Παραγάδι: Βυθόµετρο & GPS στην τεχνική του παραγαδιού
Τα ηλεκτρονικά όργανα έχουν γίνει αναπόσπαστο κοµµάτι της βάρκας ανεξαρτήτως µεγέθους της, αν βέβαια ο ερασιτέχνης ψαράς θέλει να λέει πως ψαρεύει σωστά και να έχει πιθανότητες να πιάσει ψάρια. Στο συγκεκριµένο κείµενο θα δούµε αν και πόσο χρειάζονται αυτά τα βοηθήµατα όταν ψαρεύουµε στην τεχνική του παραγαδιού.
Κάνω αυτό το διαχωρισµό-εξειδίκευση συγκεκριµένα για το παραγάδι, γιατί είναι µία πολύ παλιά τεχνική και πρέπει να παραδεχθούµε ότι παρότι πριν από χρόνια πιάναµε ψάρια χωρίς τη χρήση βυθοµέτρων, σήµερα µοιάζει αρκετά δύσκολο. Στο πρώτο µου σκάφος δεν είχα κανένα όργανο στην αρχή, αλλά στη συνέχεια αγόρασα ένα βυθόµετρο, από εκείνα τα φθηνά που µετέπειτα κατέκλεισαν την αγορά. Το πρώτο µου gps ήταν χειρός και θυµάµαι πως δεν ήταν έγχρωµο αλλά διέθετε 3-4 χρώµατα µόνο. Η ιστορία αυτή βέβαια δεν πάει πολύ πίσω, αφού το να έχει η κάθε ψαρόβαρκα και από ένα ηλεκτρονικό όργανο έγινε τα τελευταία χρόνια. Η τιµή τους ήταν αρκετά µεγάλη πιο παλιά, και όσο δε διαθέταµε κάποιο ξέραµε να βάζουµε σηµάδια µέσα στη θάλασσα (πρωινά, βραδινά κλπ.) και να βρίσκουµε τα εργαλεία µας χωρίς τη χρήση οργάνων.
Μετράγαµε το βάθος µε τα καλαδούρια µας κάνοντας σκαντάγιο, δηλαδή δέναµε ένα βαρίδι στο σχοινί του καλαδουριού, το αφήναµε να πατώσει και κατόπιν το ανεβάζαµε επάνω και µετράγαµε τις οργιές οι οποίες µας φανέρωναν το βάθος κάτω από το σκάφος. Έτσι µάθαµε τους τόπους που καλάραµε τα παραγάδια και έπειτα από αρκετά ψαρέµατα ξέραµε τα όριά τους. Βέβαια µε τα σηµερινά δεδοµένα και τις τιµές των ηλεκτρονικών οργάνων, πρέπει να παραδεχθούµε πως ο παλιός τρόπος ψαρέµατος είναι κατά µία έννοια λύση ανάγκης. Σήµερα, ο ερασιτέχνης ψαράς µπορεί να έχει στο σκάφος του ένα βυθόµετρο, ένα gps ή ένα µηχάνηµα combo (δηλαδή σε µία οθόνη να έχει βυθόµετρο, gps και αν το επιθυµεί και plotter) σε µία σχετικά προσιτή τιµή. Πάµε όµως να δούµε πιο αναλυτικά πως µας βοηθούν αυτά στο ψάρεµα µε παραγάδι.
Βυθόµετρο
Ας ξεκινήσουµε λοιπόν από το βυθόµετρο που είναι και το πιο ακριβό όργανο, µιας και gps µπορούµε να βρούµε ξεχωριστά, σε αρκετά µικρή τιµή. Όπως φανερώνουν τα συνθετικά της λέξης «βυθόµετρο», το όργανο προσφέρει στον ερασιτέχνη παραγαδιάρη δύο βασικές ευκολίες: την ένδειξη του βάθους κάτω από το σκάφος του και τη µορφή-ποιότητα του βυθού που θέλει να καλάρει τα εργαλεία του. Ότι πιο σηµαντικό δηλαδή! Η τεχνολογία βέβαια έχει προχωρήσει πάρα πολύ και στο µέλλον προβλέπεται να εξελιχθεί ακόµα περισσότερο.
Χαρακτηριστικά να αναφέρω, ότι σήµερα βρίσκουµε στην αγορά βυθόµετρα τα οποία περνούν σε µία µπάρα την ποιότητα του βυθού κάτω από το σκάφος µας, σε όλη τη διάρκεια του καλαρίσµατος. Ας δούµε όµως πιο αναλυτικά κάτι πολύ ουσιώδες. Τα περισσότερα βυθόµετρα απεικονίζουν την ποιότητα του βυθού (δηλαδή αν είσαι σε πέτρες, λάσπη, φυκιάδα) µε κάποιους χρωµατισµούς, χαρακτηριστικό πολύ σηµαντικό για το παραγάδι το οποίο είναι εργαλείο που καλύπτει µεγάλες αποστάσεις, αλλά και λίγο δύσκολο στη διαχείρισή του από τον ερασιτέχνη, καθώς την ώρα του καλαρίσµατος πρέπει να τσεκάρει το βάθος, την ποιότητα του βυθού και ταυτόχρονα να ρίχνει σωστά το παραγάδι.
Σήµερα κάποια βυθόµετρα έχουν αυτήν τη λειτουργία ξεχωριστά, και την ώρα που ρίχνεις το παραγάδι βλέπεις αν είσαι σε πέτρες, αν σιγά-σιγά περνάς σε φυκιάδα ή λάσπη και γενικά οποιαδήποτε αλλαγή στο υποθαλάσσιο τοπίο. Αν λοιπόν δεν ξέρεις καλά τον τόπο και θέλεις να αποφύγεις τις φυκιάδες για παράδειγµα, όταν το µηχάνηµα σου δείχνει πως περνάς σε φυκιάδα, µπορείς απλά να βάλεις ένα καλαδούρι και να αλλάξεις την πορεία σου είτε βαθαίνοντας, είτε γιαλώνοντας ή ακόµα και να γυρίσεις προς τα πίσω σε διαφορετικό βάθος.
Το θέµα του βάθους τώρα έχει µεγάλη σηµασία για το παραγάδι, αφού τις περισσότερες φορές όταν κάποιος καλάρει, έχει αποφασίσει σε τι βάθος θα πέσει το εργαλείο σε σχέση µε τον τόπο, την εποχή και τα ψάρια-στόχο. Έτσι λοιπόν, όσο καλάρουµε συµβουλευόµαστε το βυθόµετρο, ώστε να µη φύγουµε πολύ βαθιά ή ρηχά. Όσον αφορά τώρα στο θέµα της απεικόνισης των ψαριών, δε θα έλεγα πως η δυνατότητα αυτή µε αφήνει ασυγκίνητο, αλλά στη συγκεκριµένη τεχνική µου είναι λίγο αδιάφορο, γιατί µπορεί να κυνηγάω ψάρια κρυµµένα κάτω από πλάκες, ψάρια που το ξηµέρωµα θα βγουν προς το γιαλό µαζικά, ψάρια τα οποία αν και τα βλέπω δεν τρώνε.
Για αυτό ποτέ δε θα καλάρω µε γνώµονα την ύπαρξη ή την απουσία ψαριών. Σε κάποιες άλλες τεχνικές είναι αρκετά σηµαντικό, όχι όµως εδώ και όχι σε όλα τα είδη παραγαδιού. Η ένδειξη της «ύπαρξης ζωής» κάτω από το σκάφος µου, από εµπειρία θα έλεγα πως έχει περισσότερο ψυχολογικό χαρακτήρα για την αναµονή του λεβαρίσµατος. Η ακριβής γνώση του βάθους, ανά πάσα στιγµή, βοηθά όµως και σε κάτι άλλο: στη σωστή τοποθέτηση των καλαδουριών. Αν για παράδειγµα αποφασίσουµε να καλάρουµε στα 20-25 µέτρα όλο το παραγάδι και µετρήσουµε τα καλαδούρια µας να ξετυλιχτούν σε αυτό περίπου το βάθος, αν για κάποιο λόγο βρεθούµε ξαφνικά στα 30 και πρέπει να βάλουµε καλαδούρι δε θα το κάνουµε γιατί δε θα πατώσει, ή θα πάρουµε κάποιο άλλο καλαδούρι που δεν έχουµε προρυθµίσει στα 20-25.
GPS
Πάµε τώρα να δούµε το gps, το οποίο είναι πιστεύω το απόλυτο όργανο για να καλάρουµε σωστά έναν τόπο. Όταν ανακαλύπτουµε ένα µέρος που µας έδωσε ψάρια και η ποιότητα του βυθού είναι η επιθυµητή, δηλαδή µια τραγάνα, µια τροκάδα, µια ξέρα, µια λασποτραγάνα µε διάσπαρτες πέτρες, τα άσπρα-µαύρα, µια συστάδα από πλάκες ή οτιδήποτε άλλο, το πρώτο πράγµα που πρέπει να κάνουµε είναι να τον σηµαδέψουµε στο gps. Το σηµάδεµα δεν είναι εύκολο και σίγουρα δε γίνεται µε το να βάζουµε παραγάδια και να τα σηκώνουµε αναγνωρίζοντας τον τόπο. Το σηµάδεµα γίνεται µε συνεχόµενα περάσµατα και µε διαφορετικές πορείες πάνω το σηµείο ενδιαφέροντος και παρακολουθώντας τις εναλλαγές του βυθού στο όργανο.
Σε αυτό το σηµείο βοηθάει αρκετά η χρήση του βυθοµέτρου, καθώς µας δείχνει π.χ. το τέλος µιας λασπώδους περιοχής και την αρχή µιας πέτρας. Σηµαδεύουµε λοιπόν τον τόπο µε σηµάδια γύρω-γύρω, και αφού τον µελετήσουµε καλά καθορίζουµε την ιδανική πορεία του παραγαδιού, ανάλογα µε το αν ο τόπος είναι µακρόστενος, φαρδύς -αλλά όχι σε µεγάλο µήκος- ή αν µεσολαβούν κάποια νέτα κοµµάτια, ώστε να κόψουµε το παραγάδι και αφού τα περάσουµε να συνεχίσουµε να καλάρουµε. Όταν λοιπόν ακολουθήσουµε τη σωστή διαδικασία στο σηµάδεµα του τόπου, και αφού τον ψαρέψουµε µερικές φορές για να δούµε «τι λέει» από ψάρια, τότε το καλάρισµα µας θα γίνεται κάθε φορά αποκλειστικά και µόνο µε τη χρήση του gps.
∆ηλαδή θα βάζουµε στην οθόνη µας το plotter, και αφού ξεκινήσουµε από το πρώτο µας σηµάδι θα ακολουθούµε την συγκεκριµένη πορεία για το επόµενο, κ.ο.κ. µέχρι να φτάσουµε στο τελευταίο σηµάδι. Το βυθόµετρο εδώ δε µας αφορά, καθώς ότι ήταν να µάθουµε το µάθαµε. Τώρα αυτό που πρέπει είναι να γνωρίζουµε είναι να ακολουθούµε τη σωστή πορεία. Το gps είναι επίσης σύµµαχος µας στο «σηµάδεµα» των καλαδουριών όσο καλάρουµε, αφού µπορούµε να τα βρούµε ακόµα και µέσα στο σκοτάδι. Βέβαια, επειδή πολλές φορές έχουµε αφήσει αρκετά µέτρα σχοινί να περισσεύει, ή δεν έχουµε δέσει τα καλαδούρια µας σε κάποιο συγκεκριµένο βάθος, το ρέµα µπορεί να τα παρασύρει µερικά µέτρα, Φτάνοντας όµως στο σηµάδι µας και ανοίγοντας ένα φακό, είναι σίγουρο πως θα καταφέρουµε να τα βρούµε αρκετά εύκολα.
Συνδυαστικές οθόνες
Κατά την προσωπική µου άποψη ο ερασιτέχνης παραγαδιάρης χρειάζεται ένα µηχάνηµα combo, δηλαδή βυθόµετρο και gps-plotter σε ένα µηχάνηµα. Το γιατί έχει να κάνει µε θέµατα ευκολίας αλλά και χρηστικότητας. ∆ηλαδή, αλλιώς είναι να έχεις την προσοχή σου σε δύο διαφορετικές οθόνες και ταυτόχρονα να καλάρεις παραγάδι, και διαφορετικά να έχεις σε µία οθόνη τη µισή βυθόµετρο και την άλλη µισή plotter.
Ένα κλασσικό παράδειγµα είναι όταν καλάρεις και ο τόπος δεν σου είναι απόλυτα γνωστός. Εκεί λοιπόν µπορεί να εµφανιστούν στην οθόνη του βυθοµέτρου κάποια κοµµάτια πολύ σηµαντικά, όπου κρύβεται όλο το µυστικό του τόπου που κάνει ψάρια. Πχ. τυχαίνει να δούµε ότι ο βυθός ανεβαίνει και στη συνέχεια κατεβαίνει ή εµφανίζεται µια µεγάλη πέτρα, οπότε πρέπει να σηµαδέψουµε αυτό το κοµµάτι στο gps. Αν όµως καλάραµε µόνο µε τη χρήση gps, δε θα µαθαίναµε ποτέ τις εναλλαγές του βυθού οι οποίες µπορεί να δώσουν ψάρια. Αυτά τα κοµµάτια θα µας δείξουν τόπους και για άλλες τεχνικές ψαρέµατος, ή θα µας βοηθήσουν στο να καλάρουµε κάποιο διαφορετικό παραγάδι γύρω-γύρω από την πέτρα, ένα µέντζο για παράδειγµα. Σηµαντική λεπτοµέρεια για αυτά τα µηχανήµατα, είναι ότι µπορείς να τα έχεις και τα δύο σε µεγάλη οθόνη.
Αν λοιπόν θέλουµε να καλάρουµε το γνωστό µας τόπο µόνο µε το gps, απλά θα φτάσουµε στο πρώτο µας σηµάδι, θα βάλουµε σε ολόκληρη την οθόνη το plotter, θα κάνουµε ζουµ και θα ακολουθήσουµε τη γνωστή και κρατηµένη στη µνήµη πορεία. Βέβαια αυτό δεν είναι και νόµος µε την πορεία, αφού και λίγο πιο δω ή λίγο πιο κει δεν αλλάζει τίποτα το ιδιαίτερο, αρκεί να προσεγγίζουµε το επόµενο µας σηµάδι µε το γνωστό τρόπο. Σε γενικές γραµµές αυτά τα µηχανήµατα είναι πιο εύχρηστα στον ερασιτέχνη παραγαδιάρη, αφού την ώρα που καλάρει ή λεβάρει έχει αρκετή δουλειά, και τον βοηθούν να έχει µία οθόνη να συµβουλεύεται. Τώρα, εσείς που θέλετε να αγοράσετε ένα ηλεκτρονικό µηχάνηµα καλό είναι να ξέρετε πρώτα τι θέλετε να κάνετε, και στη συνέχεια να αποφασίσετε την εταιρία κατασκευής ή το µοντέλο.
Ευτυχώς η αγορά είναι µεγάλη και χωράει τα πάντα. Η εµπειρία µας έχει δείξει πως όταν κάποια εταιρεία λανσάρει µια καινοτοµία, σε µικρό χρονικό διάστηµα θα το έχουν και οι άλλες, οι οποίες όµως µπορεί να έχουν προχωρήσει και ένα βήµα µπροστά µε κάτι πιο νέο. Σχεδιάστε λοιπόν την αγορά των µηχανηµάτων σας ανάλογα µε τα αγαπηµένα σας ψαρέµατα και τις ψαρευτικές σας ανάγκες. Μη σπαταλάτε χρήµατα για εργαλεία που δε σας είναι χρήσιµα και δε θα ξέρετε να τα λειτουργήσετε. Η αγορά ακόµα και ενός απλού βυθοµέτρου είναι σηµαντική, αφού αποτελεί πολύ χρήσιµο εργαλείο για κάποιον, ακόµα και αν θέλει να κάνει µερικά ψαρέµατα το χρόνο ή έχει µικρές απαιτήσεις.
