ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ: Σαμοθράκη… Τόσο κοντά, τόσο μακρυά

Υπάρχουν κάποιες καταστάσεις, που όταν τις ζούμε αρκούν για να σχηματιστεί το χαμόγελο της ευτυχίας στο πρόσωπό μας. Δε χρειάζεται να έχουν συγκλονιστικές προεκτάσεις, είναι απλές ανθρώπινες επιθυμίες που υλοποιούν κάποια όνειρα μεγάλα ή μικρά και επαληθεύουν την αρχέγονaη τάση του ταξιδιώτη, κάτι σα χρέος κατά τη διάρκεια αυτής της μικρής φωτεινής μονάδας του χρόνου που λέγεται ζωή.

Τα μεγάλα ταξίδια είναι το κυρίως πιάτο, ενώ οι μικρές εξορμήσεις συμπληρώνουν το μενού. Ίσως αυτές οι συχνές τριήμερες ευχάριστες νότες να συνδέουν με τον καλύτερο τρόπο τα μακρινά ταξίδια, και να δημιουργούν μια αλυσίδα αναμνήσεων που η κάθε μια έρχεται τη στιγμή που στεγνώνει, θα λέγαμε, το μελάνι της προηγούμενης, ίσα-ίσα για να μην αφήσει τον καθένα μας να βυθιστεί στην ανία της καθημερινότητας. Όταν μάλιστα το μέσον που χρησιμοποιούμε έχει την μορφή κάποιου φουσκωτού, ε, τότε αυτή η συνταγή μπορεί να μας χαρίσει τις καταστάσεις που ονειρευόμαστε. Η ανάσυρση των εικόνων της ανάμνησης, αποτελεί αναμφίβολα αδιαπραγμάτευτο δώρο στις αισθήσεις μας, γίνεται σε κάποια ειδική συχνότητα που το μήκος κύματος αντιλαμβάνονται πολύ καλύτερα αποδέκτες μυημένοι από τα παιδικά τους χρόνια. Όταν πέταξαν το πρώτο πετραδάκι στο κύμα που έσκαζε μπροστά τους, τη στιγμή που κάποιος γλάρος από πάνω ήταν μάρτυρας στο ξεκίνημα της τρυφερής αυτής σχέσης. Είναι ίσως η μοναδική περίπτωση που βλέποντας τα επερχόμενα και αφρισμένα κύματα να μας φτάνουν σε κάποια αμμουδιά, όταν τα αισθητήρια της όρασης και της ακοής εργάζονται με υπερωρίες στην οπτική και ακουστική πανδαισία, δε θα πούμε ότι αυτό το έργο το έχουμε ξαναδεί…

Για σκεφθείτε ο γαλάζιος πλανήτης να μην ήταν γαλάζιος, δηλαδή να μην υπήρχαν οι ωκεανοί, τα πέλαγα, το Αιγαίο, με λίγα λόγια να μην υπήρχε η θάλασσα… Δεν το σκεφτόμαστε όμως, απλούστατα γιατί ξέρουμε ότι υπάρχει και είναι εκεί! Το ίδιο είπε και ο Χίλαρυ όταν τον ρώτησαν γιατί επιχείρησε να αναρριχηθεί στο Έβερεστ, η απάντησή του ήταν ότι το έκανε γιατί απλούστατα το βουνό ήταν εκεί! Μετάφραση συναισθημάτων δύσκολα γίνεται, ή το νοιώθεις ή άστο καλύτερα… Η πρακτική εφαρμογή, η «εκμετάλλευσή» της στις δυνατότητες που μας δίνει στις …στενές επαφές μαζί της, ξεκίνησε πριν από τόσα χρόνια που είναι δύσκολο να φανταστούμε. Τα χρόνια, οι αιώνες κύλισαν και φθάσαμε στην εποχή μας, στην εποχή που ζούμε, «στη φωτεινή στιγμή μεταξύ δύο σκοτεινών καταστάσεων», όπως έλεγε και ο Καζαντζάκης. Όλες αυτές οι στιγμές, είναι σαν τα μεγάλα θαλασσοπούλια, δεν πρέπει με κανένα τρόπο να τα αφήνουμε να φεύγουν άσκοπα, αλλά με κάποιο μεταφορικό τρόπο σκέψης να είμαστε μαζί τους, όταν βλέπουν την γαλάζια επιφάνεια, καθώς κάνουν αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε κανόνα. Ζω σημαίνει ταξιδεύω… Το να είμαστε σε κάποιο μέρος κοντά στην θάλασσα, όσο όμορφο και αν είναι, δεν παύει να είναι σχετικά στατικό. Πόσες φορές δεν έχουμε ζηλέψει από την ξηρά κάποιο πλεούμενο που αρμενίζει στο βάθος του ορίζοντα. Το ίδιο σκέπτονται και για μας, όταν λύνοντας τη μπαρούμα του φουσκωτού μας στρέφουμε την πλώρη προς το πέλαγος, κατεβάζοντας συγχρόνως και τους διακόπτες από τους μηχανισμούς που παράγουν σκοτούρες, άγχος και άλλα τέτοια περίεργα… Όμως ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Το νησί έχει δύο λιμάνια, το κεντρικό που δένει το πλοίο της γραμμής, δυτικά στην Καμαριώτισσα, και ένα αλιευτικό καταφύγιο στα βόρεια, στην περιοχή των Θερμών. Επειδή τα τελευταία χρόνια η είσοδος έχει γίνει αρκετά ρηχή από τις φουρτούνες, δεν είναι δυνατό να δέσουν σχετικά μεγάλα σκάφη και εμείς οι «μικροί» βρίσκουμε πάντα μέρος να δέσουμε το καλοκαίρι. Υπάρχει και μια μικρή γλίστρα. Το που θα δέσει κανείς, είναι προσωπική υπόθεση. Στην Καμαριώτισσα υπάρχουν όλα όσα χρειάζεσαι, αλλά στο δεύτερο λιμανάκι περνάμε καλύτερα…

Επειδή η Σαμοθράκη είναι σχεδόν στρογγυλή, δεν υπάρχουν πολλοί όρμοι για διανυκτέρευση με σκάφος, εκτός από το μεγάλο κόλπο της Παχιάς Άμμου στα νότια, και ένα μικρότερο δίπλα, αρκεί φυσικά να μην έχουμε νοτιάδες. Ας κάνουμε λοιπόν ένα σύντομο περίπλου για να γνωρίσουμε το νησί, ξεκινώντας από το λιμανάκι των Θερμών και πηγαίνοντας ανατολικά.Σε τρία περίπου μίλια βλέπουμε τον πύργο του Φονιά πάνω στην παραλία, απομεινάρι αιώνων δίπλα στο ομώνυμο ποταμάκι. Συνεχίζοντας στο ανατολικό μέρος, παντού παραλίες με μεγάλες κροκάλες, τουλάχιστον στα πρώτα μέτρα από την ακτή. Και φθάνουμε στο νοτιανατολικό άκρο Κήπος. Μέχρι εδώ φθάνει και ο δρόμος. Η παραλία του Κήπου είναι μία από τις δύο-τρεις παραλίες του νησιού, ατέλειωτη, απόκοσμη και σχετικά ερημική, με μικρό σκούρο βότσαλο, ενώ απέναντι, στα 17 μίλια, μας αγναντεύει μελαγχολικά η Ίμβρος. Από εδώ και πέρα, η ξενάγηση θα γίνει μόνο με σκάφος, με κατεύθυνση από το νότιο μέρος του νησιού προς τα δυτικά, και αρχίζει μια οπτική πανδαισία… Απόκρημνα βουνά ηφαιστειακής μορφής που πέφτουν κάθετα στη θάλασσα, άγρια και απρόσιτα, προκαλούν το δέος. Περιπλέοντας πάντα δυτικά, υπάρχει ένα γεωλογικό αποτέλεσμα με μοναδικούς χρωματικούς συνδυασμούς στα βράχια της ακτής, που τα ονομάζουμε τα «πανιά της γριάς». Και το «κερασάκι» της περιοχής, ένας καταρράκτης που πέφτει από τουλάχιστον διακόσια μέτρα ψηλά, γλύφοντας λίγο το βουνό. Όποιος θέλει, μπορεί να κολυμπήσει στο σημείο που πέφτει στο νερό και να απολαύσει τα χάδια του… Συνεχίζοντας πάντα δυτικά, πολύ κοντά υπάρχει μια παραλία με άμμο, απρόσιτη, πανέμορφη, με πλατάνια, ο Βάτος, την οποία προσωπικά θεωρώ από τα καλύτερα σημεία του νησιού. Δύο μίλια ακόμη και ξεπροβάλλει μπροστά μας ο μεγάλος κόλπος του νησιού, μια παραλία από καθαρή άμμο, η Παχιά Άμμος, με μια ταβέρνα, λίγα δωμάτια και ένα παραθαλάσσιο μπαράκι, δηλαδή τα πάντα… Από εδώ και πέρα η υπόλοιπη διαδρομή μέχρι την Καμαριώτισσα δεν έχει κάτι το ξεχωριστό. Φθάνοντας στο κυρίως λιμάνι, ή δένεις εδώ, ή συνεχίζεις για το λιμανάκι των Θερμών, από όπου ξεκινήσαμε για τον περίπλου του νησιού. Στα μισά αυτής της τελευταίας διαδρομής, φαίνεται λίγο ο αρχαιολογικός χώρος της Παλιάπολης, και φθάνοντας στο λιμανάκι στα Θερμά θα αναρωτηθεί κανείς : τελειώσαμε κιόλας; Λάθος, τώρα ξεκινάμε…

Ως γνωστόν, η Σαμοθράκη έχει ΑΠΙΣΤΕΥΤΗ -με μεγάλα κεφαλαία γράμματα- ενδοχώρα. Κρυστάλλινα ποταμάκια, καταρράκτες, λιμνούλες -τις βάθρες όπως τις λένε- πυκνά δάση που θυμίζουν Αμαζόνιο! Ε, δε φθάνουν όλα αυτά για ένα νησί; Δέσαμε στο λιμανάκι, και βγήκαμε να χαρούμε τις ομορφιές του. Απαραίτητη προϋπόθεση κάποιο μεταφορικό μέσο, μάλλον δίκυκλο. Μπροστά μας, στα 500 μέτρα υπάρχει ο τουριστικός οικισμός Θερμά Λουτρά.

Ρίχνουμε μια βουτιά στη συμπαθητική παραλία δίπλα στο λιμάνι όπου υπάρχει και μπαράκι, και βγαίνουμε στον παραθαλάσσιο οδικό άξονα, πηγαίνοντας ανατολικά. Ένα χιλιόμετρο πιο πέρα, ένα τεράστιο κάμπινγκ πνιγμένο στα πλατάνια, δάσος κανονικό, το απόλυτο must του νησιού. Εκεί ξεχνάς τα πάντα, εμπειρία προσωπική επί πολλά χρόνια… Συνεχίζοντας, έχουμε αριστερά τη θάλασσα, και δεξιά … μια άλλη θάλασσα, καταπράσινη, σκέτη ζούγκλα. Φθάνουμε στο γεφυράκι του ποταμού Φονιά. Από εδώ, σε μισή ώρα προσεγγίζουμε το πιο συγκλονιστικό προσιτό μέρος του νησιού, τους καταρράκτες του ποταμού, μέσα από οργιώδη βλάστηση. Επιστρέψατε και διψάτε; Δίπλα στο γεφυράκι θα βρείτε ένα λιτό αλλά πολύ ατμοσφαιρικό ταβερνάκι μέσα στα πλατάνια, για γεύσεις μοναδικές… Ο δρόμος συνεχίζει μέχρι το νότιο άκρο που λέγαμε, τον Κήπο, και αξίζει πραγματικά η παραλία όπου και τελειώνει ο δρόμος. Επιστρέφουμε στα Θερμά, και συνεχίζουμε με μια επίσκεψη στις βάθρες που είναι πολύ κοντά.

Ουσιαστικά μπαίνουμε σε ένα θόλο από γιγάντια πλατάνια, μικρούς καταρράκτες, λιμνούλες, σήμα κατατεθέν του νησιού. Θα μείνετε με ανοιχτό το στόμα, το απόλυτο Ζεν… Μήπως πεινάσατε; Δίπλα στις βάθρες υπάρχουν τέσσερα υπέροχα ταβερνάκια, που αναλαμβάνουν να προσφέρουν … λυτρωτικές γεύσεις στους ουρανίσκους. Και όλα αυτά είπαμε : μέσα σε τροπική βλάστηση! Πού πάμε τώρα; Μα στο πιο κεντρικό σημείου του οικισμού, σημείο κατατεθέν, το καφέ κάτω από αιωνόβια πλατάνια, το οποίο είναι ανοικτό σχεδόν 24 ώρες το 24ωρο! Το βράδυ γίνεται απλώς χαμός, όλοι συναντούν όλους… Εδώ να πούμε κάτι σημαντικό, ότι σχεδόν όλα τα στέκια έχουν πολύ καλή και προσεγμένη μουσική. Συνεχίζουμε στη γραφική Χώρα, κρυμμένη πίσω από λόφους (για τον φόβο των πειρατών τότε…), με τα στενά όμορφα δρομάκια, τους πύργους των Γατελούζι στην κορυφή, με μια απίθανη θέα καθώς θα πίνετε τον καφέ σας στο υπαίθριο καφενείο, αγναντεύοντας το πέλαγος. Τι άλλο να ζητήσει κανείς; Η απόλυτη χαλάρωση! Θα αναρωτιέστε πόσα τέτοια μέρη έχετε συναντήσει, όπου η επιθυμία για παραμονή χτυπάει κόκκινο. Μήπως υπάρχουν αρχαιολογικές ανησυχίες; Από όλα έχει το νησί. Και πώς θα μπορούσε δηλαδή να μην έχει, αφού οι αρχαίοι Κάβειροι εδώ διάλεξαν να δημιουργήσουν το κέντρο μύησης, τα μυστήρια, και όλα τα γνωστά και άγνωστα με τις αρχέγονες καταβολές… Ο αρχαιολογικός χώρος στο μέσον της διαδρομής Καμαριώτισσας-Θερμών. Από εδώ «έφυγε» το σημαντικότερο άγαλμα του πλανήτη, η Νίκη της Σαμοθράκης. Ένα μικρό μουσείο μέσα στο χώρο, θα σας αποζημιώσει έστω με ένα ομοίωμα της Νίκης, και αρκετά άλλα ευρήματα. Λένε, και δεν είναι μύθος, ότι ο χώρος δημιουργεί μια ανεξήγητη βιοενέργεια που δύσκολα εξηγείται στον επισκέπτη, πιθανόν απόρροια των ηφαιστειακών καταβολών του νησιού. Άλλωστε δεν έκτισαν τυχαία οι Κάβειροι το ιερό τους εκεί… Τέλος, για τους ορειβάτες υπάρχει το μονοπάτι που ξεκινάει από τα Θερμά και μας ανεβάζει στην κορυφή Φεγγάρι στα 1.661 μέτρα, σε πέντε μόλις ώρες. Η θέα από εκεί, άστο καλύτερα, δεν περιγράφεται με λόγια! Όλα αυτά τα ζήσαμε για πολλοστή φορά με την παρέα του μικρού ομίλου φουσκωτών σκαφών Αλεξανδρούπολης, που αυτή τη φορά αποτελείτο από εννέα σκάφη.

Με βάση μας τη Μάκρη κοντά στην Αλεξανδρούπολη, ξεκινήσαμε για τον κοντινότερο νησιωτικό μας προορισμό την καταπράσινη Σαμοθράκη. Τι και αν το πρόγραμμα έλεγε τη συγκεκριμένη ημερομηνία εκδρομή στη Θάσο, ο προορισμός άλλαξε, το σμαραγδένιο νησί της Θάσου μπορούσε να περιμένει για λίγο… Το γνωστό περίγραμμα, οι παραλίες, ο γύρος του νησιού, οι καταρράκτες, οι βάθρες, οι συναρπαστικές γεύσεις, είναι πράγματα που τα έχουμε κάνει μέρος της ζωής μας πολλές φορές. Όμως εδώ ο χρόνος σταματάει και αυτό από μόνο του αποτελεί σημαντικό έρεισμα για να συνεχίσουμε να επισκεπτόμαστε συχνά τη Σαμοθράκη, με την ίδια λαχτάρα και προσμονή, ψαχουλεύοντας και την τελευταία γωνιά του νησιού! Το νησί θα αποζημιώνει πάντα τους φανατικούς του φίλους, και όσοι την έχουν επισκεφθεί έστω και μία φορά, το γνωρίζουν πολύ καλά…