Κάθε άτοµο το οποίο ασχολείται είτε µε την ελεύθερη κατάδυση ως ψαροτουφεκάς, είτε µε αυτόνοµη, οφείλει για λόγους ασφαλείας (και όχι µόνο) να φέρει τουλάχιστον ένα καταδυτικό µαχαίρι επάνω του.
Έχοντας χάσει 5-6 µαχαίρια στα 20 χρόνια της ψαρευτικής µου πορείας, έκατσα µια µέρα και ασχολήθηκα λιγάκι παραπάνω µε κάποια στοιχεία που µου άρεσαν. Ή δε µου άρεσαν στα προηγούµενα µαχαίρια. Αυτά αποτέλεσαν βασικά κριτήρια για την επιλογή του επόµενου µαχαιριού.
Το πρώτο µου µαχαίρι ήταν αρκετά καλό. Είχε το σωστό µήκος, µπορούσε να τοποθετηθεί τόσο στη ζώνη όσο και στο πόδι. Παρείχε καλό κράτηµα µε αντιολισθητική λαβή και ωραία µύτη για ευθανασία των αλιευµάτων. Στα µειονεκτήµατά του καταλέγονταν το µικρό µήκος της πριονωτής κόψης και η ασφάλισή του στη θήκη που γινόταν µε µια λαστιχένια θηλιά. Αυτή η θηλιά κόπηκε κάποια στιγµή και την αντικατέστησα µε λαστιχόσχοινο. (το χοντρό, αυτό που βάζουµε στη σηµαδούρα).
Το δεύτερο µαχαίρι µου ήταν από αυτά τα πλακέ που συνήθως έχουν και διάφορα µικροεργαλεία, όπως ξεβραχωτήρι βέργας και οπές (υποτίθεται) για το ίσιωµά της. Το υλικό του ήταν το τιτάνιο. Θεωρητικά αυτά δε σκουριάζουν. Εγώ πάντα αµέσως µετά από κάθε ψάρεµα έπλενα το µαχαίρι µου µε χλιαρό γλυκό νερό. Έπειτα το σκούπιζα πολύ καλά και το αποθήκευα σε σκιερό µέρος. Μια και µόνο φορά που ξεχάστηκα, ήταν αρκετή για να δω την επόµενη µέρα τις γνωστές κηλίδες σκουριάς. Αυτές κατάφερα να τις βγάλω µε σύρµα κουζίνας, τρίβοντας ελαφρά για να µη χαραχθεί το µέταλλο.
Το γεγονός ότι το µαχαίρι ήταν µονοκόµµατο χωρίς κάποιο πλαστικό υλικό για να σταµατάει το χέρι, το καθιστούσε λιγάκι δύσχρηστο στην ευθανασία. Επίσης και εδώ υπήρχε το ίδιο θέµα µε την πριονωτή κόψη. Η θήκη του τέλος είχε τόσο χαµηλό προφίλ που δυσκολευόµουν τόσο να το βγάλω όσο και να το βάλω πάλι πίσω. Ο τρόπος που ασφάλιζε δεν ήταν από τους καλύτερους (προφανώς γι’ αυτό και το έχασα). Ο µη σίγουρος τρόπος ασφάλισης του µαχαιριού, ήταν ο λόγος που έχασα και τα επόµενα δύο µαχαίρια. Τα οποία παρόλα αυτά είχαν εξαιρετικά καλή πριονωτή κόψη.
Έχοντας αυτά κατά νου, κατέληξα σε ορισµένα συµπεράσµατα τα οποία θεώρησα καλό να µοιραστώ µαζί σας:
• Πρέπει να αποφασίσετε ποιο θα είναι το σηµείο στο οποίο θα τοποθετήσετε το µαχαίρι σας. Αυτό έχει να κάνει µε το µήκος της λάµας που θα επιλέξετε. Αν το µαχαίρι µπει στο πόδι, τότε µπορείτε να πάρετε ένα ελαφρώς µεγαλύτερο. Χωρίς όµως να υπερβάλλετε.
• Όλα τα µαχαίρια σκουριάζουν, ακόµα και αυτά που έχουν κάποιου είδους επικάλυψη. Αφού θα φύγει σταδιακά µε τη χρήση. Η σωστή συντήρηση µε το πλύσιµο και το στέγνωµα του µαχαιριού, θα το κρατήσουν χωρίς σκουριές για αρκετά µεγάλο χρονικό διάστηµα.
• Ένα πολύ µεγάλο λάθος που έκανα εγώ και πολλοί άλλοι, είναι ότι επιλέγουµε ένα µαχαίρι µε βασικότερο κριτήριο τη µύτη του. Το µαχαίρι δεν το επιλέγουµε για την ευθανασία των ψαριών. Αυτό έρχεται σε δεύτερη µοίρα. Το µαχαίρι πρέπει να το επιλέγουµε µε βάση το µήκος και την αιχµηρότητα της πριονωτής του πλευράς. Όταν µπλεχτούµε κάπου, θα πρέπει µε µια-δύο κινήσεις να µπορούµε να κόψουµε ακόµα και ένα χοντρό σχοινί ή ένα µάτσο δίχτυα. Στην αγορά πολλά µαχαίρια είναι όµορφα και κοµψά, όµως στην δύσκολη στιγµή τα βρίσκουν σκούρα (και µαζί τους κι εµείς). Το ιδανικότερο θα ήταν η πριονωτή κόψη να καταλαµβάνει σχεδόν ολόκληρο το µήκος της λάµας (από τη µια πλευρά φυσικά). Πιέστε το δάχτυλό σας επάνω και σύρετέ το ελαφρά στη λάµα. Αν δείτε ότι γλιστράει, τότε δεν είναι κατάλληλο. Αν όµως δείτε πως γρατζουνάει το δάχτυλο, τότε είστε σε καλό δρόµο.
• Σχετικά µε τον κόφτη πετονιάς, καλύτερα να µην υπάρχει. Όσες φορές έκανα δοκιµή να κόψω πετονιά έτσι, είτε δεν τα κατάφερα, είτε µου πήρε πολλή ώρα. Εξάλλου µε µια καλή πριονωτή κόψη αυτό θα είναι παιχνιδάκι.
• Το µαχαίρι θα πρέπει να ασφαλίζει και να απασφαλίζει πολύ εύκολα από τη θήκη του.
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι ασφάλισής του: µε θηλιά, µε ένα κουµπί, µε ταυτόχρονη πίεση δύο κουµπιών κ.ά.
• Η τοποθέτηση του µαχαιριού έχει και αυτή σηµασία. Στα µαχαίρια ποδιού, αν είστε δεξιόχειρες τα τοποθετείτε στην εσωτερική µεριά της αριστερής γάµπας. Αν πάλι πρόκειται για µαχαίρι µέσης, θα µπει στη δεξιά πλευρά του σώµατος (ορισµένοι έχω δει να το τοποθετούν πίσω στο κέντρο της µέσης). Μπορείτε επίσης να το βάλετε πάνω από ένα βαρίδι, για εξοικονόµηση χώρου αλλά και για να το πιάνετε πιο εύκολα. Τέλος υπάρχουν και τα µικρά εφεδρικά µαχαίρια που µπαίνουν στο µπράτσο.
• Στην προπόνηση ελεύθερης κατάδυσης όπου κάνουµε απλές βουτιές µε οδηγό ένα σχοινί, δεν έχουµε πάνω µας µαχαίρι ή οτιδήποτε µπορεί να προεξέχει χωρίς λόγο.
Καλές αναδύσεις και εύχοµαι να µη βρεθεί κανείς στην ανάγκη να πρέπει να χρησιµοποιήσει το µαχαίρι του για λόγους ασφαλείας!