχόν ύπαρξη κολληµένης πετονιάς στο πίσω µέρος της. Αν υπάρχουν προβλήµατα, δώστε την προπέλα σε ένα συνεργείο επισκευών για περαιτέρω εργασίες.
• Ξεπλύνετε τον κινητήρα εσωτερικά και αφήστε τον να στραγγίσει καλά. Όταν στην περιοχή που είµαστε έχει αρκετό κρύο και ο κινητήρας εκτίθεται σε χαµηλές θερµοκρασίες, καλό θα ήταν ο κινητήρας να ξεπλυθεί µε παραφλού (Φωτ. 6 και 7), για να µην υπάρχει η πιθανότητα να παραµείνει µέσα νερό, που θα µπορούσε να τον ραγίσει εάν πάγωνε. Σε αυτές τις περιπτώσεις απαιτείται παραφλού µη τοξικό (προπυλενογλυκόλη), ειδικό για εξωλέµβιους, και όχι τα αυτοκινητιστικού τύπου.
• Ετοιµάστε ένα µίγµα συντήρησης µε βενζίνη και τα υγρά (Φωτ. 8) που προτείνει ο κατασκευαστής ή αντίστοιχα, και λειτουργήστε τον κινητήρα για 5-10 λεπτά µε αυτό το µίγµα, ώστε να προωθηθεί σε όλο το κύκλωµα τροφοδοσίας. Μερικοί κατασκευαστές προτείνουν το άδειασµα του αλουµινένιου διαχωριστή ατµών (Φωτ. 9), επειδή εσωτερικά βρίσκεται η τρόµπα βενζίνης (π.χ. 4χρονοι Mercury Mariner).
• Ελέγξτε και επιθεωρήστε (Φωτ. 10) το ρεζερβουάρ σας. Εάν έχει παραµείνει βενζίνη µέσα του (Φωτ. 10), ρίξτε και εκεί συντηρητικό (ένα µέσο µπουκάλι του µισού λίτρου, µπορεί να συντηρήσει έως και 200 λίτρα καύσιµο για ένα χρόνο). Όταν ξαναλειτουργήσετε τον κινητήρα, ρίξτε µέσα καινούργια βενζίνη τουλάχιστον σε αναλογία 70% καινούργια µε 30% παλιά, γιατί η παλιά θα αρχίσει να χάνει τα οκτάνιά της µετά από δύο περίπου µήνες.
• Βγάλτε τα µπουζί (Φωτ. 11) και ψεκάστε λάδι αποθήκευσης εντός των κυλίνδρων (Φωτ. 12), σύµφωνα µε τις οδηγίες του κατασκευαστή. Ελέγξτε την κατάσταση των µπουζί οπτικά. Ίσως να απαιτηθεί αντικατάστασή τους σε αυτή τη φάση, ή να αποκαλύψουν κάποιο πρόβληµα σε κάποιο κύλινδρο.
• Επιθεωρήστε για διάβρωση, χαλαρές βίδες ή παξιµάδια, κατάσταση ντιζών και παρελκοµένων, συνδέσµους του συστήµατος διεύθυνσης, και σφίξτε, γρασάρετε και ρυθµίστε αναλόγως. Ψεκάστε ένα προστατευτικό σπρέυ (CRC ή αντίστοιχο) στο χώρο του κινητήρα, για να αποφύγετε τη διάβρωση.
• Ελέγξτε την στάθµη του λαδιού, και αν λείπει λάδι συµπληρώστε.
• Ελέγξτε τις βαλβολίνες (Φωτ. 13). Εάν η βαλβολίνη στο πόδι έχει γρέζια ή θυµίζει φραπόγαλο στην όψη (το πόδι έχει πάρει νερά εσωτερικά), συνεννοηθείτε µε το µηχανικό σας για έλεγχο. Πολλοί κατασκευαστές προτείνουν να αλλάζονται τα λάδια και οι βαλβολίνες µε καινούργια κατά τον παροπλισµό του κινητήρα, επειδή οξειδώνονται τα µεταχειρισµένα και δηµιουργούν επιβλαβή οξέα. Τα 100% συνθετικά λάδια αντέχουν εκπληκτικά στην οξείδωση και δεν απαιτείται τέτοια πρόληψη.
• Αποθηκεύετε τον κινητήρα σε στεγνό µέρος και σε όρθια θέση, και αν είναι εύκολο, µπορείτε να καλύψετε τις εισαγωγές αέρα και εξάτµισης ρελαντί και προπέλας µε πανί, για να αποφευχθεί η εισχώρηση αέρα µε ποσοστά επιζήµιας υγρασίας.
Συμπερασματικά
Μία μέση διαδικασία χειμερινής συντήρησης είναι απλή, και μπορεί να την κάνει ο οποιοσδήποτε ιδιοκτήτης αν έχει μία μικρή πείρα με εργαλεία και το απαραίτητο μεράκι. Μάλιστα αυτήν την ιδέα προωθούν και οι κατασκευαστές. Παρόλα αυτά, κάθε συνεργείο μπορεί να προσφέρει μία ποιοτική εργασία συντήρησης, και ειδικότερα το εξουσιοδοτημένο, καθώς είναι μία καλή ευκαιρία να λυθούν τα όποια προβλήματα πριν αρχίσει η καλοκαιρία της άνοιξης. Με σωστή συντήρηση, το ξύπνημα του κινητήρα από τη «χειμερία νάρκη» θα γίνει γλυκά και απροβλημάτιστα.
