Η καθετή είναι ένας από τους ευκολότερους, αλλά και ο πιο δηµοφιλής τρόπος ψαρέµατος για εµάς τους ερασιτέχνες. Χωρίς ιδιαίτερες γνώσεις, εξοπλισµό και δολώµατα, καταφέρνεις να έχεις ένα ευχάριστο αλλά και αποδοτικό ψάρεµα.
Ο µεζές είναι τις περισσότερες φορές σίγουρος και σπάνια επιστρέφεις χωρίς τη µαγειριά σου. Χάνοι, πέρκες, γόπες, σπάροι, µουσµούλια, λιθρινάκια, θα γεµίσουν το µπουγέλο µας προσφέροντάς µας κάποιες στιγµές χαλάρωσης, µακριά από το άγχος της καθηµερινότητας. Οι βελτιώσεις που µπορούµε να κάνουµε σε αυτό το ψάρεµα, τόσο για να αυξήσουµε το ποσοστό των ψαριών, όσο και για να βελτιστοποιήσουµε το µέγεθος και την ποιότητά τους, είναι αρκετές. Εδώ θα επικεντρωθούµε στην κατασκευή της αρµατωσιάς, δίνοντας τα χαρακτηριστικά µιας γενικής, για όλα σχεδόν τα ψάρια, και µιας ειδικής, για το «top» ψάρι στις προτιµήσεις µας, που είναι το λυθρίνι.
Μήκος αρµατωσιάς
Το µήκος της αρµατωσιάς, τις περισσότερες φορές καθορίζεται από το µήκος του καλαµιού µας. Σε καµιά περίπτωση δεν κατασκευάζεται µακρύτερη από αυτό, αφού δεν θα είναι εύκολη η µετάβασή της αυτόνοµα στο σκάφος, χωρίς δηλαδή να χρειαστεί τη βοήθεια των χεριών. Το µέγιστο µήκος της, από τη θηλιά µέχρι το κατώτερο τµήµα, είναι ίσο µε την απόσταση µύτης καλαµιού-βάσης µηχανισµού.
Σύνδεση αρµατωσιάς στη µάνα του µηχανισµού
Την αρµατωσιά µας τη συνδέουµε στη µάνα του µηχανισµού -πετονιά ή νήµα-, µε τη βοήθεια µιας στριφταροπαραµάνας. Η στριφταροπαραµάνα είναι δεµένη στη µάνα του µηχανισµού και η αρµατωσιά µας συνδέεται σε αυτήν µε µια µικρή θηλιά που κατασκευάζουµε στο άνω άκρο της. Για να µην τυλίξουµε κατά λάθος και ξεπεράσουµε το στριφτάρι µέσα από τα δακτυλίδια του καλαµιού, τοποθετούµε αν θέλουµε και µια µεγάλη λαστιχένια χάντρα πριν από τη στριφταροπαραµάνα.
Σύνδεση µολυβιού
Ο πιο εύκολος και συνηθισµένος τρόπος να συνδέουµε το µολύβι στην αρµατωσιά µας, είναι µε τη βοήθεια παραµάνας. Το µολύβι µας όµως φροντίζουµε να διαθέτει στριφτάρι, για να αποφεύγουµε τα στριψίµατα της. Αν δεν υπάρχει στριφτάρι στο µολύβι, τότε η παραµάνα γίνεται στριφταροπαραµάνα. Η απλή σύνδεση µε θηλιά πραγµατοποιείται µόνο σε ρηχά ψαρέµατα.
Μήκος παράµαλλου
Το µήκος του παράµαλλου έχει να κάνει µε το µήκος της αρµατωσιάς µας και µε τον αριθµό των αγκιστριών. Σε ένα συνηθισµένο καλάµι µήκους 2-2,40 µέτρων, τα τρία αγκίστρια οδηγούν σε µήκος παράµαλλου γύρω στα 35 εκατοστά και τα δύο αγκίστρια γύρω στα 60 εκατοστά. Αυτό θα το καταλάβουµε αν χωρίσουµε την αρµατωσιά µας σε 4 (για 3 παράµαλλα) ή τρία (για δύο παράµαλλα) ισοµήκη τµήµατα, αφήνοντας γύρω στα 5 εκατοστά περιθώριο για την κίνηση του παράµαλλου.
Τι σηµαίνει αυτό; Αν ξέρουµε ότι το συνολικό µήκος της αρµατωσιάς θα πρέπει να είναι 160 εκατοστά και ότι θα χρησιµοποιήσουµε τρία παράµαλλα, χωρίζουµε το 160 διά 4, που µας κάνει 40 (160:4=40). Αφαιρούµε 5 εκατοστά (40-5=35) και κατασκευάζουµε το µήκος του παράµαλλου γύρω στα 35 εκατοστά. Αν το µήκος της αρµατωσιάς µας είναι 195 και επιθυµούµε δύο παράµαλλα, τότε χωρίζουµε το µήκος διά τρία, δηλαδή 195:3= 65. Αφαιρούµε 5 εκατοστά και το µήκος των παράµαλλων γίνεται 60 εκατοστά (65-5=60).
Σύνδεση παράµαλλου µε αρµατωσιά
Πολλοί οι τρόποι σύνδεσης παράµαλλου στην αρµατωσιά µας, αλλά ο πλέον εύχρηστος και συνηθισµένος είναι η χάντρα σύνδεσης. Απλή στην κατασκευή, πρακτική στην χρήση, αποφεύγει τα µπερδέµατα και στριψίµατα και δεν προσθέτει παραπανίσιο όγκο στην αρµατωσιά. Στα ρηχά ψαρέµατα επιλέγουµε διάφανες χάντρες σύνδεσης, ενώ στα βαθύτερα µπορούµε να βάλουµε και φωσφοριζέ.
Κατασκευή κλασσικής αρµατωσιάς τριπλάρι για διάφορα ψάρια (σκίτσο 1)
Θέλουµε να κατασκευάσουµε µια αρµατωσιά µε µήκος το πολύ 160 εκατοστά. Χωρίζουµε όπως είπαµε παραπάνω το 160 διά 4, κι έχουµε απόσταση παράµαλλου από παράµαλλο 40 εκατοστά και µήκος παράµαλλου 35 εκατοστά. Στο πάνω άκρο της αρµατωσιάς κάνουµε µια µικρή θηλιά, για να µπορούµε να τη συνδέσουµε στη στριφταροπαραµάνα, και σε απόσταση 40 εκατοστά από αυτήν περνάµε µια χάντρα σύνδεσης που τη σφηνώνουµε µε δύο κόµπους πάνω και κάτω, ή µε δύο στόπερ.
Μετράµε πάλι 40 εκατοστά, τοποθετούµε δεύτερη χάντρα, και στη συνέχεια µετά από άλλα 40 την τρίτη χάντρα, ενώ στα τελευταία 40 εκατοστά που περισσεύουν δένουµε µια παραµάνα για να συνδέσουµε το µολύβι µας. Ερχόµαστε τώρα να δέσουµε τα παράµαλλά µας. Αυτά θέλουµε να έχουν µήκος 35 εκατοστά. Τα κάνουµε λίγο µεγαλύτερα, και καθώς περνάµε το άκρο µέσα από τη χάντρα σύνδεσης, υπολογίζουµε το κοµπάκι που θα κατασκευάσουµε στην άκρη να είναι σε τέτοια θέση, ώστε το παράµαλλο να µη βρίσκει ούτε σε θηλιά, αλλά ούτε και να φθάνει µέχρι την επόµενη χάντρα.
Άλλα χαρακτηριστικά: Από ότι βλέπουµε εδώ, τα δυο αγκίστρια βρίσκονται κοντά στο βυθό, όπου τριγυρνούν και τα καλά ψάρια, ενώ το τρίτο λίγο ψηλότερα.
•Με τη συγκεκριµένη αρµατωσιά µπορούµε να ψαρέψουµε όλα τα ψάρια και σε όλα τα βάθη, τροποποιώντας το πάχος των πετονιών στην αρµατωσιά.
•Φροντίζουµε το πάχος του παράµαλλου να είναι πάντα τουλάχιστον 0,05 χιλιοστά µικρότερο σε διάµετρο από το πάχος της µάνας της αρµατωσιάς
•Για βάθη έως 30 µέτρα, έχουµε διάµετρο παράµαλλου 0,25 και µάνας αρµατωσιάς 0,30. Για βάθη 30-60 µέτρα παράµαλλο 0,30 και µάνα 0,35 χιλιοστά. Για βάθη έως 100 µέτρα παράµαλλο 0,35 και µάνα 0,40 και πάει λέγοντας.
•Μεγάλο αγκίστρι θα χρησιµοποιήσουµε όταν αναζητάµε µόνο µεγάλα ψάρια και µικρότερο όταν απευθυνόµαστε σε ποικιλία ψαριών.
•6-8 νούµερο, είναι ένα µέγεθος αγκιστριού που ενδείκνυται για τα περισσότερα είδη.
•Το βάρος του µολυβιού επιλέγεται ανάλογα µε το βάθος, αλλά και τα ρέµατα που τυχόν υπάρχουν.
•Σε βάθη έως 30 µέτρα, βάρος µολυβιού 30-40 γραµµάρια. Για βάθη 30-60 µέτρα βάρος 60-80 γραµµάρια. Για βάθη 60-100 µέτρα βάρος 80-120 γραµµάρια.
Κατασκευή αρµατωσιάς διπλάρι αποκλειστικά για λυθρίνια (σκίτσο 2)
Το λυθρίνι, από ότι ξέρουµε όλοι εµείς που ασχολούµαστε µε την καθετή, είναι ψάρι ιδιαίτερα περίεργο και θα πρέπει αν θέλουµε να το δούµε στα αγκίστριά µας, να κατασκευάσουµε αρµατωσιά αποκλειστικά για αυτό. Η αρµατωσιά που σας προτείνουµε, είναι µια τέτοια λυθρινοαρµατωσιά µε µακριά παράµαλλα και δύο αγκίστρια, αφού το τρίτο περιττεύει µιας και τα λυθρίνια σπάνια αποµακρύνονται από το βυθό και το δόλωµά µας πρέπει να ψαρεύει στο βυθό.
Έχοντας υπολογίσει το µήκος των παράµαλλων (στο σκίτσο, 60 εκατοστά) και την απόσταση που πρέπει να έχουν οι χάντρες σύνδεσης µεταξύ τους (65 εκατοστά), κάνουµε στο πάνω άκρο µια θηλιά. Στα 65 εκατοστά απόσταση τοποθετούµε την πρώτη χάντρα σύνδεσης και 65 πιο κάτω τη δεύτερη, ενώ αµέσως µετά θα δέσουµε τη παραµάνα για το µολύβι. Θα περάσουµε στη συνέχεια τα παράµαλλά µας µέσα από τις χάντρες, µε τέτοιο τρόπο ώστε να µην βρίσκουν ούτε στη θηλιά, αλλά ούτε σε χάντρα.
Άλλα χαρακτηριστικά: Από ότι παρατηρούµε και τα δυο αγκίστρια ψαρεύουν κολλητά στο βυθό, όπου βρίσκονται και τα µεγάλα λυθρίνια.
•Τα αγκίστρια µας πάντα κοφτερά, και σε µέγεθος 2-6.
•Το εκλεκτό δόλωµα πάντα είναι προτιµητέο, και καλό είναι να τοποθετείται σωστά στο αγκίστρι, χωρίς να εξέχουν περισσεύµατα και ακρίτσες.
•Πολλές φορές τα ψάρια µπορεί να τσιµπήσουν στο τελευταίο αγκίστρι που σέρνει στο βυθό, χωρίς να αισθανθούµε ιδιαίτερα καλή τσιµπιά. Για αυτό είναι σκόπιµο να τραβάµε και να καρφώνουµε ακόµη και στις µικροτσιµπιές, αν δούµε ότι δεν υπάρχουν δυνατές.
•Σε βάθη µεγαλύτερα από 60 µέτρα, µπορούµε να τοποθετήσουµε στο παράµαλλο, κοντά στο αγκίστρι, µια πούλια ή µια χάντρα, για καλύτερη προσέλκυση των ψαριών.
•Η αρµατωσιά αυτή ψαρεύει ιδανικά και σε σηµεία όπου επικρατούν δυνατά ρέµατα, αφού τα παράµαλλα «λικνίζονται» προκλητικά κατά τη φορά του ρέµατος.
Σύνδεση αρµατωσιάς µε νήµα µηχανισµού.