Βρισκόµαστε πλέον στην καρδιά του χειµώνα και οι θερµοκρασίες έχουν κατέβει κατακόρυφα. Αυτό για κάποιους µεταφράζεται ως ευκαιρία για ξεκούραση στο σπίτι, δίπλα στη ζεστασιά του τζακιού, αναπολώντας τις ωραίες στιγµές που πέρασαν όταν ο καιρός ήταν ακόµα καλός.
Για κάποιους άλλους όµως, είναι η στιγµή για ανασυγκρότηση, συντήρηση του εξοπλισµού, αρµάτωµα νέων δολωµάτων και γενικότερα σχεδιασµό µελλοντικών ψαρευτικών εκδροµών, µε την πρώτη ηλιόλουστη ηµέρα. Υπάρχουν όµως και µερικοί, οι οποίοι περίµεναν πως και πως αυτή την ώρα. Την ώρα που το ψάρεµα του πολυπόθητου, χειµερινού λαβρακιού, επιτέλους ξεκινά! Προς Θεού, δεν το αναφέραµε υποτιµητικά ή εννοώντας κάτι άλλο, αυτό είναι το λογικό, να πηγαίνεις για ψάρεµα µε την ησυχία σου, µε ευχάριστες συνθήκες, για χαλάρωση και διασκέδαση, χωρίς τις εκπλήξεις που επιφυλάσσει ένα ψάρεµα µε κακοκαιρία και παγωνιά.
Χωρίς τον κίνδυνο να βρέξει απρόοπτα (και ενώ η πρόγνωση και ο εκάστοτε µετεωρολόγος που µας τη σέρβιρε είχε διαβεβαιώσει για φοβερή ηλιοφάνεια), µε αποτέλεσµα να γίνουµε µουσκίδι και να κρυολογήσουµε ή να γλιστρήσουµε σε υγρά βράχια, µε πολύ δυσάρεστα αποτελέσµατα. Υπάρχουν όµως και κάποιοι «τρελοί» -σε αυτούς συµπεριλαµβάνω και τον εαυτό µου-,οι οποίοι τους ζεστούς µήνες ψαρεύουν απλά αναπολώντας το χειµώνα και περιµένοντας µε ανυποµονησία τον ερχοµό του. Οι συνεχόµενες συννεφιές και η πτώση της θερµοκρασίας της θάλασσας, δίνουν στα λαβράκια το σήµα για την έναρξη της αναπαραγωγικής τους περιόδου, οδηγώντας τα µεγάλα θηλυκά σε συγκεκριµένα, «στρατηγικά» για το σκοπό τους σηµεία, όπως ήσυχα λιµανάκια και λασπώδεις εκβολές.
Αυτά τα σηµάδια του καιρού όµως, σηµατοδοτούν και την έναρξη της «λαβρακυνηγετικής» περιόδου για τους φανατικούς σπιναδόρους (και όχι µόνο), οι οποίοι περιµένουν µε αγωνία τους δυνατούς ανέµους µε κατεύθυνση συνήθως κόντρα προς αυτούς, και αναζητούν τα πολύτιµα βουβά κύµατα που ακολουθούν, για να «ξετρυπώσουν» τα ψάρια που ενεδρεύουν για τη λεία τους. Επίσης, ένα άλλο σηµάδι που φουντώνει τα ένστικτα του κυνηγού των λαβρακιών, είναι τα δυνατά ρεύµατα µε διαρκείς εναλλαγές κατεύθυνσης και αυξοµειώσεις έντασης, ανάλογα µε τη φάση της σελήνης και τη θέση της προς την γη.
Κάποιες άλλες φορές περιµένουν τις βροχές, για να φουσκώσουν τα ποτάµια, οι χείµαρροι και τα ρέµατα, και να κατεβάσουν λάσπη στις παραλίες. Μερικές φορές ακόµα, βγαίνουν έξω µε το πρώτο χιόνι, ντυµένοι σαν κρεµµύδια, αναζητώντας τους πεινασµένους «λύκους». Βλέπετε, η αγάπη τους για αυτό το ψάρι, εύκολα τους κάνει να ξεπεράσουν όλες τις κακουχίες και γενικότερα κάθε άσχηµη και δύσκολη καιρική συνθήκη, αφού µε αυτές τις συνθήκες τα µεγάλα, έµπειρα και πολύ πονηρά ψάρια είναι πιο εύκολο να ξεγελαστούν.
Πριν όµως ξεκινήσω τα τεχνικά θέµατα για το χειµερινό ψάρεµα του λαβρακιού µε την τεχνική του spinning, ας πούµε λίγα λόγια για αυτό από επιστηµονικής πλευράς. Στον κόσµο υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη λαβρακιού, τα οποία ανήκουν στην ίδια οικογένεια, ενώ κάποια από αυτά είναι κοντινά «ξαδέρφια» µε το δικό µας λαβράκι (όπως πχ. το Japanese sea bass, το Ιαπωνικό λαβράκι), µε µικρές διαφορές στην εµφάνιση και τη συµπεριφορά τους. Πχ. το Ιαπωνικό λαβράκι που ήδη αναφέραµε, είναι πολύ πιο άφοβο, επιπόλαιο και επιθετικό από το λαβράκι που συναντάµε στα δικά µας νερά, ενώ το stripped bass µοιάζει µεν πολύ µε το δικό µας, αλλά είναι πολύ µεγαλύτερο (συναντάται σε µεγέθη πάνω από ένα µέτρο και µπορεί άνετα να φτάσει τα 18-20+ κιλά !), ενώ είναι επίσης πολύ πιο επιθετικό και ενεργό απ’ το δικό µας.
Ταυτοποίηση
Το λαβράκι των Ελληνικών θαλασσών ή European sea bass (επιστηµονική ονοµασία: Dicentrarchus labrax), είναι ψάρι της οικογένειας των Μορονίδων, που απαντάται στη Μεσόγειο και στις ακτές του βορειοανατολικού Ατλαντικού. Το λαβράκι µαζί µε την τσιπούρα, ανήκουν στα περιζήτητα ψάρια της Μεσογείου από πλευράς διατροφικής αξίας, καθώς είναι πλούσια σε ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα. Είναι ένα από τα κύρια ψάρια των ιχθυοκαλλιεργειών της χώρας µας και καταναλώνεται σε αρκετές ποσότητες. Το λαβράκι θεωρείται εκλεκτό ψάρι στην Ελληνική κουζίνα, ενώ χρησιµοποιείται και στη διατροφή πολλών άλλων λαών. Μπορεί να µαγειρευτεί µε πολλούς τρόπους (π.χ. στη σχάρα, στον ατµό, στο φούρνο κ.ά). Ενδεικτικό της αξίας του ψαριού για τους Έλληνες, είναι η µεταφορική χρήση της λέξης «λαβράκι» από δηµοσιογράφους, για την περιγραφή αποκλειστικών ρεπορτάζ µεγάλης αξίας, παραπέµποντας επίσης και στην τύχη που χρειάζεται για να το πιάσει κάποιος.
Περιγραφή
Το λαβράκι έχει σύνηθες µήκος 20 µε 75 εκατοστά και βάρος από 800 γρ. µέχρι 7 κιλά, ενώ µπορεί να φτάσει το ένα µέτρο σε µήκος και τα 12-13 κιλά σε βάρος. Έχει καταγραφεί ότι µπορεί να ζήσει µέχρι 15 χρόνια. Το σώµα του είναι επίµηκες. Το συνθετικό «δικέντραρχος» στο επιστηµονικό του όνοµα, έχει να κάνει µε την παρουσία δύο ραχιαίων πτερυγίων, το πρόσθιο τριγωνικό και το οπίσθιο τραπεζοειδές. Έχει ασηµί χρώµα, ενώ τα µικρά ιχθύδια φέρουν µαύρα στίγµατα σε πλάτη και πλευρά. Το ασηµί είναι λίγο πιο σκούρο στη ράχη και πιο ανοικτό στη κοιλιά (φαινόµενο της αντισκίασης). Κάποιες φορές κατά τόπους, λόγω των χρωµάτων που κυριαρχούν σε µια περιοχή που διαµένει για µεγάλο χρονικό διάστηµα, παρατηρείται µια πρασινωπή ή µαύρη απόχρωση.
Τόπος και τρόπος διαβίωσης
Το λαβράκι είναι ένα ωκεανόδροµο είδος που απαντάται στη Μεσόγειο, τη Μαύρη θάλασσα και τον Ατλαντικό, από τη Νορβηγία µέχρι τη Σενεγάλη. Ζει σε παραλιακά ύδατα, σε βάθη από 0 µέχρι και 100 µέτρα. Είναι ψάρι ευρύαλο και ευρύθερµο, αντέχει δηλαδή σε µεγάλες µεταβολές αλατότητας και θερµοκρασίας του νερού. Αν και ψάρι κυρίως της ανοικτής θάλασσας, πλησιάζει σε υφάλµυρα και γλυκά νερά, όπως λιµνοθάλασσες και εκβολές ποταµών. Θεωρείται ότι έχει καλή, έγχρωµη όραση και βλέπει καθαρά ακόµα και στο σκοτάδι, ώρα στην οποία προτιµά συνήθως να κυνηγάει. Τα µικρής ηλικίας άτοµα κοπαδιάζουν για να κυνηγήσουν, να τραφούν και να µετακινηθούν. Όσο τα λαβράκια µεγαλώνουν, τείνουν να γίνονται πιο µοναχικά, µέχρι τελικά να φτάσουν στο επίπεδο να κυνηγούν ατοµικά, χωρίς όµως να σηµαίνει ότι σταµατούν να σχηµατίζουν αγέλες.
Πολλές φορές θα τα συναντήσουµε µαζί µε τα κοπάδια των κέφαλων. Η τροφή τους αποτελείται από πολύ µεγάλη γκάµα, µιας και πρόκειται για αδηφάγους σαρκοφάγους θηρευτές. Τα νεαρά άτοµα τρέφονται σε ένα µεγάλο ποσοστό µε αµφίποδα και µικρά καρκινοειδή, ενώ όσο µεγαλώνουν, αρχίζουν να τρέφονται µε ψάρια µε µέγεθος µέχρι και λίγο µικρότερο από το δικό τους, όπως αθερίνες, κεφαλόπουλα και σαφρίδια, καθώς και µε µαλάκια. Επίσης, τα ψάρια αυτά παρουσιάζουν κανιβαλιστικές τάσεις και δεν είναι λίγες οι φορές που θα καταβροχθίσουν ψάρι του ίδιου είδους. Συνηθίζουν να καρτερεύουν στην επιφάνεια, κόντρα στο ρεύµα, σε λίγους πόντους νερό, µέσα στους αφρούς των κυµάτων και συνηθίζουν να επιτίθενται στη λεία τους από κάτω. Όταν κυνηγούν, έχουν συγκεκριµένους «δρόµους» ή «µονοπάτια», στα οποία κινούνται.
Το λαβράκι βρίσκεται στις ελληνικές ακτές σχεδόν όλο το χρόνο. Το καλοκαίρι θα έπρεπε κανονικά να κάνει πολύ πιο έντονη την παρουσία του, αλλά λόγω της αλιευτικής πίεσης που υφίσταται, καθώς και του θορύβου των σκαφών, των πλοίων και των λουόµενων, το ψάρι τελικά αποσύρεται βαθύτερα, σε πιο ασφαλή νερά. Από το φθινόπωρο και µετά, όταν δηλαδή οι ακτές ησυχάζουν σηµαντικά, το ψάρι γιαλώνει, κυρίως για να τραφεί. Θα το βρούµε σε λιµάνια, παραλίες, εκβολές ποταµών, σε υφάλµυρα νερά και σε κάθε δυνατή παραλλαγή βυθού.
Αναπαραγωγή
Το λαβράκι είναι είδος γονοχωριστικό (δεν είναι δηλαδή ερµαφρόδιτο, αλλά εξαρχής µόνο αρσενικό ή θηλυκό). Τα αρσενικά λαβράκια ωριµάζουν σεξουαλικά συνήθως από το δεύτερο χρόνο της ζωής τους, έχοντας µέγεθος 27-30 cm. Τα θηλυκά ωριµάζουν κατά τον τρίτο χρόνο της ζωής τους, µε σύνηθες µέγεθος 37-40 cm. Η αναπαραγωγή τους στη Μεσόγειο ξεκινά συνήθως κατά τα τέλη του ∆εκέµβρη και διαρκεί µέχρι τέλη Μάρτη-αρχές Απρίλη. Ο λόγος είναι ότι το λαβράκι χρειάζεται τις κατάλληλες περιβαλλοντικές συνθήκες για να αναπαραχθεί και να γεννήσει, και εν προκειµένω, το σηµαντικότερο ρόλο παίζει η θερµοκρασία του νερού. Θερµοκρασίες µεταξύ 13 και 15 βαθµών Κελσίου, θεωρούνται ιδανικές για την αναπαραγωγή τους.
Το λαβράκι κατά τη γνώµη των ψαράδων
Το λαβράκι είναι ένα ψάρι πολυσυζητηµένο, για κάποιους βρώµικο (λόγω φηµών αληθινών ή ανυπόστατων ότι τα ποντίκια αποτελούν έδεσµα για αυτό), ασήµαντο, κοινό, χωρίς µεγάλη δυσκολία στη σύλληψή του και πολύ χαµηλής διατροφικής αξίας. Για κάποιους άλλους είναι δύστροπο, δύσκολο, αξιόλογο και ευφυές ψάρι, το οποίο όµως δεν έχουν το χρόνο, την αντοχή και την υποµονή να κυνηγήσουν. Προσωπικά για µένα, όλες οι απόψεις είναι δεκτές και κατά κάποιο τρόπο λογικές. Για κάποιους όµως «παράλογους» ψαράδες, είναι ο απόλυτος κυνηγός, ένα από τα πιο έξυπνα και πολυπόθητα ψάρια της Μεσογείου (µιλώντας πάντα για spinning).
Είναι το ψάρι µε τα πολλά πρόσωπα και χαρακτήρες, το ψάρι µιας ολόκληρης ζωής ενός spinner, το ψάρι-τρόπαιο. Για αυτούς, το ψάρεµα του είναι ιεροτελεστία, µια κατηγορία ψαρέµατος από µόνη της. Κοιµούνται και ξυπνούν µε τη σκιά του στο µυαλό τους, αναζητώντας το κατάλληλο τεχνητό δόλωµα, τον κατάλληλο τρόπο, χρόνο και τόπο για να συναντηθούν, να αναµετρηθούν και αν είναι τυχεροί και άξιοι, να φωτογραφηθούν µαζί του. Αυτοί οι «ανόητοι και άρρωστοι», όταν δεν ψαρεύουν, απλά περνούν µεγάλο χρονικό διάστηµα της ηµέρας τους αναζητώντας τον κατάλληλο εξοπλισµό, δόλωµα, ρουχισµό και πολλά άλλα παρελκόµενα που θα χρειαστούν, µελετώντας ταυτόχρονα τις συνήθειες και τις παραξενιές του λαβρακιού.
Μετά από κάθε ψαρευτική εξόρµηση, είτε στεφθεί µε επιτυχία, είτε χαρακτηριστεί ως αποτυχηµένη, περνούν ώρες αναλύοντας στη σκέψη τους το πώς και το γιατί. Τα ερωτήµατα αυτά δεν τους απασχολούν µόνο µετά από µια αποτυχία, αναζητώντας το λάθος τους και προσπαθώντας να το διορθώσουν, αλλά τους ενδιαφέρει να εµβαθύνουν και στο ΓΙΑΤΙ τα κατάφεραν, ποιος ήταν ο συνδετικός κρίκος που έλειπε σε παλαιότερα ψαρέµατα.
Επίσης σηµαντικό όµως είναι να µην µείνουν εκεί. Να προχωρήσει η ψαρευτική τους αντίληψη ένα βήµα παραπέρα, να καταφέρουν να διευρύνουν τους ψαρευτικούς τους ορίζοντες και να εξελίξουν κάθε δική τους ανακάλυψη ή καινοτοµία µέσα από συνεχείς δοκιµές. Κάποιοι πολύ «ακραίοι» µάλιστα, έχουν αφιερώσει µεγάλο κοµµάτι της ζωής τους στο ψάρεµα του λαβρακιού, την παρακολούθηση και τη µελέτη αυτού του υπέροχου πλάσµατος, του Βασιλιά των ρηχών νερών όπως συνηθίζουµε να αποκαλούµε. Έτσι, υπάρχουν πολλοί ψαράδες -συνήθως στο εξωτερικό-, µε αποκλειστικό τους αντικείµενο την αναζήτηση, τη µελέτη, το ψάρεµά του, τη βιντεοσκόπηση και τη φωτογράφηση αυτού του ψαριού, δηλαδή επαγγελµατίες «λαβρακοκυνηγοί».
Το λαβράκι παγκοσµίως
Άλλωστε, στην πραγµατικότητα το ψάρεµά του αποτελεί από µόνο του µία ολόκληρη κατηγορία, σε παγκόσµια κλίµακα, τόσο από πλευράς αριθµού φανατικών του είδους, όσο και από άποψη εξειδίκευσης του εξοπλισµού. Όλες οι σοβαρές κατασκευάστριες εταιρείες εξοπλισµού ψαρέµατος, έχουν κάποια ειδικευµένα µοντέλα, όπως: καλάµια, µηχανισµούς, νήµατα, τεχνητά δολώµατα, αλλά και χρήσιµα «βοηθήµατα», όπως απόχες, lip grips, ή ακόµα και ένδυση- υπόδηση, ειδικές στολές και σωσίβια γιλέκα που σχετίζονται µε το λαβράκι.
Κάποιες άλλες εταιρείες, έχουν κάνει «αυτοσκοπό» το bass fishing και παράγουν ένα προϊόν για το συγκεκριµένο είδος π.χ. αποκλειστικά τεχνητά δολώµατα για λαβράκια ή πολυτελή καλάµια. Εκεί µιλάµε για την απόλυτη εξειδίκευση και πλήρη τελειοποίηση προϊόντων ψαρέµατος. Συνήθως πρόκειται για πετυχηµένες και πολύ κερδοφόρες επιχειρήσεις, στηµένες κατά ένα πολύ µεγάλο κοµµάτι τους (για να µην πω καθ’ ολοκληρία), πάνω στο ψάρεµα του λαβρακιού. Αυτές µελετούν, σχεδιάζουν, διαφηµίζουν, παράγουν και προσαρµόζουν τα προϊόντα τους για την κάλυψη κάθε πιθανής ανάγκης και λεπτοµέρειας του συγκεκριµένου ψαρέµατος.
Έτσι, θα τολµούσαµε να πούµε ότι µιλάµε για µια ολόκληρη βιοµηχανία η οποία καλύπτει µια κατηγορία ψαρέµατος (όπως πχ. το shore jigging, eging κλπ.), και ονοµάζεται sea bass game. Έτσι, εξηγείται το γιατί είναι τόσο σοβαρό αυτό το θέµα στο εξωτερικό, και ιδιαίτερα στην Ιαπωνία, όπου σχεδόν το 60% της αγοράς απευθύνεται στο ψάρεµα του λαβρακιού.
Spinning για Λαβράκια: Τεχνητά & εξοπλισµός
Στην αγορά υπάρχουν πολλά καλάµια και µηχανισµοί που µπορούν εύκολα να καλύψουν τις ανάγκες µας. Αν όµως θέλουµε το κάτι παραπάνω, σίγουρα δε θα µείνουµε ικανοποιηµένοι µόνο µε ένα σετ καλαµιού-µηχανισµού και µερικά τεχνητά. Γιατί, όταν περάσει λίγος καιρός και πάρουµε µια γεύση από τους πολλούς τρόπους ψαρέµατος του λαβρακιού, θα δούµε ότι µας δηµιουργούνται νέες ανάγκες. Το ψάρεµα του λαβρακιού είναι από τη φύση του πολυσύνθετο, οπότε δεν είναι εύκολο να καλύψουµε όλες τις ανάγκες µας µε ένα σετ βασικού εξοπλισµού και µερικά τεχνητά, και οι λόγοι είναι οι εξής: οι τόποι και οι εποχές που θα το αναζητήσουµε διαφέρουν, ενώ διαφορές παρουσιάζουν και οι καιρικές-φωτιστικές συνθήκες, το βάθος του νερού κ.λπ.
Άλλοι παράγοντες είναι επίσης οι άνεµοι και τα ρεύµατα. Έτσι, είναι απαραίτητα πολλά διαφορετικά δολώµατα, για να µπορούµε να διαχειριστούµε κάθε πιθανή συνθήκη και να ξεπεράσουµε κάθε πιθανή διαφοροποίηση των δεδοµένων κατά τη διάρκεια των ψαρεµάτων µας.
Έχουµε να κάνουµε µε πολλά διαφορετικά είδη και τύπους δολωµάτων, σε µεγάλο εύρος βάρους και απαραίτητων τεχνικών για τη φυσική λειτουργία και τη βέλτιστη διαχείρισή τους, ενώ τα βάρη των τεχνητών και οι εναλλακτικές πλεύσεις που προσδίδουν φυσικότητα στην κίνηση του καθενός, δε µπορούν να καλυφθούν από ένα µόνο σετ καλαµιού-µηχανισµού. Προσωπικά διαθέτω αρκετά καλάµια για το συγκεκριµένο ψάρεµα, χωρίς να έχω υποκινηθεί από διάθεση υπερβολής ή να έχω πάθος µε τη συλλογή τους κλπ., αλλά γιατί απλά καλύπτουν πολλές ανάγκες µου, που δηµιουργήθηκαν µε την πάροδο του χρόνου και την τριβή µου µε αυτό το ψάρι.
Συγκεκριµένα, πολλοί ψαράδες µε παράδοση παγκοσµίως σε αυτό το ψάρεµα, κατά κύριο λόγο Ιάπωνες, Γάλλοι, Ιρλανδοί, και λιγότερο Κορεάτες, Ιταλοί, Έλληνες κα., διαθέτουν τουλάχιστον 4-5 καλάµια για το ψάρεµα του λαβρακιού, ακριβώς όπως γίνεται για κάποια άλλη απαιτητική τεχνική, όπως για παράδειγµα casting, surfcasting, heavy casting κλπ. Για να µην υπερβάλλουµε όµως και όλα αυτά σας ακούγονται λίγο παράλογα και ίσως ανούσια, θα δώσω µερικά παραδείγµατα και κάποιους προτεινόµενους εξοπλιστικούς συνδυασµούς, σε σχέση µε τον τόπο και τα τεχνητά που θα χρησιµοποιήσουµε.
Spinning για Λαβράκια: Τεχνητά δολώµατα
Το λαβράκι, µπορεί να ψαρευτεί τους κρύους µήνες κατά κύριο λόγο σε κάποιες παραλίες, λιµανάκια (εσωτερικά και εξωτερικά), σε µπούκες λιµανιών, χαµηλά κοντά στον βυθό ή εντελώς πάνω στο βυθό µε σιλικονούχα τεχνητά δολώµατα και µικροµεσαία πλαστικά τύπου minnow ή vibration, µε µεγάλη επιτυχία και αποδοτικότητα. Σε περίπτωση που ψαρεύουµε σε ρηχά νερά, επιβάλλονται τα surface lures, δηλαδή τεχνητά αφρού, αλλά και τα µικροµεσαία poppers. Μία άλλη αξιοσηµείωτη περίπτωση, είναι όταν συναντήσουµε τα ψάρια συγκεντρωµένα κατά την αναπαραγωγή τους, και ανακαλύψουµε ότι µπορούµε να πάρουµε ψάρι µε πολύ µεγάλα τεχνητά δολώµατα (πχ. 21 cm). Αυτό συµβαίνει για δύο λόγους. Είτε γιατί τους κρύους µήνες λιγοστεύει ο πληθυσµός του γόνου µικρών ψαριών και γενικότερα η τροφή του λαβρακιού, µε συνέπεια να τρώει άλλα, πιο µεγάλα ψάρια, είτε για τη διεκδίκηση της περιοχής του. Οπότε, το αρσενικό λαβράκι επιτίθεται για να διώξει το τεχνητό µας, και πολλές φορές θα δούµε να µην πιάνεται από το στόµα, αλλά από κάποιο άλλο σηµείο του σώµατος του, όπως κοιλιά ή ράχη.
Η σύλληψή του από κάποιο σηµείο εξωτερικά του στόµατος, κάνει την αντίδρασή του αισθητά πιο σθεναρή και τη µάχη µας µαζί του εξαιρετικά εντυπωσιακή, αφού αισθάνεται πως το πιάσιµο είναι επιπόλαιο και αν αγωνιστεί δυνατά µπορεί να ξεφορτωθεί τη σαλαγκιά µας. Έτσι, έχει πολλές φορές τύχει ένα ψάρι πιασµένο από την πλάτη να τραβάει σαν πολύ µεγαλύτερό του, και να δίνει ιδιαίτερα σκληρή µάχη, ενώ όταν το βγάλουµε έξω από το νερό να µην ξεπερνά τα 800 γρ. Γενικά, τα ψάρια θα επιτεθούν πιο εύκολα σε αργές σχετικά ανακτήσεις µε κάποια τινάγµατα, ακανόνιστη πλεύση κλπ., χωρίς αυτό να αποτελεί κανόνα, αφού καθένας έχει το στυλ του και τα ψάρια σπάνια αντιδρούν το ίδιο. Αυτό συµβαίνει γιατί ο χειµώνας είναι η πολύ σηµαντική περίοδος αναπαραγωγής τους, και το µεγάλο θηλυκό ψάρι είτε θα είναι αυγωµένο, ταλαιπωρηµένο και βαρύ, είτε θα έχει µόλις γεννήσει και είναι σχετικά εξουθενωµένο. Στην τελευταία περίπτωση ίσως είναι λίγο πιο δυνατό και γρήγορο, αναλόγως όµως και την κατάσταση που βρίσκεται.
Και στις δύο αυτές περιπτώσεις, θα παρατηρήσουµε ότι τις περισσότερες φορές που πιάνεται θηλυκό ψάρι, δεν έχει καθόλου ή σχεδόν καθόλου δυνάµεις για µάχη, µε την αντοχή και την αντίσταση που προβάλει κατά την µάχη να είναι µηδαµινή και δυσανάλογη του µεγέθους του. Τα ψάρια που θα επιτεθούν ευκολότερα και πιο επιπόλαια, µε αποτέλεσµα να συλλαµβάνονται πιο συχνά, θα είναι τα µικροµεσαία αρσενικά, µε σύνηθες βάρος τα 800-1200 γραµµάρια. Εµείς όµως δεν στοχεύουµε σε αυτά…
Spinning για Λαβράκια: Καλάµι
Ο µικρότερος, αναγκαίος αριθµός καλαµιών που πρέπει να έχουµε στη διάθεσή µας, είναι δύο. Ένα light-medium/light, δηλαδή για ελαφριά-µεσαία χρήση και ένα medium-medium/heavy, δηλαδή µεσαία προς βαριά ή ακόµα και βαριά χρήση, υπό κακές καιρικές συνθήκες.
Light καλάµι
Είναι πολύ σηµαντικό κοµµάτι του ψαρέµατός µας µε ήπιες καιρικές συνθήκες και σε σχετικά µικρά βάθη, εκτός κάποιων εξαιρέσεων µε τον άνεµο πίσω µας, όπου µπορεί να χρησιµοποιηθεί αν το κρίνουµε σωστό. Το καλάµι θα είναι κατάλληλο για ελαφριές σιλικόνες και µικρά πλαστικά. Με ένα λάθος καλάµι π.χ. σκληρό και µακρύ, δε θα µπορέσουµε να διαχειριστούµε καλά τα ελαφριά τεχνητά µας δολώµατα, τα οποία χρησιµοποιούµε τις περισσότερες φορές. Οπότε καλό θα είναι – αν βέβαια µπορούµε- να κάνουµε µια έρευνα αγοράς, µε συγκεκριµένες προδιαγραφές και απαιτήσεις, πριν τελικά αποφασίσουµε ποιο θα αγοράσουµε. Να πάρουµε µερικές γνώµες από άτοµα που ίσως το έχουν ψαρέψει, και γιατί όχι, να δώσουµε κάτι παραπάνω για να κερδίσουµε σε ποιότητα, εάν βέβαια το επιτρέπει η τσέπη µας. Εάν δε µπορούµε να ανταπεξέλθουµε οικονοµικά σε κάτι πολύ καλό, υπάρχουν αρκετά καλάµια πλέον στην Ελληνική αγορά, πολύ ποιοτικά και οικονοµικά, µε τη σχέση ποιότητας-τιµής τους να βρίσκεται σε καλό επίπεδο (value for money, όπως συνηθίζουµε να λέµε).
Εξειδικεύοντας τα χαρακτηριστικά του καλαµιού, θα χρειαστούµε ένα ποιοτικό δίσπαστο καλάµι από καλής ποιότητας carbon, µε κοντή λαβή, επώνυµους οδηγούς και µήκος έως 2,40-2,50 µέτρα, το οποίο είναι αρκετό να καλύψει τη βολή µας εκεί που επιθυµούµε να ψαρέψουµε, πχ. στο εσωτερικό κοµµάτι ενός λιµανιού ή σε µια στενή, καλά φωτισµένη µπούκα. Η δράση του (action) θα πρέπει να ειναι fast ή regular fast , µε c.w. εως 20 gr. (πχ. 7-18, 3-17 ή 5-20 gr.) . Σε γενικές γραµµές µιλάµε για ένα καλάµι µέτριο προς κοντό, εύχρηστο, σχετικά γρήγορο, για άµεση επαφή ή ανταπόκριση µε τα τεχνητά µας, αλλά και αρκετά δυνατό για να µπορεί να διαχειριστεί µε ευκολία ένα µεγάλο λαβράκι. Όλα αυτά όµως, χωρίς να χάνει την ευαισθησία στην κορυφή του και µε τη δυνατότητα «αγαστής» συνεργασίας µε µικρά τεχνητά. Σε όλα αυτά να προσθέσουµε ότι το µικρό βάρος είναι απολύτως επιθυµητό για λόγους δικής µας άνεσης και πολύωρης χρήσης, αλλά και για καλύτερο ζύγισµα του συνόλου µας, αφού και οι κατάλληλοι µηχανισµοί έχουν ελάχιστο βάρος. Φυσικά, ανάλογα µε τον τόπο και τον τρόπο που ψαρεύει ο καθένας, υπάρχουν κάποιες διαφοροποιήσεις στον εξοπλισµό, ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες του.
Medium/heavy καλάµι
Εδώ είναι λίγο πιο πολύπλοκο να επιλέξουµε ένα και µοναδικό καλάµι, οπότε θα αναφερθούµε σε µερικά από τα χαρακτηριστικά που µας είναι αναγκαία, και στη συνέχεια θα διαλέξουµε όποιο συγκεντρώνει τα περισσότερα ή πιο ουσιαστικά κατά την κρίση µας, για την ικανοποίηση των απαιτήσεών µας. Θα θέλαµε λοιπόν ένα καλάµι µήκους 2,60-2,90 µέτρων, µε δράση regular fast, ώστε να µπορεί να αντισταθεί σε ένα δυνατό κόντρα άνεµο και να πετύχει µακρινές βολές, µε c.w. έως 35-45 gr. (π.χ. 10-35, 14-28, 9-30 ή 14-42 gr). Η λαβή του θα είναι σίγουρα µακρύτερη από αυτή του light που περιγράψαµε νωρίτερα, και θα είναι γενικά πιο δυνατό. Όλα αυτά χρειάζονται για το ψάρεµά µας µε βαριές σιλικόνες σε βαθιά λιµάνια, µεσαία και µεγάλα πλαστικά ψαράκια τύπου minnow, vibration, walk the dog, popper και πολλά άλλα, σε παραλίες µε καιρό.
Άλλες φορές, όταν επικρατούν πολύ άσχηµες καιρικές συνθήκες, σε τόπους όπου ψαρεύουµε ψηλά από το νερό και µε ανέµους πολύ µεγάλης έντασης (κοντά στα 7-8 µποφόρ), µε κατεύθυνση κόντρα προς εµάς, υπάρχει πρόβληµα και αναζητούµε λίγο διαφορετικές προδιαγραφές για να καλύψουµε τις ανάγκες µας. Τότε, θα χρειαστούµε ένα καλάµι µε τα παραπάνω χαρακτηριστικά, αλλά µακρύτερο και πιο δυνατό.
Spinning για Λαβράκια: Μηχανισµός
Ο µηχανισµός που θα χρειαστούµε, θα πρέπει να είναι κατά προτίµηση επώνυµος, καλής ποιότητας, µε πολύ γραµµικά φρένα, κατάλληλος για αλµυρό νερό και µε αδιάβροχες λεπτοµέρειες. Οι µηχανισµοί καταπονούνται πολύ στο ψάρεµα αυτό, όχι τόσο λόγω δύναµης του ψαριού ή του µεγάλου φορτίου ανάκτησης των τεχνητών, αλλά κυρίως από τις καιρικές συνθήκες και το αλάτι του θαλασσινού νερού. Προσωπικά, χρησιµοποιώ αρκετά καλούς µηχανισµούς, αλλά και πάλι αυτό δεν είναι αρκετό για να µην έχω προβλήµατα. Τουλάχιστον µία-δύο φορές το χρόνο επισκέπτοµαι τον τεχνικό µου για συντήρηση των µηχανισµών και αλλαγή κατεστραµµένων εξαρτηµάτων, όπως ρουλεµάν κλπ. Αυτό συµβαίνει λόγω διάβρωσης από το νερό και συγκεκριµένα από βρέξιµο λόγω έντονου κυµατισµού, το οποίο προκαλεί σκουριά στον µηχανισµό µας. Το αποτέλεσµα είναι ενοχλητικοί θόρυβοι και µειωµένη απόδοση-λειτουργία, µέχρι ακόµα και την καταστροφή του. Το µέγεθος του µηχανισµού είναι κάτι σχετικά υποκειµενικό και καθαρά θέµα χηµείας µε το καλάµι (ζύγισµα), του τρόπου που ψαρεύουµε (εναλλαγές ταχύτητας, πολύ γρήγορη ανάκτηση, αλλαγές πορείας του τεχνητού), και τις αντοχές του καρπού, του πήχη και του βραχίονά µας (που καταπονούνται πολύ από τα πολύωρα ψαρέµατα και τα συνεχή χτυπήµατα).
Κάποιες προτάσεις είναι οι εξής: Για τα L (light) καλάµια ελαφρού καθήκοντος που λέµε, αναλόγως κατασκευάστριας εταιρίας θα επιλέξουµε κάποιον κατηγορίας 2000-2500, µε 2-4 κιλά φρένα, χωρητικότητας 150-200 µέτρων νήµατος PE 0.6-1.0, αργής ή γρήγορης σχέσης περιστροφής (επαφίεται στην κρίση µας). Καλό πάντως θα είναι να µην ξεπερνά σε βάρος τα 230-250 γραµµάρια και να έχει αρµονική σχέση µε το καλάµι µας. Αντίστοιχα, για το m/h (medium/heavy) καλάµι µας θα επιλέξουµε ένα µηχανισµό 3000-4000, µε ονοµαστικά φρένα 7-9 κιλά (συνήθως 7), γρήγορης σχέσης περιστροφής (>5,0:1), αλλά σε κάποιες περιπτώσεις και κανονικής(>4,0-4,2:1). Η χωρητικότητα τους θα πρέπει να φθάνει τα 200-300 µέτρα νήµατος, µεγέθους PE 1,2-2,0. Το βάρος τους εδώ είναι αναπόφευκτα µεγαλύτερο, αλλά και πάλι υπάρχουν ελαφριά µηχανάκια στην αγορά, τα οποία όµως καλό θα είναι να µην τα επιλέξουµε, αν προορίζουµε το καλάµι µας για πολύ βαριά χρήση. Όχι µόνο για λόγους ζυγίσµατος του συνόλου µας, αλλά και για λόγους αντοχής τους στις επικείµενες κακουχίες και καταπονήσεις.
Κάτι που έχω παρατηρήσει, αλλά δεν αποτελεί κανόνα, είναι ότι όσο ελαφρύτερος είναι ο µηχανισµός, τόσο πιο ξεκούραστος, εύχρηστος, αλλά επίσης ευαίσθητος και «αδύναµος» είναι. Ενώ οι βαρύτεροι, είναι µεν πιο κουραστικοί, αλλά µε πανίσχυρη χειρολαβή και ανάλογη υποβοήθηση, συµπαγή κατασκευή, και συνεπώς µεγαλύτερη αντοχή. Όλα αυτά για την αναζήτηση του «λύκου», του πολυψαρεµένου, πολυκυνηγηµένου και παµπόνηρου αυτού ψαριού, που αλλάζει συνήθειες και συµπεριφορές ανάλογα µε τον τόπο, την εποχή και την ώρα, τον καιρό και τη φάση της ζωής του την οποία διανύει. Όλα αυτά για την αγάπη προς το ψάρεµά του και το δέος που µας κατακλύζει σε κάθε συνάντηση µε τα µεγάλα του είδους.
Φανταστείτε τι έχει περάσει ένα ψάρι για να φτάσει τα 90 εκατατοστά, µετά από 7-8 χρόνια της ζωής του. Από πόσους εχθρούς έχει γλιτώσει, ψάρια, δελφίνια κλπ. Αλλά και από τον κυριότερο και πιο πανούργο εχθρό του, τον άνθρωπο. Πόσα κρυσταλιζέ δίχτυα και παραγάδια δίπλα από λιµάνια έχει προσπεράσει, πόσες ανεµότρατες έχει αποφύγει, πόσα παράνοµα περικυκλώµατα µέσα στα λιµάνια που µπαίνει για να γεννήσει. Γιατί ορισµένοι ασυνείδητοι και παράνοµοι «ψαράδες» (ο Θεός να τους κάνει…) µε κάτι καρυδότσουφλα, αφού βρουν τα ψάρια και τα κυκλώσουν µε το δίχτυ, στη συνέχεια χτυπούν («κλαπανίζουν») το νερό µε ένα αυτοσχέδιο αντικείµενο που µοιάζει σαν ανάποδο γουδί µε κοντάρι, δηµιουργώντας θορύβους στην επιφάνεια του νερού, για να τροµάξουν τα περικυκλωµένα ψάρια και να πέσουν πάνω στα δίχτυα τους. Αλλά και πάλι, µε την εξυπνάδα και την επιφυλακτικότητα που έχουν τα λαβράκια, πολλά από αυτά γλιτώνουν από τη χαζοµάρα και την κακοµοιριά αυτών των αποβρασµάτων.
Αλήθεια, πόσα τεχνητά δολώµατα δεν έχουν περάσει από µπροστά τους στη δική µας προσπάθεια για τη σύλληψή τους; Τα ψάρια αυτά θα µπορούσαµε να πούµε ότι έχουν πια µάθει να αναγνωρίζουν το κίνδυνο, βλέποντας ένα τεχνητό ψαράκι, ενώ µε κάποιο παράξενο τρόπο αυτό µεταδίδεται στα µικρότερα της αγέλης, σαν κίνδυνος που πρέπει πάση θυσία να αποφευχθεί. Αυτά δεν ξέρω αν µπορούν να επιβεβαιωθούν επιστηµονικά, αλλά νοµίζω πως ισχύουν. Έτσι, η σχετική δυσκολία να ξεγελάσει κάποιος αυτό το ψάρι, το κάνει περιζήτητο. Με το ψάρεµά του θα δεις και θα µάθεις πολλά πράγµατα! Όλα τα παραπάνω είναι απλά κάποιες προσωπικές απόψεις, αποτέλεσµα παρατήρησης και τριβής µε το αντικείµενο, εµπειριών και συµπερασµάτων από τη χρήση διαφόρων συνδυασµών εξοπλισµού. Τίποτα από τα παραπάνω δεν αποτελεί κανόνα και τίποτα δεν έχει τέλος και αρχή. Όσο ζεις µαθαίνεις και κάθε µέρα βλέπεις κάτι διαφορετικό. Το θέµα είναι να το αποτυπώνεις στην µνήµη σου και να µην εφησυχάζεις. Η γνώση δεν έχει όριο και σύνορα, είτε µιλάµε για το ψάρεµα, είτε ακόµα για τη ζωή γενικότερα.
Τέλος, θα ήθελα να επισηµάνω κάποια πράγµατα που όλοι γνωρίζουµε και έχουµε στο πίσω µέρος του µυαλού µας για αυτά τα ψάρια, και ιδιαίτερα για τα χειµερινά, τα αυγωµένα. Για να µην καταλήξουµε λοιπόν να βλέπουµε µόνο λαβράκι ιχθυοκαλλιέργειας στους πάγκους του σούπερ µάρκετ µε 5 ευρώ το κιλό, µε γεύση «άχυρο» και παραµορφωµένες ραχοκοκαλιές, καλό θα είναι να ακολουθούµε κάποιους άγραφους κανόνες, και σύντοµα ελπίζουµε να γίνουν και γραπτοί. Οι πληθυσµοί του λαβρακιού, έχουν τα τελευταία χρόνια λιγοστέψει δραµατικά, εξαιτίας της υπεραλίευσης. Έτσι, τουλάχιστον εµείς οι ερασιτέχνες, θα πρέπει να αφήνουµε τα µικρά ψάρια ελεύθερα.
Επίσης, όταν τύχει µέρα που τα ψάρια τρώνε µε όρεξη και πιάσουµε αρκετά, καλό θα είναι να έχουµε κάποια αυτοσυγκράτηση, ειδικά αν είναι µεγάλα. ∆ηλαδή, αν καταφέρουµε να πιάσουµε 10-15 ψάρια, δε θα µας κοστίσει τίποτα αν απελευθερώσουµε τα µισά και παραπάνω… Πιστέψτε µε, στην Ελλάδα υπάρχουν ήδη πολλοί «αθλητικοί» spinners και έχω την τιµή και χαρά να γνωρίζω προσωπικά τους περισσότερους. Οι ψαράδες αυτοί έχουν αυτοέλεγχο και σεβασµό για τη φύση και τα πλάσµατά της, σε σηµείο να µην κρατούν κανένα αλίευµα. Μακάρι να µπορούσαµε να τους µοιάσουµε, αλλά για την ώρα η γνώµη µου είναι να κρατάµε επιλεκτικά κάποια ψάρια και µόνο όσα θα χρειαστούµε για να ταΐσουµε την οικογένειά µας, κανένα παραπάνω. Βέβαια, κάποιος που διαφωνεί µε αυτά, θα µπορούσε εύκολα να πει «το ψάρεµα είναι για να πιάσεις και να πάρεις τα ψάρια, γι’ αυτό πας να ψαρέψεις», ή «τα ζωντανά του θεού είναι φτιαγµένα για να τα τρώµε», ή ακόµα το τετριµµένο «και να το αφήσω, θα το πιάσει ο άλλος». Όλες οι απόψεις σεβαστές, αλλά υποτίθεται ότι είµαστε spinners και κάνουµε το χόµπι µας, οπότε αν η θάλασσα µας δώσει ένα ψάρι, πολύ ωραία. Το να το παρακάνουµε όµως έχει αρνητικό αντίκτυπο, εκτός από την ίδια την φύση, και σε εµάς τους ίδιους.
Γιατί αφενός µεν συµβάλλουµε στην εξάλειψη του είδους, αφετέρου η έλλειψη µέτρου γίνεται φυσική µας συνήθεια. Έτσι, σιγά-σιγά θα φθάσουµε να µην έχουµε τίποτα να πιάσουµε. Όσο για τον κίνδυνο να µην επιβιώσει ένα ψάρι µετά τον τραυµατισµό του από τα αγκίστρια; Ναι, υπάρχει η περίπτωση µόλυνσης ή θανάτου του ψαριού, όχι µόνο από την πληγή, αλλά και από το θερµοκρασιακό σοκ που υφίσταται κατά την επαφή µας µαζί του, µε το έδαφος κλπ. Όµως, αν δεν έχει τραυµατιστεί θανάσιµα, τις περισσότερες φορές θα επιβιώσει µια χαρά. Έχουµε δει συλλήψεις ψαριών, µε επουλωµένες ουλές κάθε είδους στο σώµα τους. Από έλλειψη ολόκληρων τµηµάτων της ράχης ή της ουράς τους, έως και απουσία ενός µατιού ή άλλου µέρους του σώµατος τους (πχ. πτερύγιο κ.α.)!
Συµπερασµατικά λοιπόν, το λαβράκι είναι εκτός από έξυπνο, και πολύ σκληρό ψάρι, και συνήθως θα επουλώσει γρήγορα τις πληγές του, καταφέρνοντας να φτάσει σε ηλικία αναπαραγωγής, ώστε να διαιωνιστεί το είδος του και να έχουµε ευκαιρίες συνάντησης µε άτοµα του είδους και στο µέλλον. Να περνάτε καλά!