Σκάφος και Ψάρεμα
Μέχρι τη δεκαετία του ’80, ο ψαράς είχε μια ξύλινη ψαρόβαρκα και με το κουπί η με μια πετρελαιομηχανή λίγων ίππων, έκανε το ψάρεμά του, κυρίως καθετή, παραγάδι και συρτή. Μια ψαρόβαρκα μπορεί να την είχαν και 3-4 φίλοι συνεταιρικά, αλλά στην πράξη κάθε γνωστός είχε την άδεια να πάρει το βαρκάκι και να πάει να πιάσει φρέσκο ψαράκι για την οικογένεια ή να πάει στον καφενέ με δύο σαργούς και δύο λυθρίνια για να πιουν ένα κρασάκι οι φίλοι.
Ο πολυεστέρας άρχισε να κυριαρχεί από τη δεκαετία του ‘80 και τα πρώτα φουσκωτά έκαναν την εμφάνισή τους στις θάλασσες. Μικρά σκάφη σε μήκος, με τα οποία όμως μπορούσες να πας σε τόπους που με την ξύλινη ψαρόβαρκα ήταν αδύνατον. Με ένα πολυεστερικό ήθελες λιγότερη συντήρηση, έπιανες μεγαλύτερες ταχύτητες, μπορούσες να κάνεις ότι ψάρεμα ήθελες, να πας και μια βόλτα σε μια παραλία δυσπρόσιτη.
Το φουσκωτό, συμβατικό στην αρχή, πολύ γρήγορα το πάντρεψαν με πολυεστερικές γάστρες και ήταν κυρίως το σκάφος για ψαροτουφεκάδες. Αντοχή στον καιρό, ικανότητα μεταφοράς μεγάλων φορτίων και οι αποστάσεις άρχισαν να δείχνουν μικρές!
Η βόλτα σε κοντινό ψαρότοπο άρχισε να γίνεται 2ήμερα ταξίδάκια σε κοντινές βραχονησίδες, ή ακόμα και σε πιο απομακρυσμένα νησάκια. Έτσι, το ψάρεμα άρχισε να παίρνει άλλη μορφή. Δεν είναι λίγοι οι τολμηροί που διέθεταν την εμπειρία και τη ναυτοσύνη και με φουσκωτά κάτω από 4.50 μέτρα άρχισαν να διασχίζουν το Αιγαίο. Το ψάρεμα και το σκάφος άρχισαν να εξελίσσονται ραγδαία!
Δεκαετία ‘90. Τα καύσιμα φθηνά, οι εξωλέμβιες μηχανές πολλών ίππων, τα σκάφη άρχισαν να μεγαλώνουν και δίπλα στο ψάρεμα μπήκε και το σκάφος αναψυχής. Οι αποστάσεις πλέον έγιναν δεκάδες μίλια, η παρθένα παραλία και η παραδεισένια βραχονησίδα έγιναν πολυσύχναστοι τόποι του Σαββατοκύριακου. Από το 2000 ξεκινά ένας νεοπλουτισμός. Οι τετράχρονες μηχανές έχουν κυριαρχήσει και τα σκάφη έχουν γίνει μέσον επίδειξης. Τα 5 μέτρα άρχισαν να δείχνουν μικρά. Από τα 6 μέτρα και πάνω άρχισαν να λογίζονται σαν σοβαρά σκάφη, με εξωλέμβιες 100άδων ίππων, μεγάλες ταχύτητες και … τα ανάλογα καύσιμα σε κάθε εξόρμηση.
Το σκάφος στο ψάρεμα σήμερα
Στις δεκαετίες που αναφέραμε, τα ψάρια δέχτηκαν μεγάλη ψαρευτική πίεση και άρχισαν να λιγοστεύουν τα αποθέματα σε πολλά είδη. Επόμενο ήταν, λοιπόν, να αρχίσουν να πονηρεύουν και να προσαρμόζονται στις δύσκολες συνθήκες επιβίωσης.
Το ψάρεμα στις μέρες μας, έχει εξελιχθεί σε τεράστιο βαθμό. Ακόμα και η καθετή έχει αλλάξει μορφή. Δεν υπάρχει πλέον ο φελλός με τυλιγμένη την πετονιά και 3 αγκίστρια σε 50άρα μάνα. Οι διατομές έχουν μικρύνει και πλέον ένα νήμα 0.18mm μπορεί να ανεβάσει σχεδόν κάθε ψάρι που υπάρχει στη θάλασσα. Καλάμια κατασκευασμένα με διαστημικά υλικά, μοτεράκια με απίστευτες δυνατότητες και βυθόμετρα που μπορούμε να βλέπουμε οτιδήποτε υπάρχει στο βυθό. Μαζί με την τεχνολογία, άλλαξαν και οι οικονομικές συνθήκες για το μέσο ερασιτέχνη ψαρά. Πλέον το ψάρεμα δεν είναι οικονομικό, καθώς τα καύσιμα είναι πανάκριβα. Κάθε εξόρμηση κοστίζει, και για να εντοπίσουμε τόπο με ψάρια, θα βάλουμε δεκάδες μίλια ψάξιμο.
Στη θάλασσα το μέγεθος πράγματι μετράει! Ένα μέτρο μεγαλύτερη γάστρα προσφέρει μεγαλύτερη ασφάλεια, μεγαλύτερους χώρους, μεγαλύτερη άνεση. Ένα μέτρο παραπάνω γάστρα, όμως, σημαίνει δεκάδες ίππους παραπάνω στη μηχανή και τα ανάλογα καύσιμα σε κάθε εξόρμηση. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι όσο μεγαλώνει το σκάφος τόσο μικραίνει ο χρόνος που θα βγαίνουμε στη θάλασσα για ψάρεμα, λόγω κόστους και ταλαιπωρίας στη μεταφορά και την ετοιμασία στο ρίξτο και βγάλτο. Τα μικρά σκάφη πλέον είναι αυτά που μας επιτρέπουν να πηγαίνουμε όποτε θέλουμε να απολαύσουμε το χόμπι μας. Δεν απαιτούν πολλά κυβικά αυτοκίνητο για να τα ρίξουμε στη γλίστρα. Είναι μανιτζέβελα και ένα άτομο μπορεί να το ρίξει εύκολα. Μικρές ιπποδυνάμεις,, οικονομία καυσίμων, ευκολία χειρισμού τη στιγμή που ψαρεύουμε.
Με το να είμαστε ώρες και συχνά στη θάλασσα, αποκτούμε εμπειρία και ναυτοσύνη, πράγμα που θα βοηθήσει να αποφύγουμε επικίνδυνες καταστάσεις. Κατασκευαστικά πλέον μας προσφέρουν ασφάλεια και μπορούμε να κινηθούμε όπως θέλουμε μέσα στο σκάφος. Έχουμε ευκολία πρόσβασης σε όλα τα σημεία του σκάφους και το στήνουμε εύκολα, όπως βολεύει στο ψάρεμα που κάνουμε. Είμαστε μία χώρα με χιλιόμετρα ακτογραμμής και χιλιάδες νησάκια, συνήθως σε απόσταση 7 μίλια πάντα θα υπάρχει νησάκι ή βραχονησίδα, άρα η επαφή μας με στεριά είναι 3 με 4 μίλια που εύκολα τα καβαντζάρουμε, αν το δούμε από θέμα ασφάλειας.
Όταν μιλάμε για ψάρεμα, με καιρό πάνω από 3 μποφόρ δεν ψαρεύεις, ενώ στο 4άρι δεν πας για ψάρεμα, όσο μεγάλο σκάφος και να έχεις. Αν σε βρει καιρός, έχεις την ταχύτητα να φύγεις, και στην ανάγκη, ταξιδεύεις με μικρή ταχύτητα βρίσκοντας διαδρόμους στο κύμα. Για να πεις «ταξιδεύω με 4 μποφόρ και καβαλάω δύο κύματα», θέλεις 6 μέτρα γάστρα και ντεπόζιτο για 300 λίτρα βενζίνη, άρα δεν μιλάμε για ψαρευτικό σκάφος ενός μέσου ψαρά. Στη θάλασσα, ότι σκάφος και να πάρουμε, με ότι μηχανή και να το παντρέψουμε, πάντα θα μας λείπουν ή μισό μέτρο σκάφος ή λίγοι ακόμη ίπποι στη μηχανή. Έτσι, κοιτάμε να συμβιβαστούμε με αυτό που μας κάνει σωστά τη δουλειά μας και όποτε θέλουμε το πάμε για ψάρεμα!
Ψαρευτικός εξοπλισμός σκάφους
Βυθόμετρο: Αποτελεί το 50% ενός επιτυχημένου ψαρέματος σήμερα! Απαιτεί σωστή τοποθέτηση του αισθητήρα, καλή γνώση του μενού και των χειρισμών του, και η οθόνη του πρέπει να έχει τέτοια θέση μέσα στο σκάφος, ώστε να μπορούμε να το βλέπουμε όταν τιμονεύουμε καθιστοί, αλλά και όταν ψαρεύουμε όρθιοι σε κάθε πλευρά του σκάφους.
Καλαμοθήκες ή βάσεις στήριξης καλαμιών: Τουλάχιστον 4, όπου θα τοποθετούμε τα καλάμια μας όταν κινούμαστε. Φροντίζουμε να είναι σε ασφαλές σημείο και να μην ενοχλούν, ώστε να μην έχουμε το νου μας μη μας φύγουν τα καλάμια στη θάλασσα σε έναν καιρό ή όταν αναπτύσσουμε ταχύτητα. Η μία καλαμοθήκη υποχρεωτικά θα βρίσκεται σε τέτοιο σημείο, που σε δευτερόλεπτα θα μπορούμε να πιάσουμε το καλάμι και να ψαρέψουμε.
Γάντζος, απόχη: Σε σταθερό σημείο, τοποθετημένα με τρόπο ώστε να τα πιάνουμε με το ένα χέρι όταν έρθει κοντά το ψάρι.
Τέντα πλεύσης: Μας προστατεύει από την ήλιο ή τη βροχή.
Εφεδρική μηχανή: Σε αυτό το άρθρο δεν κάνουμε λόγο για σωστικά εφόδια που είναι απαραίτητα, αλλά για ψαρευτικά. Η εφεδρική θα ξεκουράσει την κυρίως μηχανή και σε μερικά ψαρέματα που θέλουμε πολύ μικρές ταχύτητες, όπως πχ. στη συρτή βυθού, θα είναι πολύτιμος σύμμαχος.
Ηλεκτρική άγκυρα: Έτσι ονομάζουμε την ηλεκτρική μηχανή με ενσωματωμένο GPS, που μπορεί και μας κρατάει ακίνητους πάνω στις συντεταγμένες που της δίνουμε. Εκεί που θα βρούμε ψάρια, μπορεί να μας κρατάει ακίνητους, ακριβώς στο ίδιο σημείο. Αθόρυβη, μπορεί να πλησιάσει το σκάφος πολύ ρηχά, χωρίς να τα ενοχλήσει.
Δοχείο ζωντανού δολώματος: Απολύτως απαραίτητο για όσους ψαρεύουν με ζωντανό. Υπάρχουν έτοιμα στο εμπόριο, αλλά και μόνοι μας μπορούμε να κατασκευάσουμε, με βάση τις διαστάσεις που έχει το σκάφος μας. Δεν χρειαζόμαστε ενυδρείο ενός κυβικού, όχι υπερβολές. Δύο με τρία καλαμαράκια αν πιάσουμε και τα συντηρήσουμε ζωντανά για λίγες ώρες, έχουμε εξασφαλιστεί από δολώματα.
Για να τα λέμε όλα, αν ξεφύγουμε κάπου, η τεχνολογία σταματάει να μας δίνει την απόλαυση ότι ξεγελάσαμε το ψάρι… Βλέπω το ψάρι στο βυθόμετρο, η μηχανή με κρατάει με το GPS ακριβώς από πάνω του, του κατεβάζω για δόλωμα μία ζωντανή σουπιά που αγόρασα από ψαρά, χρησιμοποιώ καλάμι-μοτέρ-νήμα με μεγάλες αντοχές… Ό,τι ψάρι και να βγάλεις, δεν θα σου ξεφύγει η άγρια κραυγή χαράς, δεν θα αισθανθείς ότι έκανες και τίποτα σπουδαίο. Άσχετα με το ψάρεμα, όμως, τα ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά βοηθήματα έχουν πολλαπλή αξία.
Να σας πω ένα που μου έρχεται εύκολα στο μυαλό: Η ηλεκτρική άγκυρα μπορεί να κάνει το χόμπι μας πιο εύκολο, ακόμα και αν παραβλέψουμε τον παράγοντα ψάρεμα. Αν η γλίστρα, για παράδειγμα, είναι φάτσα στον καιρό και γυρίζοντας να βγάλεις το σκάφος έχεις 3 μποφόρ, μιλάμε για μαρτύριο. Θα πρέπει να φέρεις αυτοκίνητο με τρέιλερ, να έχεις ρίξει άγκυρα στο σκάφος, θα έχουν μπει νερά κτλ. Ολόκληρη ταλαιπωρία, που σε πάνω από 5 μέτρα σκάφος δύο άτομα δεν φτάνουν. Με την ηλεκτρική άγκυρα, σταματάς ακίνητο 30 μέτρα μακριά το σκάφος, βγαίνεις ήρεμος, φέρνεις χαλαρός το αυτοκίνητο και με το τηλεκοντρόλ κατευθύνεις το σκάφος στο τρέιλερ.
Συμβατικό, γαστράτο φουσκωτό, πολυεστερικό σκάφος, ότι και να διαλέξουμε, το μικρό σκάφος θα μας κάνει να πηγαίνουμε για ψάρεμα ότι ώρα θέλουμε, όταν φυσικά μας το επιτρέπει ο καιρός. Αλλά θα μας πάει και κοντινές βόλτες με την οικογένεια, για να απολαύσουμε ένα μπανάκι σε μια ήσυχη παραλία.
Κλείνοντας, να σας πω και μία πατέντα που κάνω στο τρέιλερ και το ρίξε-βγάλε του σκάφους γίνεται εύκολο. Στην κεντρικό δοκό του τρέιλερ, περνάω συρταρωτά μία μεγαλύτερη, που ασφαλίζει με χοντρούς πείρους. Η χούφτα του τρέιλερ δένει στη νέα δοκό και έτσι έχω μια συρταρωτή προέκταση που μου δίνει άλλα 4 μέτρα μήκος στο τρέιλερ. Έτσι, έχω τη δυνατότητα να το ρίξω σε δυσπρόσιτα σημεία, με ένα απλό αυτοκίνητο!
Καλές θάλασσες και αγαπήστε το μικρό σκάφος σας, το αξίζει!
