Για το ρόλο που παίζουν τα διαφορετικά χρώµατα στα τεχνητά µας, έχουν ειπωθεί και γραφτεί πολλά, και πάντα απασχολεί τους ψαράδες ποιο είναι το πιο αποτελεσµατικό χρώµα, ανάµεσα στις δεκάδες αποχρώσεις που κυκλοφορούν στην αγορά, ακόµα και στις ίδιες σειρές τεχνητών.
Ειδικά στους πλάνους του slow jigging, βλέπουµε ότι πολλοί κατασκευαστές διαθέτουν µια µεγάλη ποικιλία από χρωµατισµούς, χρησιµοποιώντας πολλές φορές φώσφορο ή ακόµα και UV χρώµατα. Επίσης, βλέπουµε ότι χρησιµοποιούν πολύ συχνά ένα πρότυπο µε κάθετες ρίγες, αυτό που αποκαλούµε συνήθως «ζέβρα». Ας δούµε λοιπόν τι µπορεί να κάνει το κάθε ένα από αυτά.
Η θεωρία (τα δεδοµένα)
Η γενική άποψη που επικρατεί, είναι πως τα ψάρια δεν αναγνωρίζουν χρώµατα, ειδικά στα βαθιά νερά όπου εντοπίζεται η ζώνη µε το µεγαλύτερο ενδιαφέρον για τα ψαρέµατα slow jigging. Βέβαια, κάποιες τελευταίες έρευνες δείχνουν ότι ορισµένα ψάρια αναγνωρίζουν χρώµατα, αλλά όσο πιο βαθιά πάµε, αυτό παύει να ισχύει. Ξέρουµε ότι καθώς το φως διεισδύει στο νερό, αρχίζουν σταδιακά να χάνονται τα χρώµατα του ορατού σε εµάς φάσµατος. Το χρώµα που χάνεται πρώτο (στα δέκα περίπου µέτρα), είναι το κόκκινο, και µετά ακολουθούν το πορτοκαλί, το κίτρινο, το πράσινο και το µπλε. Τα φωσφορούχα χρώµατα αποθηκεύουν ενέργεια και είναι ικανά να εκπέµψουν φως για κάποιο χρονικό διάστηµα. Τα UV χρώµατα εκπέµπουν στο υπεριώδες φάσµα, το οποίο δεν είναι ορατό στο ανθρώπινο µάτι, αλλά είναι ορατό στα ψάρια και µπορεί να φτάσει σε πολύ µεγαλύτερα βάθη από αυτά που ψαρεύουµε συνήθως.
Στην πράξη
Όλοι µας έχουµε ένα-δύο αγαπηµένα χρώµατα πλάνων, τα οποία θεωρούµε ότι ξεχωρίζουν. Πριν κάποια χρόνια µου ήταν δύσκολο να πείσω τους άλλους ψαράδες, ότι οι πλάνοι µε µοτίβο «ζέβρας» είναι εξίσου αποτελεσµατικοί µε τα κλασσικά ροζ χρώµατα, τα οποία είχαν δώσει πολλές επιτυχίες στο παρελθόν. Το γιατί το µοτίβο «ζέβρα» είναι αποτελεσµατικό, µπορεί να οφείλεται στο ότι πολλά ψάρια εµφανίζουν κατακόρυφες ρίγες όταν νιώθουν απειλή. Μάλιστα δεν είναι λίγες οι φορές, που έχουµε συναντήσει ακόµα και συναγρίδες µε τέτοιες ρίγες. Μπορεί τα χρώµατα να χάνονται σταδιακά όσο βαθαίνουµε, αλλά το κόκκινο έχει διαφορετικό τόνο του γκρι σε σχέση µε το πορτοκαλί, και πάει λέγοντας, οπότε τελικά η αντίθεση (contrast) ενός κόκκινου, µε ένα πορτοκαλί ή µπλε πλάνο στα 50 µέτρα βάθος, είναι διαφορετική. Οι πλάνοι µε φώσφορο δουλεύουν καλύτερα στα πολύ βαθιά νερά, αν και αρκετοί full glow πλάνοι µας, έχουν δουλέψει πολύ καλά σε βάθος 60-70 µέτρα. Συµπερασµατικά, θα ήθελα να αναφέρω πως αν και πιστεύω ότι το 70-80% της επιτυχίας έγκειται στην κίνηση ενός πλάνου, η εµπειρία έχει δείξει ότι ένα συγκεκριµένο χρώµα µπορεί να κάνει τη διαφορά κάποιες µέρες και µε ορισµένες ιδιαίτερες συνθήκες (προφανώς µε τις συνθήκες φωτεινότητας, αλλά και µε τη διαύγεια-καθαρότητα της θάλασσας σε συγκεκριµένες στιγµές).
1. UV jig, 2. Full Glow, όλο φώσφορο χρώµα, 3. Zebra µε φώσφορο στις ρίγες, 4. Zebra