Σφυρίδα στο Ψαροτούφεκο: TO «ΦΑΝΤΑΣΜΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΑΣΙΝΗ ΙΡΙΔΑ»
Ανδρέας Kωστανάσιος, Επιμέλεια κειμένου: Ανδρονίκη Λάμπρου
Οποιοσδήποτε έχει κυνηγήσει το συγκεκριμένο θήραμα σε πολύ θολά νερά, σίγουρα θα συμφωνήσει απόλυτα με την παραπάνω προσφώνηση για το ψάρι αυτό. Στην τελική όμως είναι απλά ένα ψάρι σαν όλα τα άλλα, με πάγιες συνήθειες, συγκεκριμένες ιδιατερότητες και κάποιες ιδιοτροπίες. Έτσι, αν θέλουμε να έχουμε επιτυχία στο ψάρεμα της σφυρίδας, καλό θα ήταν να προσέξουμε μερικές λεπτομέρειες που την αφορούν.
Περιβάλλον
Η σφυρίδα προτιμά τόπους με λασπώδη πυθμένα σε ποσοστό περίπου 90% των ψαριών που θα βρούμε, ενώ το υπόλοιπο 10% ζει σε μέρη βραχώδη, με πιο χοντρή άμμο. Συνήθως τα καλά κομμάτια μπορούν να βρεθούν παρατηρώντας την μορφολογία του εδάφους στην ξηρά (φωτό ακτή). Θα παρατηρήσουμε λοιπόν, πως μια πολύ συγκεκριμένη γεωλογική σύσταση της ξηράς, η οποία συνεχίζει και κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, επιτρέπει στο ψάρι να αποικίσει με μεγάλη άνεση στο βυθό. Όταν η σφυρίδα βρεθεί σε τέτοιους τόπους, διαμορφώνει σιγά–σιγά το σπίτι της, με μόνο εργαλείο τη δυνατή ουρά της. Το ψάρι, σαν ένας υποβρύχιος τυφλοπόντικας, δημιουργεί δίνη πετώντας έξω το μαλακό λόγω νερού άργιλο, και μένουν μόνο τα σκληρά, κούφια μέρη του ασβεστολιθικού υποστρώματος του βυθού, τα γνωστά σε όλους μας «αμμόφρυδα». Το σπίτι αυτό θα προσφέρει στη σφυρίδα ασφάλεια, αλλά κι ένα πολύ ωραίο πόστο για να καρτερέψει την λεία της, παρατηρώντας τη μέσα από τη θολούρα με τα μικρά, καταπράσινα μάτια της.
Εξοπλισμός: Πρέπει να προσέξουμε τρία βασικά πράγματα: Χρώμα – ήχος – φως.
Χρώμα: Πρωτίστως μας ενδιαφέρει να εναρμονιζόμαστε με το περιβάλλον όσο καλύτερα γίνεται (καρτέρι). Οπότε, ιδανικότερες στολές είναι οι βαμμένες σε στυλ διάσπασης όγκου, με το γκρι – ασημί να κυριαρχεί όσον αφορά στα χρώματα.
Ήχος: Όπλα με υψηλές ταχύτητες και αθόρυβη σκανδάλη, είναι ότι καλύτερο.
Φως: Στα βαθιά σε μήκος θαλάμια, χρησιμοποιούμε φακό με έντονο λευκό φως, ενώ σε θαλάμια με θολούρα, φακό με έντονο κίτρινο φως, ώστε να διαπεράσει -όσο αυτό είναι δυνατό- το ίζημα που αιωρείται.
Τεχνικές προσέγγισης
Προσοχή! Όλες οι τεχνικές, όταν βρίσκουν εφαρμογή κοντά στα όριά μας, απαιτούν άριστη φυσική κατάσταση του δύτη, και φυσικά δεύτερο, έμπειρο άτομο στην επιφάνεια, για να μας προσέχει.
α) Κυνήγι στα μεσόνερα
Κατά την κατάδυση, ο υποβρύχιος κυνηγός πολλές φορές θα ξαφνιαστεί βλέποντας σφυρίδες που έχουν ανέβει πιο πάνω από το βυθό, κι έχουν πλησιάσει το δύτη για να ελέγξουν την κατάσταση. Σαν ψάρι, είναι ιδιαίτερα άγριο και κυριαρχικό στον χώρο του, και εδώ ακριβώς θα ποντάρει ο ψαράς ούτως ώστε να το ανεβάσει μαζί του στην επιφάνεια. Εδώ, η σωστή προσέγγιση εφόσον έχουμε «σβήσει» πάνω στο ψάρι δίχως να κουνάμε τα πέδιλα, είναι να φέρουμε το σώμα μας σε οριζόντια βύθιση, δημιουργώντας ένα είδος αλεξίπτωτου στην ήδη αρνητική πλευστότητα που θα έχουμε (σκίτσο 1). Αυτή η ήρεμη κατάδυση θα χαλαρώσει το θήραμα που ήδη παρατηρεί τον παρείσακτο, και θα το παραπλανήσει όσον αφορά στις προθέσεις του κυνηγού. Το μακρύ κι ευθύβολο όπλο αναλαμβάνει τα περαιτέρω.
β) Καρτέρι
Το σημαντικότερο στοιχείο σ’ αυτήν την τεχνική, είναι το κατάλληλο τουφέκι, το οποίο θα έχει μήκος 100-130 εκ., 1-4 λάστιχα, βέργα 6,3 -7 χιλ., και λαβή κατάλληλα διαμορφωμένη για σκοπευτικές ακρότητες. Σίγουρα μία στολή παραλλαγής θα βοηθήσει ώστε το θήραμα να πλησιάσει κι άλλο, για να κατανοήσει καλύτερα τι υπάρχει στον πάτο. Οι ήρεμες κινήσεις «αστροναύτη» επιβάλλονται, μιας και πρόκειται για πολύ νευρικό ψάρι (στα όρια της τρέλας!), και ο παραμικρός ήχος από λάστιχα –τριξίματα κλπ. μπορεί να το κάνει να εξαφανιστεί. Από κει και πέρα, όταν η σφυρίδα μπει στο σωστό βεληνεκές, πατάμε τη σκανδάλη. Εδώ θα ήθελα να σταθώ λίγο. Υπάρχουν χιλιάδες συνδυασμοί όσον αφορά στο αποτέλεσμα της σωστής διάτρησης. Η ιδανική είναι αυτή κατά την οποία η βέργα μπαίνει στο κεφάλι και διεισδύει κατά τουλάχιστον 30–40 εκ. στο σώμα, το ξεπερνά εντελώς, και τελικά η αιχμή ξεπροβάλει το λιγότερο 10 εκ.
Το μόνο σίγουρο για την επίτευξη καίριων βολών, είναι η αναγκαία «προπόνηση» στον εγκέφαλο του κυνηγού, μέσα από την εντατική εξάσκηση σε όλες τις δυνατές βολές με ψαροτούφεκο, χρησιμοποιώντας ορισμένες φορές ακόμα και το χέρι με το οποίο δε γράφουμε.
γ) Κυνήγι σε αμμόφρυδο-τραγάνα-πλάκα-πηγάδι
Ο άσσος στο μανίκι μας, είναι ένα καλό βυθόμετρο. Αλλιώς τα πράγματα είναι δύσκολα. Ένα τέτοιο εργαλείο θα μας αποκαλύψει εύκολα τα τέσσερα παραπάνω είδη θαλαμιών. Επιπλέον, άμμος και βούρκος αποτελούν ένα ακόμα εμπόδιο στην ανεύρεση της σφυρίδας στο θαλάμι, και εφόσον την έχουμε βρει, στο χτύπημά της. Η θολούρα σώζει πολλές φορές τη ζωή της σφυρίδας. Εάν δεν καρφωθεί το ψάρι στην τρύπα, προσπαθούμε να το πάρουμε απ’ έξω με ένα συρτό καρτέρι. Αν μπει ήρεμα στην τρύπα, προσεγγίζουμε απ’ το πλάι με τεντωμένο όπλο και το φακό παράλληλα με αυτό, προσπαθούμε πρώτα μία βολή στο προθαλάμι, κι αν δε γίνει, ψάχνουμε με το φακό, έχοντας όμως κρατήσει κάποια απόσταση για να μπορεί να γυρίσει το όπλο εύκολα. Αν τελικά η σφυρίδα μπει απότομα στη φωλιά της και σηκώσει μία μέτριας πυκνότητας θολούρα, αφήνουμε το φακό αναμμένο στην είσοδο του θαλαμιού και ξαναπροσεγγίζουμε σε 15 λεπτά περίπου. Αυτή η τακτική έχει θετικά αποτελέσματα 7 στις 10 φορές. Όλα τα παραπάνω όσον αφορά στο κυνήγι σε αμμόφρυδα, τραγάνες και πλάκες. Το «πηγάδι» είναι μία κατηγορία από μόνο του, και στην πλειονότητα των περιπτώσεων (σε ποσοστό 98%), το ψάρι πρέπει να χτυπηθεί απ’ έξω. Άπαξ και χωθεί μέσα, η απίστευτης ποσότητας θολούρα–«κάπνα» θα μας απαγορεύσει την εύρεση του ψαριού με οποιονδήποτε τρόπο. Στην προσέγγιση γενικότερα της σφυρίδας απ’ έξω, θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας μία παρατήρηση που έκανα πριν περίπου 10 χρόνια, όταν άρχισα να κυνηγώ αυτό το είδος εντατικότερα.
Λίγο πριν εκτιναχθεί τρομαγμένη, η σφυρίδα κλείνει το μισάνοιχτο μέχρι εκείνη τη στιγμή, θλιμμένο στόμα της. Ο παρατηρητικός δύτης θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί αυτήν την πληροφορία προς όφελός του και να ρίξει στο ψάρι την κατάλληλη στιγμή. Μεγάλη προσοχή θα πρέπει να δίνεται στην ασφάλειά μας όταν χτυπάμε μία σφυρίδα μέσα στην τρύπα από κοντινή απόσταση, γιατί αρκετές φορές τινάζεται έξω με ορμή προς το μέρος μας, μία κατάσταση άκρως επικίνδυνη, ιδιαιτέρως όταν το ψάρι έχει τη βέργα μας στο κεφάλι του.
Εύχομαι σε όλους καλή επιτυχία στο κυνήγι αυτού του συναρπαστικού θηράματος.
