Η άνοιξη, όπως και οι αρχές του καλοκαιριού, είναι η εποχή όλων των τονοειδών. Αφού ανεβαίνουν από τα βαθιά νερά και τις σταθερές θερµοκρασίες όπου πέρασαν το χειµώνα τους, και «κοπαδιάζουν» στην επιφάνεια.
Η συµπεριφορά αυτή, γνωστή και από άλλα είδη ψαριών όπως τα µαγιάτικα. Έχει µόνο ένα στόχο και σκοπό: την αναπαραγωγή τους. Ας δούµε λοιπόν τι χρειαζόµαστε, για να συναντήσουµε µε επιτυχία τους φτερωτούς επισκέπτες της άνοιξης, τους µακρύπτερους τόνους.
Κάνουµε πάντα αφαίµαξη του ψαριού.
∆ύο λόγια για το είδος και τη φυσιολογία του
Οι µακρύπτεροι τόνοι, είναι από τα λίγα είδη τόνου που δεν κινδυνεύουν άµεσα από την υπεραλίευση. Ο κύριος λόγος είναι ότι γεννούν πολλά αυγά (µε αποτέλεσµα την επιβίωση µεγάλου αριθµού γόνου) και ότι η ενηλικίωσή τους είναι σχετικά γρήγορη. Γεννούν πάνω από 2.500.000 αυγά, δηλαδή πέντε φορές πιο πολλά από τον κόκκινο τόνο (bluefin).
Από κάθε γέννα ενηλικιώνονται περίπου 30 ψάρια, ενώ από τις 500.000 αυγά των bluefins, µόνο τρία ψάρια φτάνουν σε ηλικία αναπαραγωγής. Αυτός είναι και ο λόγος που τα albacores δεν κινδυνεύουν µε εξαφάνιση παρότι υπεραλιεύονται. Αντίθετα µε ότι συµβαίνει στον κόκκινο τόνο. Τα albacores είναι καλοί µαχητές στη θάλασσα, και εξαιρετικοί µεζέδες στο τραπέζι µας. Το µυστικό είναι η λίγη ώρα ψησίµατος. Μπορούν ακόµα να καταναλωθούν ωµά (σούσι), σε µπιφτέκια, ή πανέ όπως το σνίτσελ. Αφήστε που κάνουν και εξαιρετικές κονσέρβες…
Το δεύτερο καλάµι αυξάνει κατά 50% τις πιθανότητές µας.
Εξοπλισµός
Τα καλάµια που θα χρησιµοποιήσουµε για το ψάρεµά τους, είναι καλάµια συρτής από 20 µέχρι και 50 λίµπρες. Οτιδήποτε µεγαλύτερο αποτελεί υπερβολή. Για το ψάρεµά µας κάνουν τόσο τα καλάµια µε ράουλα, όσο και αυτά µε τα δαχτυλίδια αν είναι καλής ποιότητας. Οι µηχανισµοί µας πρέπει να είναι σχετικά µεγάλης χωρητικότητας. Για να υποστηρίξουν αρκετή πετονιά, ή να είναι εξοπλισµένοι µε πολύ νήµα µικρότερης διαµέτρου. Τα τριακόσια µέτρα είναι ένα καλό minimum, ενώ το maximum δεν έχει όριο. Όσο περισσότερο, τόσο καλύτερα! Η αντοχή του πρέπει να ξεπερνά κατά 20 λίµπρες την αντοχή του καλαµιού.
Για παράµαλλο, θα χρησιµοποιήσουµε αόρατη πετονιά ή καλής ποιότητας διάφανη νάυλον. Κατάλληλη για παράµαλλα και µε πιστοποιηµένη δύναµη στον κόµπο. Η αντοχή της πρέπει να ξεπερνά τις 60 λίµπρες και το µήκος της να είναι 2-3 µέτρα. Συνδέουµε πετονιά και νήµα µε κόµπο albright, ή µε ένα στριφτάρι µεγάλης αντοχής, µε ρουλεµάν. Ορισµένοι φίλοι ψαρεύουν µόνο µε νήµα, χωρίς καν παράµαλλο, συνδέοντας απευθείας σε αυτό το τεχνητό τους. Συµφωνούµε ότι «παίρνουν ψάρια», αλλά δε µπορούµε να φανταστούµε πώς θα καρφώσουν µε το γάντζο ένα πραγµατικά δυναµικό ψάρι τραβώντας το νήµα µε το χέρι. Αφού η πιθανότητα τραυµατισµού τους είναι πολύ µεγάλη.
Για το λόγο αυτό συστήνουµε τη χρήση παράµαλλου. Ώστε να µπορούµε την κατάλληλη στιγµή να το πιάσουµε µε το χέρι, χωρίς πρόβληµα. Για τη σύνδεση του τεχνητού µε το παράµαλλο, χρησιµοποιούµε µια παραµάνα µεγάλης αντοχής, χωρίς στριφτάρι. Το στριφτάρι χαλάει την πλεύση του τεχνητού, ενώ αν χρησιµοποιήσουµε κόµπο, πρέπει να κόβουµε και να δένουµε σε κάθε αλλαγή τεχνητού. Τα φρένα του µηχανισµού µας µπορεί να είναι star drag ή lever drag. Το σηµαντικό όµως είναι να µη ζεσταίνονται στη µάχη, και να µπορούν να ανέβουν τουλάχιστον µέχρι τις 15 λίµπρες.
Παραµάνα µεγάλης αντοχής, χωρίς στριφτάρι.
Τεχνητά και απόσταση από το σκάφος µας
Σχετικά µε τα τεχνητά που θα χρησιµοποιήσουµε, εµείς ορκιζόµαστε στα Yo-Zuri Magnum µε µήκος 14 εκατοστά, στα Rapala X-Rap30 των 16 εκατοστών. Αλλά και στα Halco µε ανάλογες διαστάσεις. Πάντως, τα albacores δεν είναι και πολύ επιλεκτικά όσον αφορά στα τεχνητά. Αφού επιτίθενται µε µανία σε όσα λάµπουν και αστράφτουν, και γενικότερα σε οτιδήποτε γυαλίζει ή κινείται µε ταχύτητα µέσα στο νερό. Σε κάθε περίπτωση, τα τεχνητά µας πρέπει να βρίσκονται σχετικά κοντά στο σκάφος µας.
Ο κανόνας είναι να µη ξεπερνούν το έκτο έως το πολύ το έβδοµο κύµα του σκάφους µας. Και να ψαρεύουν σε µικρή απόσταση µεταξύ τους. Αυτό ευνοεί µεν τα πολλά παράλληλα χτυπήµατα, αλλά απαιτεί µεγάλη προσοχή στην οδήγηση. Διότι ενίοτε οδηγεί σε µπλεγµένες πετονιές. Για το λόγο αυτό, πρέπει να ακολουθούµε µε ευλάβεια την προτροπή για το διαχωρισµό τους. Με την επιµήκυνση ή µείωση του µήκους των νηµάτων µας στα + ή στα – 10 µέτρα.
Για όσους δεν είναι συνηθισµένοι στο µέτρηµα της απόστασης µε βάση τα κύµατα που δηµιουργεί η εξωλέµβιός µας. Αναφέρουµε ότι τα δύο καλάµια που κοιτούν τη θάλασσα πρέπει να τραβούν τα επιφανειακά τεχνητά σε απόσταση 35-40 µέτρα, όχι περισσότερα. Τα δύο βυθιζόµενα τεχνητά µας όµως, πρέπει να βρίσκονται ακόµη πιο κοντά, ίσως και στα 25-30 µέτρα.
4 καλάµια σε διάταξη V.
Αριθµός και συνδυασµός καλαµιών
Ο αριθµός των καλαµιών που θα χρησιµοποιήσουµε, εξαρτάται από το µέγεθος του σκάφους µας και από τον αριθµό του πληρώµατός µας. Οι περισσότεροι από εµάς έχουµε µικρά σκάφη, από πέντε, µέχρι και επτά µέτρα. Για τα µεγέθη αυτά, ο κανόνας είναι 3-4 καλάµια σε διάταξη V. Η ταχύτητα µας πρέπει να είναι γύρω στα 6 knots. Μια απλοποιηµένη διάταξη V µε τέσσερα καλάµια, που οι περισσότεροι από εµάς µπορούµε να τραβήξουµε χωρίς πρόβληµα ακόµη και µε µικρότερα σκάφη, είναι η ακόλουθη: χρησιµοποιούµε τις δύο παραδοσιακές καλαµοθήκες στις κουπαστές, αριστερά και δεξιά του σκάφους µας. Τοποθετούµε δύο επί πλέον καλαµοθήκες δίπλα στις ήδη υπάρχουσες, αλλά µε κατεύθυνση το πέλαγος.
Αυτές µπορεί να αναρτηθούν είτε στα µεταλλικά ρέλια, είτε και στο πλαϊνό του σκάφους το οποίο συνήθως είναι από fiberglass. Ανεξάρτητα από τον τύπο της καλαµοθήκης, φροντίζουµε να είναι στερεά αναρτηµένες, και αν είναι αφαιρούµενες, τις σιγουρεύουµε δένοντάς τις µε ένα κοµµάτι λεπτό νάιλον σχοινί, µεγάλης αντοχής. Έτσι έχουµε δύο καλαµοθήκες σε κάθε πλευρά, και συνολικά τέσσερις. Τα καλάµια που βρίσκονται στις καλαµοθήκες του σκάφους, θα έχουν τα µεγαλύτερα βυθιζόµενα τεχνητά (X-Rap ή Halco), ενώ τα άλλα δύο που κοιτούν στο πέλαγος, θα έχουν τα τεχνητά επιφανείας.
Στοιχηµατίζουµε µάλιστα, ότι σε αυτά θα πάρετε και τα περισσότερα albacores. Ο λόγος είναι πως αυτά τα καλάµια θα βρίσκονται πιο κοντά στην επιφάνεια της θάλασσας, και συνεπώς τα επιφανειακά τεχνητά τους θα συµπεριφέρονται καλύτερα. Αν πάντως µας τύχει κανένα µεγάλο «πελαγικό», αυτό θα χτυπήσει στο X-Rap που θα βρίσκεται στο καλάµι της καλαµοθήκης του σκάφους, όχι στο πλαϊνό και στοιχηµατίζουµε επίσης για αυτό.
Εκεί λοιπόν, πρέπει να τοποθετήσουµε το βαρύ εξοπλισµό µας και τους πιο ανθεκτικούς από τους µηχανισµούς µας. Στα πλαϊνά καλάµια που κοιτούν στο πέλαγος, µπορούµε να έχουµε µηχανισµούς ακόµη και ελαφριάς συρτής, φτάνει να είναι ποιοτικοί. Αυτό γίνεται αν δεν έχουµε πλήρη εξοπλισµό για συρτή ανοιχτής θαλάσσης και αν δεν είµαστε διατεθειµένοι να ξοδέψουµε πολλά χρήµατα για νέο εξοπλισµό. Φυσικά µπορούµε να αναζητήσουµε albacores και µε ένα µόνο καλάµι. Αλλά πρέπει να γνωρίζουµε ότι το δεύτερο καλάµι αυξάνει κατά 50% τις πιθανότητες µας να πάρουµε ψάρι, το τρίτο προσθέτει άλλο ένα 10%, ενώ από το τέταρτο και µετά το ποσοστό επιτυχίας διατηρείται σταθερό, εκτός και αν πάρουµε ταυτόχρονα χτυπήµατα σε πολλά καλάµια.
Ψάρεµα
Αφού εντοπίσουµε τα ψάρια, βάζουµε ένα σηµάδι στο GPS µας και αρχίζουµε κυκλικές αναζητήσεις γύρω από το σηµείο αυτό. Η ακτίνα στην οποία θα ερευνήσουµε, εκτείνεται σε 2-3 ναυτικά µίλια. Αν πάρουµε χτύπηµα, διατηρούµε τόσο την ταχύτητα, όσο και την πορεία του σκάφους σταθερή, διότι αν δεν κόψουµε αµέσως ταχύτητα, έχουµε µεγάλη πιθανότητα για ένα δεύτερο ή και για τρίτο ακόµη χτύπηµα. Σηµειώνουµε και µια ενδιαφέρουσα συµβουλή που µας δόθηκε, και την έχουµε επαληθεύσει στην πράξη. Αµέσως µετά το χτύπηµα, στρίβουµε προς την κατεύθυνση του καλαµιού στο οποίο πήραµε το ψάρι.
Με τον τρόπο αυτό, τα τεχνητά που βρίσκονται πλησιέστερα στο σκάφος µας θα δώσουν την εντύπωση τραυµατισµένων, ή εν πάση περιπτώσει ασταθών στόχων, ενώ τα τεχνητά που είναι αναρτηµένα στα εξωτερικά καλάµια, θα κινηθούν πιο γρήγορα και θα προσοµοιάσουν µε ένα κοπαδάκι µικρόψαρων που προσπαθεί να διαφύγει. Ο συνδυασµός αυτός των κινήσεων των τεχνητών µας θα διεγείρει την περιέργεια και την όρεξη του κοπαδιού, και η πιθανότητα να πάρουµε ένα δεύτερο, ή και τρίτο ταυτόχρονο χτύπηµα, είναι µεγάλη. Όταν αισθανθούµε ότι βγήκαµε από το κοπάδι µε τα ψάρια στα καλάµια µας, η πραγµατική µάχη πλέον αρχίζει.
Τα µικρότερα albacores έρχονται σχετικά εύκολα στη βάρκα, αλλά τα µεγαλύτερα είναι πολύ καλοί µαχητές. Συνεπώς έχουµε τα ψάρια πάντα σε συνεχή πίεση, και φροντίζουµε να µαζεύουµε νήµα οπότε είναι αυτό δυνατόν. Ταυτόχρονα µειώνουµε την ταχύτητά µας, αλλά δε σταµατούµε πλήρως το σκάφος µας. ∆ιατηρούµε µια ταχύτητα από ένα µέχρι ενάµισι κόµβο, για να αποτρέψουµε τα ψάρια να ξεπεράσουν το σκάφος µας και να προσπαθήσουν να απαγκιστρωθούν, δίνοντας περίεργες γωνίες στο αγκίστρι που τα κρατά συνδεδεµένα µε το καλάµι µας. Σε ψάρεµα µε σκάφος επτά µέτρων και µε σύνθεση οκτώ καλαµιών, έχουµε πάρει επτά παράλληλα χτυπήµατα!
Φέραµε στο σκάφος πέντε ψάρια (ξεψάρισαν µόνο δύο!), αλλά ορκιστήκαµε να µην το κάνουµε ποτέ ξανά. Ένα µε δύο ψάρια αρκούν. Άλλωστε, η µεγάλη πλειονότητα των ερασιτεχνών είναι και οικολόγοι, και στην κατηγορία αυτή εντάσσουµε και τον εαυτό µας. Αφού παλέψουµε τα ψάρια, τα φέρνουµε κοντά, τα ανεβάζουµε στο σκάφος µας µε το γάντζο, και τα θανατώνουµε είτε τρυπώντας τα µε ένα µαχαίρι στο µέτωπο, λίγο πάνω από τα µάτια, ή µε ένα ρόπαλο. Η συνέχεια µε την αφαίµαξη και τη διατήρησή τους σε δροσερό µέρος µέχρι την επιστροφή µας στη µαρίνα, είναι γνωστή. Ας βγούµε για albacores λοιπόν. Μπορεί βέβαια να βρίσκονται σε απόσταση πέντε έως οκτώ µίλια από την ακτή, αλλά τα παράλληλα χτυπήµατα και η µεγάλη πιθανότητα σύλληψης ενός πραγµατικά µαχητικού ψαριού, θα µας αποζηµιώσουν.
Χρησιµοποιούµε και καλάµια ελαφριάς συρτής.